[COP16] Biyoçeşitliliği korumak için taahhüt edilen fon 200 milyon Euro’yu buldu

Kolombiya‘nın Cali kentinde devam eden BM Biyoçeşitlilik Zirvesi‘nde (COP16) altı Avrupa ülkesi, biyoçeşitlilik fonuna yeni para bağışında bulundu. Fona dün toplamda 200 milyon Euro bağış yapıldı.

Avusturya, Danimarka, Fransa, Almanya, Norveç ve Birleşik Krallık‘ın taahhüt ettiği fon miktarı ise 130 milyon Euro.

Yeşil gruplar bunun “fena olmayan bir başlangıç” olduğunu söylüyor ancak çok daha fazla ülkenin doğaya finansman sağlaması gerekiyor.

Doğa STK’ları tehlike altındaki ekosistemleri ve türleri kurtarmak için çok daha fazla desteğe ihtiyaç olduğunu söylüyor. Fauna & Flora CEO’su Kristian Teleki, bu haftaki 163 milyon dolarlık taahhüdün bir başlangıç olduğunu belirtti, “Ancak bu, bu ülkelerden ve yıllık bazda ihtiyaç duyduğumuz en az miktar. Çok daha fazla ulustan çok daha fazla kararlılığa ihtiyacımız var” diye konuştu.

Doğanın hayatta kalmasının finansmana bağlı olduğunu ve bu olmadan maliyetlerin  dolarların çok ötesine geçeceğini kaydeden Telekki, “Boş vaatlerin zamanı bitti” dedi.

Bağışlar, umut ve küresel dayanışma mesajı’

Küresel Biyoçeşitlilik Çerçeve Fonu (GBFF) , 2022’de düzenlenen önceki COP15’te varılan Kunming-Montreal Anlaşması‘nın temel çıktılarından biriydi .

Birleşik Krallık, Almanya, İspanya ve Lüksemburg, geçen yıl başlatılan GBFF’ye daha önce katkıda bulunmuştu. Avrupa ülkeleri, fonun 12 bağışçısından sekizini oluşturuyor. Bunlara Kanada, Japonya, Yeni Zelanda ve -alt ulusal bir hükümetten alışılmadık bir liderlik gösterisi olarak- Québec de dahil.

Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Yürütme Sekreteri Astrid Schomaker, Cali’deki konferansta bağışçılara teşekkür ettiği konuşmasında “Fon’a her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu biliyoruz. Kaynakların Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi’nin ulusal uygulamasına acilen akmasını sağlamak için sermayelendirilmesine ihtiyacımız var” dedi.

GBFF, vahşi türlerin ve ekosistemlerin uzun vadeli sağlığını korumak, onarmak ve güvence altına almak için çalışan ülkelere ve topluluklara nakit sağlıyor. Küresel Çevre Fonu’nun ev sahipliğinde düzenlenen etkinliğe kamu, özel ve hayırsever kuruluşlar da dahil olmak üzere tüm kaynaklardan katkı sağlanıyor.

Gelişmekte olan ülkeler baskı yapıyor

Cali’deki zirvede biyoçeşitlilik bakımından zengin, gelişmekte olan ülkeler, fonun nasıl yönetileceği konusunda kendilerine daha fazla söz hakkı ve kaynaklarına daha kolay erişim sağlayacak yeni bir fonla değiştirilmesini talep ediyor. Ülkelerin talebi, yeni fonun Montreal’de oluşturulan Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından yönetilen fonun yerini alması.

[COP16] Küresel Güney, küresel doğa koruma fonunda söz sahibi olmak istiyor
[COP16] Bilim insanlarından uyarı: ‘Korunan alanlarda’ biyoçeşitlilik daha hızlı azalıyor
[COP16] Bilim insanları: İnsanlık dünyanın doğal sınırlarını parçalamanın eşiğinde
[COP16] BM Biyoçeşitlilik Zirvesi, Kolombiya’da başladı

Haziran 2024’te GBFF, fonun Brezilya, Fiji, Gabon ve Meksika‘daki ilk projelerini onaylamıştı. Toplamda 24 gelişmekte olan ülke şu anda fondan destek alırken, bu yaz 18 ‘proje hazırlama hibesi’ daha onaylandı.

Fon desteğinin yüzde 20’sinin, doğanın en iyi koruyucuları olduğu araştırmalarla sürekli olarak ortaya konulan yerli halklar ve yerel topluluklar tarafından sağlanması hedefleniyor.

Fona kim, ne kadar katkıda bulundu?

Avrupa ülkelerinin Küresel Biyoçeşitlilik Çerçeve Fonu’na bugüne kadar taahhüt ettiği fonlar en çoktan en aza doğru şöyle:

• Almanya, GBFF’ye 2024 yılında 50 milyon avro katkıda bulunmayı taahhüt etti. Ülkenin 2023’teki 40 milyon Euroluk katkısına ek olarak toplam 90 milyon Euroluk bir teklifte bulunması bekleniyor.
• Birleşik Krallık, 2023’ten itibaren 10 milyon sterlinlik katkısına ek olarak GBFF’ye 45 milyon sterlin (yaklaşık 54 milyon Euro) katkıda bulunuyor. Yani toplamda yaklaşık 66 milyon Euro.
• Danimarka bu yıl 100 milyon Danimarka kronu (yaklaşık 13,4 milyon avro) katkıda bulunuyor.
• Norveç, parlamento onayına tabi olarak 150 milyon Norveç kronu (yaklaşık 12,7 milyon Euro) katkıda bulunacak.
• İspanya bu yılın başlarında GBFF’ye 10 milyon Euro bağışta bulunmuştu.
• Lüksemburg, şubat ayında Birleşmiş Milletler Çevre Meclisi‘nde fona 7 milyon Euro katkıda bulunma sözü verdi.
• Fransa, 2024 yılında 5 milyon Euro katkıda bulunacağını duyurdu.
• Avusturya, nihai iç onayın ardından GBFF’ye 3 milyon Euro katkıda bulunacak.
• Kanada, Japonya, Yeni Zelanda ve Québec’ten gelen ek taahhütlerle bu hafta fona 163 milyon dolar (196 milyon Euro) eklendi.

Küresel Çevre Fonu (GEF) CEO’su Carlos Manuel Rodríguez, “GBFF, bir yıldan kısa bir sürede lansmandan tam hızda faaliyete geçti; projeler halihazırda incelendi, onaylandı ve finanse edildi ve daha birçok proje planlanıyor. GBFF’ye katkıda bulunan hükümetlerin sayısının artması, onun ivme kazandığının bir göstergesi” dedi.

Almanya Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı Sekreteri Jochen Flasbarth da diğer ülkeleri fona katkıda bulunmaya çağırdı.  GBFF’nin hem doğa hem de insanlar için bir şeyler başarma yeteneğini şimdiden gösterdiğini belirten Flasbarth, Ancak, GBFF’nin umut vadeden gelişimini sürdürmek için kamu ve özel kaynaklardan ek finansman şart. Bu nedenle Almanya ek kaynaklar ayırıyor ve diğer ülkeleri de bu çabaya katılmaya çağırıyor” dedi.