Eskişehir’in Mihalıçcık, Beylikova ve Sivrihisar ilçeleri sınırlarında özel bir firmaya ait demir-nikel ocağı ile kırma eleme tesisinin kapasite artışı projesine verilen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Olumlu Kararı, bölge halkının açtığı dava sonucu mahkeme tarafından durduruldu.
Eskişehir 1. İdare Mahkemesi, Bakanlığın verdiği kararı hukuka aykırı bularak iptal etti. İptal kararında, maden sahasındaki orman alanlarıyla ilgili değerlendirme yapılmaksızın ÇED Olumlu kararının alındığına işaret edilerek bu durumun mevzuata aykırı olduğu belirtildi.
Böylece proje için hazırlanan ÇED raporunda kesileceği belirtilen 187 bin 225 adet ağaç kurtulmuş oldu.
Neler yaşandı?
Abdulalim Karaçay adlı girişimci tarafından işletilmesi planlanan maden için 3140 hektarlık alanda ruhsat verilmişti. İlk etapta 2.132 hektarlık kısmında işletme yapılması planlanan krom ve manyezit ocağı kapasite artışı için başvurdu.
Yusuf Yavuz’un haberine göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı söz konusu kapasite artışına Mayıs 2019’da ÇED Olumlu kararı verdi. Genişletilmek istenen bölgenin tarım alanları, meralar ve orman arazilerinden oluştuğunu belirten bölge halkı ise kararın iptali için dava açtı.
‘Porsuk Çayı’nı tehdit ediyor’
Mahkemeye sunulan dilekçede, 2003 yılında alınan 10 bin ton kapasiteli ÇED Gerekli Değildir kararına dayanılarak 1 milyon tonluk üretim yapılmasının planlandığı belirtilerek bu durumun kanuna karşı hile niteliğinde olduğu öne sürüldü.
Krom madeni işletmesinin yılda 1 milyon tona yakın sülfür bileşikli pasa üreteceği ve bunun Porsuk Çayı’nı kirleteceği görüşüne yer verilen dava dilekçesinde bu kirlilikten tarımsal sulamanın da zarar göreceği kaydedildi.
187 bin 225 ağaç
Proje sahası oldukça geniş bir alana yayılırken 1555 hektarlık kısmı orman arazisinden oluşuyordu. Projeyle ilgili ÇED raporunda ruhsat sahasının 1555 hektarlık (15.500 dönüm) kısmının ormanlık alanda yer aldığı belirtilmiş, 187 bin 225 adet ağacın kesilmesi gündeme gelmişti.
Ardıç, meşe, karaçam ve sedir gibi ağaç türlerinin bulunduğu ormanlık alanda yapılacak ağaç katliamına karşın ÇED raporunda kesilecek ağaçların 5 katı kadar ağaç dikileceğinin öne sürülmüştü.
‘İmar planları bulunmuyor’
Bölge halkının açtığı iptal davasını gören Eskişehir 1. İdare Mahkemesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın projeyle ilgili verdiği ÇED Olumlu kararını iptal etti.
ÇED talep alanında 1/5 bin ve 1/1000 ölçekli imar planlarının bulunmadığı belirtilen mahkemenin iptal kararında, proje alanında bulunan orman arazisinin kadastrosunun henüz yapılmadığına da vurgu yapılarak bu durumun ÇED raporu sürecinde dikkate alınmadığı, bunun da ÇED olumlu kararını hukuka aykırı hale getirdiği kaydedildi.
