Frontiers in Sustainability dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre ‘evde kompostlanabilir’ etiketiyle pazarlanan çoğu plastik aslında kompostlanamıyor. Araştırma kompostlanabilir etiketine sahip plastiklerin yüzde 60’ının altı aylık bir süreden sonra dahi çözünmediğini, parçalanmadığını ortaya koydu.
Guardian‘dan Phoebe Weston‘un aktardığına göre; araştırmacılar, insanların tahminen yüzde 10’unun evde etkili bir şekilde kompost yapabileceğini, ancak nüfusun geri kalan yüzde 90’ı için kompostlanabilir plastiklerin bertaraf edileceği en iyi yerin atacakları ve yavaş yavaş parçalanıp metan salacakları katı atık sahaları olduğunu söylüyor.
Çalışma, kompostlanabilir plastiklerin gıda atıkları arasında kalması durumunda, gıdayı kirleteceğini ve geri dönüşüm sürecini engelleyeceğini ortaya koyuyor. Araştırmanın önerdiği tek çözüm ise daha az plastik kullanmak.
Araştırmanın yazarı Profesör Mark Miodownik, “Sonuç olarak, evde gübrelenebilir plastikler işe yaramıyor” dedi ve ekledi:
“Sadece duralım. Bu bir tür derde deva olacakmış gibi davranmayalım. Atıklarla başa çıkma konusunda gerçekten altyapıya sahip olmadan insanlara bir şeyler satabilirsiniz. Bunların hepsinin ortadan kalkacağını umabilirsiniz.”
Çalışma, insanların ev kompostlarına koyduğu plastiğin çoğunun aslında bu işte kullanılmaması gerektiğini gösterdi.
Araştırmacılar, plastik ambalaj ürünlerinin yüzde 14’ünün “endüstriyel olarak kompostlanabilir” sertifikasına sahip olduğunu, ancak yüzde 46’sının kompostlanabilir sertifikasına sahip olmadığını ortaya koydu.
Rapora göre, etiketler insanların kafasını karıştırıyor ve insanlar neyin nereye gittiğini anlamak konusunda zorlanıyor ancak yine de insanların yüzde 85’i gübrelenebilir plastik satın alma konusunda hevesli.
University College London‘ın Plastik Atık İnovasyon Merkezi‘nin bir parçası olan Miodownik, “İnsanlar onların işe yaramasını istiyor” diyor ve sonuçtan dolayı duyduğu üzüntüyü şu ifadelerle paylaşıyor:
“İnsanlar gerçekten doğru olanı yapmaya çalışıyor, bu nedenle sonucun böyle çıkmasından dolayı onlar için üzgünüm. Ama aslında evde kompostlama işe yaramıyor.”
Araştırmacılar bulgularını, plastik atık bilinci hakkında Birleşik Krallık’ta yapılan Büyük Komposto Deneyi adı altında bir ankete dayandırıyor.
Ankete 9 bin 700 kişi katıldı. Bin 600’ü evde kompostlama deneyinde yer alırken, 900’ü kompostu tamamladı.
Katılanların çeşitli türlerde kompostları bulunuyordu. Katılımcılar, sonuçları çevrimiçi olarak kaydetmeden önce kompostlarını gözden geçirmek ve plastik izleri aramak için kürek, mala ve elek kullandılar. Test materyallerindeki karbonun yüzde 90’ının altı ay içinde kaybolması durumunda, materyal kompostlanabilir olarak kabul edildi.
Sonuçlar, güvenilir bir şekilde evde kompostlamaya dair bir belirti olmadığını gösterdi. Çalışma ayrıca plastik sektörü için daha geniş bir konu olan bu malzemeler için yapılan laboratuvar testlerinin işe yaramadığını ve bu ürün standartlarının gerçekten çevreyi koruyup korumadığını sorguluyor.
Miodownik, “Bence insanlar evde gübrelenebilir ürünleri pazarlamaya devam ederse, bu yeşil yıkamadır” dedi ve ekledi:
“Önceden belirsizdi ama şimdi elimizde kanıtlar var. İnsanlar, aslında biyolojik olarak parçalanabilir olması için nasıl bir yapıya sahip olması gerektiğini anlamadan malzeme için iddialarda bulunuyorlar.”
Kompost edilebilir plastiklerin, doğal olarak kompostlanabilen malzemelere benzer bir oranda kompost haline dönüşmesi ve görünür bir kalıntı bırakmaması gerekiyor.
Komposlanabilir plastiğin yaygın kullanımları arasında gıda ambalajları, dergi ambalajları, çantalar, bardaklar, tabaklar ve çatal bıçaklar bulunuyor.
Biyobozunur terimi, biyolojik aktivite ile çözülen materyali ifade ediyor ancak bunun ne kadar süreceği ve hangi koşullar altında olacağı konusunda spesifik bir bulgu söz konusu değil.
Öte yandan2019’da başka bir araştırma ekibi, biyolojik olarak parçalanabildiği iddia edilen plastik poşetlerin, toprağa ve denize gömüldükten üç yıl sonra bile aynı şekilde kaldığını ortaya koymuştu.
Son olarak gıda atıkların geri dönüştürülmesi çevre açısından büyük bir önem taşıyor. Evde kompostlama için torba ve kağıtlar en iyi seçenek olarak görülüyor.
Haber/Fotoğraflar: Mehmet TEMEL ve Cansu ACAR * Hatay’da depremin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen kent…
Sivil toplum örgütlerinin hazırladığı raporda, Türkiye’nin yenilenebilir enerji enerjisi kapasitesini artırma hedefi olumlu bulunurken, nükleer…
İstanbul 5. İdare Mahkemesi, Kanal İstanbul Projesi'ne ilişkin alınan rezerv alan ilanı ve 1/100.000 ölçekli…
Devlet Su İşleri’nin Ağva Plajı’na yapmayı planladığı mahmuz projesi askıya çıktı. Projeye göre, plajın sağ…
Gürcü tiyatro topluluğu The Wandering Moon Theatre’ın ikinci yapımı olan “Pirosmani” kukla tiyatrosu gösterisini 16.…
Mavera Maden şirketi tarafından Devrek, Akçakoca, Alaplı’nın Fındıklı, Belen, Kasımlı, Doğancılar, Kocaman ve Alaplı'ya sınır…