By 
Kamuoyunun açık ve doğrudan muhalefine rağmen Biyogüvenlik Kurulu kararlarıyla aşama aşama Türkiye’ye sokulan Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) tohumlara Türkiye’de bir darbe Danıştay’dan geldi.
Danıştay, Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmeliğin insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünlerinin ithalatına ve piyasaya sunulmasına izin veren 6. maddesinde iptal ve yürütmeyi durdurma kararı aldı.
Türk Tabipleri Birliği tarafından açılan davada Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 2011/503 E. ve 29.09.2011 tarihli kararı ile yönetmeliğin 6. maddesinin iptali ve yürütmesinin durdurulması kararını verdi. Söz konusu yönetmelikte insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünlerin ithalatı ve piyasaya sunulması yasakken, yapılan değişikle bu durumun önü açılmıştı. Danıştay’ın kararının ardından söz konusu GDO ve ürünlerin ithalatı ve piyasaya sunulması yeniden yasaklanmış oldu.
Danıştay’ın karar gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:
“Ülkemizce onaylanan Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinde ve dava konusu yönetmeliği hazırlanırken esas alınan Biyogüvenlik Kartagena Protokolünde insan, hayvan ve çevre sağlığının, biyoçeşitliliğin ve gıda güvenliğinin söz konusu olduğu durumlarda taraf devletlerin konuya ‘ihtiyatlılık ilkesi’ çerçevesinde yaklaşmaları gerektiği, bu gerekliliğin aynı zamanda Anayasa’nın 56. maddesinden kaynaklanan bir yükümlülük olduğu vurgulanmıştır.
Bu esaslar çerçevesinde insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünlerinin orta ve uzun vadedeki zararlı etkilerine işaret eden bilimsel çalışmalar mevcutken, bu tür ürünlerin ülkemize girişine izin veren bir düzenlemenin hukuka uygunluk taşımadığı kararda ifade edilmiştir.”
Öte yandan, GDO’ya bir darbe de Avrupa’da geldi. Çokuluslu GDO tekeli Monsanto, Fransa’da böceklere dayanıklı mısır satma planlarını rafa kaldırdığını açıkladı.
Monsanto, Fransa’da mahkemenin ilgili ürünün satışının yasaklanması başvurusunun geri çevirmesine rağmen, ülkede MON810 ürününü satmayacağını açıkladı. Firmadan yapılan açıklamada, ‘Monsanto, MON810’in 2012 yılı veya daha sonrasında Fransa’da satılabilir olduğunu düşünmemektedir.’ denildi. Geçen hafta da Alman GDO araştırma firması BASF da GDO araştırmalarını Avrupa’dan çekerek sadece ABD’de de sürdüreceğini açıklamıştı.
BASF ve Monsanto’nun kararları GDO’lu ürünlerin Avrupa Birliği’nde rağbet görmemesinin ve AB’de GDO’lu ürünlere karşı güvensizliğin yüksek olduğunun kanıtı olarak gösteriliyor.
Friends of the Earth’ten Adrian Bebb, BASF’ın kararını memnuniyetle karşıladı. Bebb, ‘Bu, Avrupa’da GDO’lu ürünlerin tabutuna çakılmış bir çivi daha. Kimse bunları yemek istemiyor ve az sayıda çiftçi üretmek istiyor. Bu karar, AB’yi daha yeşil ve kabul edilebilir bir çiftçiliğe yönlendirmek için kapıyı açtı.’ dedi.
Kasım ayında da Avrupa Parlamentosu’ndaki Yeşiller grubu, Avrupa Komisyonu’na yaptığı çağrıda, Avrupa’daki hayvan yemlerinin büyük kısmını üreten Latin Amerika ile ticari ilişkilerini, ürünlerin GDO’lu olduğu ve gıda zincirine girdiği gerekçesiyle yeniden gözden geçirme çağrısında bulunmuştu.
(Yeşil Gazete, Karabasan, Euroactiv)
Comments