‘Bedenlerimizi değil, toplumu değiştirin!’

İnter Dayanışma, Uluslararası İnterseks Örgütü OII Europe’un 2023 yılı İnterseks Farkındalık Günü Kampanyası’nı Türkçeleştirdi.

Kaos GL’nin haberine göre; Belgin Günay’ın çevirdiği kampanya patolojikleştirme ve tıbbileştirilmeye karşı, interseksi patolojikleştirmenin ne anlama geldiğini anlatmayı ve insanların bunun neden sona ermesi gerektiğini anlamalarına yardımcı olmayı amaçlıyor.

Patolojikleştirme nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Uluslararası Hastalıklar Sınıflandırılması’nın (ICD) son versiyonunda interseksi patolojize etmeyi sürdürüyor.

Davranışların, hislerin, algıların, düşüncelerin, sosyal ilişkilerin veya kişiler arası ilişkilerin patolojik, yani “hasta”, “düzeltilmesi gereken” veya “tedavi edilmesi gereken” olarak yorumlanması anlamına geliyor.

Patolojikleştirme tıp uzmanları tarafından başlatılıp katılaştırılabileceği gibi, bireyler veya bir bütün olarak toplum tarafından da başlatılabilir. Toplumsal düzeyde patolojikleştirme, neyin “normal” neyin “anormal” olarak kabul edildiğini dayatmak için kullanılabilir ve “normun dışında” olduğu düşünülenlere karşı damgalama ve ayrımcılık yaratır ve meşrulaştırır.

Patolojikleştirmenin olumsuz sonuçları genellikle ağırdır. Bununla birlikte, belirli fiziksel ve davranışsal gerçeklikleri normatif olmayan ve bu nedenle kusurlu olarak gören bir toplumsal iklimde, kişinin fiziksel gerçekliğinin veya davranışının toplumun kabul ve destek eksikliğinin bir sorunu olarak değil de tıbbi bir sorun olarak anlaşılması bazen onaylayıcı, hatta özgürleştirici olarak deneyimlenebilir, bilimsel olarak meşrulaştırılmış olarak görülmek, çünkü bir durumu vücutta ters giden bir şey olarak görmek, kişinin kişiliğinin inatçı bir parçası olmaktan ziyade değiştirilebileceğini göstermektedir.

İnterseks nasıl depatolojize edilir?

“İnterseks bireylerin bedensel bütünlük, fiziksel özerklik ve kendi kaderini tayin etme haklarının güvence altına alınması, atılan tüm adımlarda bir öncelik olmalıdır. İnterseks bireyler, kendilerini ilgilendiren sosyal, siyasi ve yasal değişikliklerin itici gücü olmaları için desteklenmelidir.”

-Viyana’da düzenlenen 1. Avrupa İnterseks Topluluğu Etkinliği Bildirisi’nden, 2017

Önemli bir başlangıç, algının değişmesidir: İnterseks bedenler de herkesinki gibi sevilebilir. Farklı cinsiyet özellikleriyle doğmak normaldir, sağlıklıdır ve güzeldir. Bir ebeveyn olarak çocuk sahibi olmak kutlamak ve sevmek için bir nedendir – bu durum interseks bir çocuğa sahip olmak için de geçerlidir. Tüm çocuklarda olduğu gibi, büyüdüklerinde kendilerini nasıl tanımlayacaklarını bilemeyiz, bu nedenle toplum olarak cinsiyet rolleri ve görevleri hakkındaki fikirlerimizde daha az kısıtlayıcı olmalıyız.

Bu ikili sistem birçok kişi için işe yarayabilir, ancak herkes için değil ve bu kutulara sığmayanlara çok fazla zarar veriyor. İnterseks bireyler için bu, zararlı tıbbi uygulamalar, işkence ve genel olarak ciddi insan hakları ihlalleri olarak tanımlanan yollarla, ikili cinsiyet kalıplarına uymak için düzeltilmesi gereken “bozuk” erkek ve kadınlar olarak sistematik bir şekilde kısıtlanmak ve müdahale edilmek anlamına gelmektedir.

“Bedenlerimizi değil, toplumu değiştirin!” sloganıyla yola çıkılan kampanyayı #IAW23 ve #DepathIntersex etiketleriyle takip edebilir, paylaşımda bulunarak  intersekslerin depatolojize edilmesine karşı herkesin nasıl yardımcı olabileceği konusunda farkındalık yaratabilirsiniz.