By 
Dünyanın her yerinden iş insanları ve siyasi seçkinleri bir araya getiren Dünya Ekonomik Forumu (WEF), pandemi sebebiyle verilen iki yıl aranın ardından, İsviçre‘nin Davos kasabasında başladı.
Türkiye‘nin 2009’dan bu yana katılmadığı toplantı, iki binden fazla lider ve uzmanı bir araya getirecek.
Rusya‘nın Ukrayna‘ya açtığı savaş, bunun pandemiyle birleşen küresel etkileri ve iklim krizi bu yıl Forum’un birinci gündemi.
Foruma Kiev Belediye Başkanı Vitali Klitschko ve Ukraynalı bir heyet de katıldı.Rusya’dan hiçbir delegenin davetli olmadığı Zirve, bugün Ukrayna Devlet Başkanı Volodymir Zelenski‘nin çevrimiçi konuşmasıyla başladı.
Konuşmasında, Rusya ile ticaretin tamamen kesilmesi gerektiğini söyleyen ve Rusya’ya daha fazla yaptırım ve uluslararası bir petrol ambargosu çağrısında bulunan Zelenski, “kaba kuvvetin dünyayı yönetip yönetmeyeceğinin kararlaştırıldığı tarihi bir dönüm noktasında” olduğumuzu söyledi:
“Saldırganı cezalandırmak bir emsal olmalı. Saldırganlar her şeyini kaybederse, ülkeler savaş başlatma motivasyonunu kaybeder.”
Rusya’dan uzaklaşan uluslararası şirketleri Ukrayna’da piyasaya girmeye çağıran Zelenski, liderleri Ukrayna’nın “yeniden inşasında yer almaya” davet etti ve savaş bittiğinde Ukrayna’nın uluslararası işletmeler için çekici bir yer olacağına söz verdi.
Fotoğraf: Arnd Wiegmann/Reuters
Ukrayna’nın ayda en az 5 milyar dolar finansmana ihtiyacı olduğunu belirten Ukrayna lideri, savaşın yol açtığı gıda krizine de değindi ve liderleri krizi önlemek için Ukrayna’nın tahılını küresel pazara çıkarmasına yardımcı olmaya çağırdı.
Rusya’nın buğday ve diğer gıda maddelerini ülke dışına kaçırdığı ve bunları açık pazarda satmaya çalıştığı konusunda uyarıda bulunan Zelenski ayrıca, savaş üçüncü ayına yaklaşırken Ukrayna’nın arkasındaki desteğin sönmekte olduğundan endişe ettiğini belirtti ve “bu birlik duygusunu kaybetmemeye” çağırdı.
Zelenski’nin konuşması ayakta alkışlandı.
Ölü bir gezegende iş dünyası da olmaz
Davos 2022’de tartışılacak bir diğer konu, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin, iklim değişikliği ile mücadele ve fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik bugüne kadar kaydedilen ilerlemeler üzerindeki etkileri konusunda endişeler.
Forum’un katılımcılarından Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu Genel Sekreteri Sharan Burrow, ekonomik istikrarı korumak için, iklim eylemlerinin ertelenmesini gerektirebileceği iddiasına, bir röportajında şu yanıtı veriyor:
“Daha hızlı gitmeliyiz, daha yavaş değil. Ölü bir gezegende iş dünyası da yoktur. Dolayısıyla, bildiğimiz tek yuva olan gezegenimizi istikrara kavuşturma konusunda ciddiysek, ancak bu krize entegre bir şekilde başa çıkabilirsiniz. Yavaşlamanız gerektiğini, bunun ekonomi için hayati olduğunu savunan fosil yakıt şirketlerine karşı, daha hızlı gidelim. Yenilenebilir kaynaklara daha derinden, daha hızlı yatırım yapalım, bu sektörlerde insana yakışır işleri nasıl yarattığımıza bakalım.”
Davos’ta bu yıl, politikaların ve eylemlerin adil, kapsayıcı ve gerçekten sürdürülebilir olması gerektiğini vurgulamak için iş dünyası, hükümet ve sivil toplumdan paydaşlar da bir araya geliyor.
Müzakerelerde, “Düzenlemelerin gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomiler arasında nasıl farklılık göstermesi gerekecek? Farklılıklar göz önünde bulundurulurken anlaşma adil olacak şekilde nasıl tasarlanacak? Ülkeler ve şirketler azaltma, üretim ve tüketimle ilgili düzenlemeleri uygulamaya ne kadar istekli?” gibi sorulara yanıt aranacak.
Kuruluşları sorumlu tutmak
İklim değişikliği için sarf edilecek çabaların yanında bazı uzmanlar, özellikle ekosistemlerin giderek geri döndürülemez kaybının olduğu günümüzde biyoçeşitliliği korumak için benzer şekilde koordine edilmiş, küresel bir çabayı da savunuyorlar.
Örneğin WWF Genel Müdürü Marco Lambertini, ilerlemenin, kuruluşları azalan biyolojik çeşitlilikten sorumlu kılmak ve eko-kayıpları durdurmak ve tersine çevirmek için küresel bir hedef belirlemeye bağlı olduğunu söylüyor:
“Bugün olmayan şeyhesap verebilirlik… Herkes elinden geleni söylüyor ve yapıyor ama kimse bilmiyor, kimse ‘yeterli değil’ diyemiyor. Aslında biliyoruz ki bu da yetmez çünkü doğa gerilemeye devam ediyor ama sistemde hesap verme sorumluluğu yok. Dolayısıyla doğa için küresel bir hedefe ihtiyacımız var.”
Pandemi öncesinde her yıl ocak ayında düzenlenen etkinlik, 50 yıllık tarihinde ilk defa yaz başında gerçekleşecek.
WEF Başkanı Børge Brende, Forum öncesi bir açıklamasında, “Davos bu yıl farklı olacak. Ancak karlı dağların eksikliğinden dolayı değil, en acil sorunları çözmek için küresel işbirliği eksikliğinden dolayı” ifadelerini kullandı.
Beni vergilendir
Zirve öncesinde İsviçre’nin Zürih kentinde düzernlenen protesto gösterileri polis tarafından engellendi. Protestolarda dikkat çekici olan, kendilerini “vatansever milyonerler” olarak tanımlayan göstericiler oldu.
Konferansa katılan dünya liderlerini, “dünya çapında birçok ülkede yaşanan yaşam maliyeti skandalıyla” mücadele etmek için zenginlere derhal yeni vergiler getirmeye çağıran göstericiler, zengin ve fakir arasında filizlenen uçurumun üstesinden gelmek için “Bizi derhal vergilendir” sloganıyla sokağa çıktı.
“Beni derhal vergilendir” inisiyatifinin kurucusu bir başka “vatansever milyoner” Marlene Engelhorn, The Guardian‘a, ağır eşitsizliğin tek çözümünün hükümetlerin “ben dehil zenginlerin vergilendirmesini talep etmek” olduğunu söyledi.
Küresel gıda güvenliğine savaş ilanı
WEF Kurucusu Klaus Schwab, Zirve’den önce gazetecilere verdiği brifingde, 2022 toplantısının, 52 yılın “en önemli” toplantısı olacağını söylemişti: olacağını söyledi.
“Savaş, salgın hastalıklar ve iklim krizi… Tüm bu yıkıcı etkiler, küresel toparlanmayı raydan çıkardı. Davos’ta bu sorunlarla yüz yüze gelinmeli ve özellikle küresel gıda krizi acil gündem olmalı.
Fotoğraf: Faisal Islam
Zirve’nin ilk gününde bir panelde konuşa Dünya Gıda Programı (WFP) direktörü David Beasley de, Ukrayna’daki işgal altındaki limanlarının açılmamasının ‘küresel gıda güvenliğine savaş ilanı’ olduğunu söyledi.
“Limanların açılması, gıda istikrarına doğru atılan bir adım olacaktır. 33 ülkede 49 milyon insan, kıtlıkla yüz yüze” diyen Beasley, küresel açlığın sert etkileri konusunda Avrupa ülkelerine hitaben şöyle dedi:
“Doğunuzda neler olduğu konusunda endişelenmenize gerek yok, aynı zamanda güneyinizde neler olduğu konusunda da endişelenmeniz gerekiyor. Açlıktaki her yüzde 1’lik artış, göçte yüzde 2’lik bir artışa neden oluyor.”
Dünya Ekonomik Forumu yenilenebilir enerjiye geçiş konusunda ne yapıyor?
Enerji tüketimi ve üretimi, küresel emisyonların üçte ikisine katkıda bulunuyor ve küresel enerji sisteminin yüzde 81’i hala 30 yıl öncesiyle aynı oranda fosil yakıtlara dayanıyor.
Temiz enerjiye geçiş, iklim değişikliğiyle mücadelenin anahtarı olsa da son beş yılda enerji geçişi durgunlaştı.
“Daha kapsayıcı, sürdürülebilir, uygun maliyetli ve güvenli bir küresel enerji sistemi oluşturmak için etkili politikalar, özel sektör eylemi ve kamu-özel işbirliği gereklidir” diyen WEF, şu bilgileri paylaşıyor:
115 ekonomiyi, enerji güvenliği ve erişimi, çevresel sürdürülebilirlik ve satın alınabilirlikle ne kadar iyi dengelediklerine göre sıralayan Enerji Dönüşümü Endeksi, enerji geçişinin karşı karşıya olduğu en büyük zorluğun ABD, Hindistan, Rusya ve Çin dahil dünyanın en büyük karbon yayıcıları arasındaki hazırlık eksikliği olduğunu gösteriyor.
Hazırlık açısından en yüksek puanı alan on ülke ise küresel yıllık emisyonların yalnızca yüzde 2,6’sını oluşturuyor.
Küresel enerji sistemini geleceğe hazır hale getirmek için Forum’da, Enerji ve Malzemelerin Geleceğini Şekillendirme Platformu, yenilikçi enerji yatırımlarını, teknolojilerini ve çözümlerini teşvik etmek ve etkinleştirmek için Sistemik Verimlilik, Yenilikçilik ve Temiz Enerji ve Küresel Batarya İttifakı gibi girişimler üzerinde çalışacak.
WEF ve Enerji Dönüşümleri Komisyonu tarafından oluşturulan bir girişim olan Mümkün Görev Platformu da ağır sanayi ve taşımacılık sektörlerini net sıfır emisyon yoluna dahil etmek adına endüstri geçişini ilerletmek, kamusal ve özel ortakları bir araya getirmek için çalışacak.
Comments