Avrupa Parlamentosu, hayvan deneylerini aşamalı olarak sonlandırma kararı aldı

Avrupa Parlamentosu (AP) hayvan deneylerini aşamalı olarak sona erdirmek için tarihi bir kararı onayladı. Karar, Avrupa Komisyonu’nu hayvanlar üzerinde yapılan tüm deneyleri sonlandırmak için bir eylem planı başlatmaya çağırıyor.

Humane Society International’a göre şu anda Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin laboratuvarlarında her yıl invaziv (cerrahi işlem gerektiren) uygulamalar içeren deneylerde yaklaşık 10 milyon hayvan kullanılıyor.

Bu hayvanlar arasında maymunlar, köpekler, kediler, tavşanlar, sıçanlar ve fareler yer alıyor.

Hayvan deneylerine karşı dönüm noktası

Türkiye Vegan Derneği’nin haberine göre Avrupa Parlamentosu’ndan çıkan karar neredeyse oybirliğiyle alındı: Hayvan deneylerinin son bulması için 667 oy kullanılırken, hayvanlar üzerindeki deneylerin sürdürülmesi yönünde yalnızca 4 oy çıktı.

Bu karar; araştırma, eğitim ve mevzuata uygunluk testleri de dahil olmak üzere her alanda hayvan içermeyen bilimsel yöntemlere geçişe öncelik vermeyi amaçlıyor. Ayrıca hayvansız araştırma metotları için daha fazla fon sağlanması çağrısında bulunuyor.

Kampanya yürütülmüştü

Bu tarihi adım, hayvan hakları savunucularının ve sivil toplum kuruluşlarının yıllarca yürüttüğü lobi çalışmalarının ardından geldi. 24 AB üye devletinden 100’den fazla kuruluşu temsil eden Eurogroup for Animals, Cruelty Free Europe, Humane Society International/Europe, Avrupa Hayvan Deneylerini Sonlandırma Koalisyonu ve PETA, kararın kabul edilmesi için yıllarca kampanya yürütmüştü. Şimdi Komisyon’un bunu önceliklendirmesi için çağrı yapıyorlar.

Parlamento oylaması yasal olarak bağlayıcı değil, ancak Avrupa Komisyonu’nun buna yanıt vermesi ve harekete geçmesi için üç ayı var.

Deneylerin yüzde 90’ı başarısız

Bu lobi çalışmalarından biri, PETA’nın Avrupa Parlamentosu üyelerine sunduğu Araştırma Modernizasyonu Anlaşması. Anlaşma, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin, insan vücudunun verebileceği tepkileri güvenilir bir şekilde öngöremediğini vurguladı.

Birleşik Devletler Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve Çağdaş Bilimler Merkezi’ne (CCS) göre, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerden geçen ilaç ve aşıların yüzde 90’ından fazlası insanlar üzerinde yapılan klinik deneylerde başarısız oluyor.

Alternatifler mümkün

Bu nedenle araştırmacılar, laboratuvarda yetiştirilen insan organları, sanal insanlar ve insan çipi modelleri dahil olmak üzere başka yöntemler geliştirdi. Bilim insanları ayrıca deneylerde yapay zekadan ve insan canlı dokularının 3D baskılarından faydalanıyor.

CCS’den yapılan basın açıklamasına göre, bu yöntemler insan biyolojisini temel aldıkları için umut verici olarak nitelendiriliyor. Ayrıca, hayvan temelli deneylerden daha hızlı ve daha düşük maliyetle kullanıma sunulabiliyorlar.

PETA Kurucusu Ingrid Newkirk de, bu tür yenilikçi yaklaşımları reddetmenin “bilimsel olarak geri kalmak” anlamına geleceğinin altını çiziyor.

‘Sistemik değişim ihtiyacını ortaya koyuyor’

Humane Society International (HSI) Araştırma ve Toksikolojiden Sorumlu Başkan Yardımcısı Troy Seidle da kararla ilgili şunları söyledi: “Bu oylama, AB’nin emniyet bilimi ve sağlık araştırmalarında sistemik bir değişim ihtiyacını ortaya koyuyor. Parlamento bu kararla, hayvanların acı çekmesine son vermek ve odağını insan biyolojisini temel alan teknolojilere kaydırmak için tarihi bir fırsat yaratmış oldu. Amacımız farelerde kanseri tedavi etmek veya tavşanlarda doğum kusurlarını önlemek değilse, bu hayvanların minyatür insanlar olduğuna dair asılsız inancı bir kenara bırakmalı ve gerçek dünyada insan biyolojisini anlama ve tahmin etme konusunda ciddi adımlar atmalıyız. İnsan organ çipleri, kök hücre modelleri ve yeni nesil programlama yöntemleri, tam olarak bunu yapmamıza izin veriyor. Yenilikçi yöntemler, benzersiz insan hastalıklarının araştırılmasında, potansiyel yeni ilaçların ve genel olarak kimyasal emniyetin sağlanmasında önemli faydalar sağlayabilir.”

Türkiye’de deney karşıtı çalışmalar

Türkiye’de de hayvan deneylerinin yasaklanıp alternatif bilimsel metotlara geçilmesi, hayvanlar üzerinde deney yapmak istemeyen öğrenciler için etik eğitim hakkının tanınması ve artık deneylerde kullanılmayacak hayvanların yuvalandırılması için savunuculuk çalışmaları sürüyor.

Hayvan deneylerine alternatif, hayvanların kullanılmadığı yenilikçi bilimsel metotları ve bu metotların tıp, veterinerlik gibi alanlarda sunduğu avantajları merak ediyorsanız Deneye Hayır Derneği‘nin web sitesinden daha ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.