By 
Dubai‘de devam eden Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, 28. Taraflar Konferansı‘nın (COP28) altıncı gününde, 63 ülke soğutmayla ilgili emisyonları derinden azaltma taahhüdüne katıldı. Son katılanlar ABD, Kanada ve Kenya.
Türkiye bu anlaşmaya da imza atmadı. Gıda, sağlık ve yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği taahhütlerinde de Türkiye’nin imzası yok.
Küresel Soğutma Taahhüdü, gıda ve ilaç soğutması ile iklimlendirmeyi içeren soğutmadan kaynaklı, iklimi ısıtan emisyonlara ilişkin dünyanın ilk kolektif girişimi.
Anlaşma, ülkelerin soğutmayla ilgili emisyonlarını 2050 yılına kadar 2022 seviyelerine kıyasla en az yüzde 68 oranında azaltmalarını ve 2030 yılına kadar minimum enerji performansı standartlarının belirlenmesi de dahil olmak üzere bir dizi başka hedefi taahhüt ediyor.
ABD iklim elçisi John Kerry, anlaşmayla ilgili “Tüm sektörlerde soğutmayla ilgili emisyonları azaltmak, ancak sürdürülebilir soğutmaya erişimi artırmak için bir yol belirlemek istiyoruz” dedi.
1,2 insan soğutmaya ihtiyaç duyuyor
Soğutmaya ihtiyaç duyan yaklaşık 1,2 milyar insan hâlâ bu ihtiyacını gidermekten yoksun. Yükselen sıcaklıklar, artan nüfus ve artan gelirlerin etkisiyle kurulu kapasitenin yüzyılın ortasına kadar üç katına çıkması bekleniyor.
Sierra Leone‘den Freetown belediye başkanı Yvonne Aki-Sawyerr, Dubai’de konuyla ilgili yaptığı basın toplantısında “Bir gecekondu mahallesi, gayri resmi bir yerleşim yeri, oluklu demirden yapılmış konutlar ve yan tarafta bir klima hayal edin” diye konuştu.
‘Refah, soğumayla mı ölçülmeli?’
Isıtma ve soğutma konusunda uzman Danimarkalı çokuluslu Danfoss şirketinin iklim çözümleri başkanı Jürgen Fischer, “İnsanlar Asya’da bir yerde üretilen çok ucuz bir klimayı 100 dolara satın alıp fişini prize takacak. Bu da enerji sistemine çok yük bindirecek ve çöküş yaşanacak” öngörüsünde bulundu.
Önümüzdeki yıllarda soğutma talebinde en büyük artışı görmesi muhtemel olan Hindistan, düne kadar bu taahhüde katılmadı. Hintli hükümet yetkilileri daha önce Reuters’e, ozon tabakasını incelten kimyasalların ve soğutmada kullanılan hidroflorokarbonların üretimini ve tüketimini düzenleyen çok taraflı Montreal Protokolü kapsamında 1992’de taahhüt edilen hedeflerin üzerinde yeni hedefler koymaya istekli olmadıklarını söylemişti.
UNEP raporuna göre, yüzyılın ortasına kadar soğutma emisyonlarını azaltma potansiyelinin neredeyse dörtte üçü G20 ülkelerinde bulunabilir.
Danfoss’tan Fischer, “Kaydolan ülkeler… artık gerçekten harekete geçiyor ve eksürdürülebilir çözümler uygulamak için endüstriyle birlikte çalışıyorlar” dedi.
En az 188 ülke; 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiyi üç katına ve enerji verimliliği oranlarını iki katına çıkarmaya yönelik başka bir COP28 taahhüdünü de destekliyor .
Soğutma taahhüdünün hedeflerinin karşılanmasına ilişkin ilerleme, yıllık BM iklim zirvelerindeki kontrollerle 2030 yılına kadar yıllık bazda takip edilecek.
Comments