Danimarka, dünyanın en yüksek karbon vergisini getiriyor

Danimarka Parlamentosu, sera gazı emisyonlarına ilişkin dünyanın en yüksek vergisini getirmeye hazırlanıyor.

Buna göre;

• Vergi paketi, sanayi ve enerjiden kaynaklanan emisyonları vergilendiriyor ve şirketleri daha enerji verimli olmaya ve fosil yakıtlardan vazgeçmeye zorlamayı amaçlıyor. Paket, ETS (AB Emisyon Ticaret Sistemi) fiyatının belirlenmiş bir fiyatın altına düşmesi durumunda bir taban fiyat sağlıyor. Halihazırda ETS’ye dahil olan sanayi kolları, AB vergisine ek olarak yerel Danimarka vergisini de ödeyecek.
• 2025’ten itibaren Danimarka endüstrisi sebep oldukları sera gazları için daha fazla ödemek zorunda kalacak. Sektörün toplam emisyonlarını bugünden 2030’a kadar %66 oranında azaltılması hedefleniyor.
• Danimarka’nın 1990 seviyelerine kıyasla 2030’da emisyonları %70 oranında azaltmak için sabit bir hedefi bulunuyor. Dolayısıyla 2030’da yeşil olmayan bir Danimarka endüstrisi bir seçenek değil.
• Vergi paketi geniş bir tabandan ve parlamentonun yaklaşık %70’inden destek alıyor. Yetki değişikliği durumunda bile vergilendirme uygulamasının istikrarını sağlamak amaçlanıyor.
• Vergi planının, tarım sektörünü de dahil etmesi sonbaharda müzakere edilecek. Ulaşım sektörü ise halihazırda daha yüksek bir sera gazı emisyonu vergilendirme planına dahil edilmiş durumda. Böylece, tarımın dahil edilmesiyle vergi paketi, Danimarka sınırları içindeki ekonominin tüm sektörlerini kapsayacak.

Yüksek vergiler emisyon azaltımında etkili

Ekonomistler, karbon vergisinin, şirketleri ve insanları davranışlarını değiştirmeye teşvik ederek daha düşük karbon ekonomisine geçişi hızlandırmak için gerekli bir politika olduğu konusunda büyük bir çoğunlukla hemfikir. Vergi yeterince yüksek olduğu sürece (uzmanlar 2°C hedefine ulaşmak için 40-80 USD/tCO₂e fiyatının gerekli olduğunu söylüyor), hem şirketlere hem de bireylere, yüksek emisyonlu ürünleri aşamalı olarak terk etme ve yeni sürdürülebilir endüstrileri teşvik etme kararları vermelerinde yardımcı olabiliyor.

Karbon vergilerinin etkili olduğu bilimsel çalışmalarla destekleniyor. Bir analiz, Norveç’in karbon vergisinin karbon kirliliğini ilk on yılında %2 oranında azalttığını, bir başka çalışma ise AB emisyon üst sınırı ve ticaret sisteminin 2008 ile 2016 yılları arasında emisyonları %4 azalttığını buldu. Bu, bugün gördüğümüzden daha düşük bir karbon fiyatıyla başarıldı.

Kanada, Almanya ve İrlanda da dahil olmak üzere dünyadaki diğer ülkeler de karbon fiyatlarını yükseltiyor. Şu anda yürürlükte bir karbon vergisine sahip 46 ülke var; bu küresel emisyonların %22’sini kapsıyor. İskandinav ülkeleri arasında en yüksek karbon vergisine şu anda 114 EUR/tCO₂e ile İsveç sahip, ancak bu vergi paketi ile birlikte Danimarka’nın karbon vergisi yaklaşık 150 EUR/tCO₂e olacak.