Çernobil’in tanıkları “Çernobil Haftası”nda Türkiye’de

Bir benzeri daha olmayan Çernobil Felaketi’nden sonra, eski Sovyetler Birliği’nin emriyle 800,000 ‘tasfiye memuru’ felaketin yaşandığı alanda engelleme ve temizlik çalışmaları yaptı.

Aralarında askerlerin, itfaiyecilerin ve pilotların bulunduğu tasfiye memurları, canları pahasına santraldeki yangını söndürdü, radyasyona maruz kalan köyleri, yolları ve binaları temizlediler. Yerel halkı ve hayvanları tahliye ettiler.

Bütün bu işleri yaparken genellikle radyasyona karşı korumaları olmayan tasfiye memurlarının %90’ının üzerindeki kısmı engelli. Pek çoğu genç yaşlarda hayatlarını kaybetti.

20. yüzyılın son kahramanları bir hafta boyunca Türkiye’nin farklı şehirlerinde olacak.

Kimler Geliyor?

Nina Janchenko

Kendi kelimeleriyle ‘‘Çernobil isimli çok güzel bir bölgede’’ doğan ve büyütülen Nina Janchenko kazaya kadar eşi ve en büyük oğlu Andrew ile yaşıyordu.

Nina Janchenko, Jupiter isimli bir radyoda, eşi ise Çernobil Nükleer Santrali’nde mühendis olarak, çalışıyordu; oğulları anaokuluna gidiyordu. Kazanın yaşandığı gün hiç bir korkuları olmamış, günlük yaşamlarına devam etmişler; arkadaşlarıyla buluşmuşlar.

Mykola Bakieiev

9 Mayıs 1953’te doğan Albay Mykola Bakieiev, kazanın yaşandığı dönemde MI-6 helikopter pilotuydu.

Çernobil Felaketi’nden sonra gerçekleştirilen temizlik çalışmalarında, 2 Haziran ile 7 Haziran 1986 tarihleri arasında çalıştı. Görevi Çernobil Nükleer Santrali’nden farklı noktalara yük taşımaktı.

Her inişten sonra helikopter pistleri yenileniyordu. Kullandığı helikopter bir ay içerisinde sadece iki hafta kullanılmasına rağmen emekli edildi.

Kendisi de 1993 yılında sağlık sorunları yüzünden emekliye ayrıldı.

Jurij Schumchenko

Eğer Çernobil Felaketi yaşanmasaydı, 1986 yılı, hayatının en güzel yılı olabilirdi.

1986 yılının Şubat ayında eşi ve çocukları ile birlikte Kiev’in 80 kilometre uzağında, iki odalı bir eve taşınmıştı. Yeni evini, eşini ve küçük kızını geçindirmek için ordudaki görevine daha da fazla asılıyordu.

Kazanın yaşandığı güne dair ılık bir bahar havası ve yoğun bir korku hatırlıyor.

10-25 Mayıs 1986 tarihleri arasında boşaltma bölgesinde, yangınları söndürdü ve radyasyona maruz kalan binaların

temizliğinde çalıştı. Boşaltma bölgesine girmek çıkmaktan daha kolaydı çünkü çıkarken geçilen her radyasyon kontrol noktasında güvenli sınırın çok üzerinde dozlar çıkıyordu.