Çukuralan altın madenine mahkeme kararına rağmen yeniden ‘ÇED Olumlu’ raporu

İzmir‘in Dikili ilçesinde Çukuralan köyü yakınında faaliyet gösteren Koza Altın Şirketi‘ne ait Çukuralan altın madenine mahkemenin “iptal” kararlarına rağmen bir kez daha kapasite artışı için “ÇED olumlu” raporu verildi.

Geçtiğimiz mart ayında madenin kapasite artışı ÇED’i mahkeme tarafından ikinci kez iptal edilmiş, ÇED’siz kalan madenin kapatılması için İzmir Valiliği’ne başvuru yapılmıştı.

Madene ÇED raporlarını iki kez iptal eden mahkeme kararlarına rağmen 2009/7 Genelgesi uyarınca yeni “ÇED olumlu” raporu verilmesini değerlendiren hukukçular, “Genelge Anayasa’yı yendi” diye yorumladı.

10 yıldır devam ediyor

Evrensel’den Özer Akdemir’in haberine göre Çukuralan altın madeni, Bergama ile Dikili arasında, “ekolojik hassas bölge” olarak tanımlanan Kozak Yaylası sınırında on yılı aşkın bir zamandır üretimine devam ediyor.

Akın İpek‘e ait Koza altın şirketi 15 Temmuz darbe girişiminin ardından el konularak TMSF bünyesine alınmıştı. Altın madeninin 3. kapasite artışına Çevre ve Şehircilik Bakanlığının verdiği ÇED olumlu raporuna karşı EGEÇEP ve Bergama Belediyesi’nin yanı sıra 21 yurttaş tarafından dava açılmıştı.

Açılan davalarda yapılan bilirkişi incelemelerinde madenin orman ekosistemine, yer altı-yer üstü su kaynaklarına, canlı yaşamına ve koruma altındaki türlere olumsuz etki edeceğine yönelik raporun ardından mahkeme ÇED raporunu iptal etmişti.

Genelge şirketlere kolaylık sağlıyor

Mahkemenin iptal kararının ardından şirketin 2009/7 Genelgesi uyarınca başvurması üzerine yeni ÇED izni verilmişti. Genelge, ÇED olumlu kararları hakkındaki yürütmenin durdurulması/iptal kararları eğer ÇED raporunun bir ya da birkaç bölümüne ilişkin ise ÇED raporunun hazırlanmasına ilişkin tüm sürecin en baştan tekrarlanmasını kaldırıyor.

Şirketlere çok büyük bir kolaylık sağlayan 2009/7 Genelgesi, sadece mahkemenin eksik veya yetersiz gördüğü kısımların düzenlenmesi sonrası bakanlıkta İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısından sonra yeni ÇED raporu verilmesini sağlıyor. Böylece yıllarca süren çevre davaları sonucu iptal edilen rapor yerine 20 gün içerisinde halkın katılımı toplantısı vs. yapılmadan yeni ÇED raporu veriliyor.

Genelge Anayasa’yı yendi

Çukuralan’da gelinen aşamayı yorumlayan EGEÇEP avukatı Arif Ali Cangı, 2009/7 Genelgesinin mimarı, zamanın AKP’li Çevre ve Şehircilik bakanı Veysel Eroğlu‘nun adını anarak “Söylenebilecek tek söz ‘Veysel abi sen neymişsin abi, bir genelde çıkardın hiç bir mahkeme onu alamıyor’. Genelge Anayasayı yendi” dedi.

Cangı, bu genelge ile ilgili AİHM’de açılan davayı anımsatarak, “oradan ihlal kararı alabilirsek sadece Çukuralan değil hepimiz 2009 /7 sayılı ucube genelgeden kurtuluruz” dedi.