Alamos Gold Türkiye’den 1 milyar dolar tazminat istiyor

Kazdağları’nda yapmak istediği altın madeni projesi için 350 bine yakın ağacın kesilmesine neden olan, ruhsat süresi 13 Ekim 2019 tarihinde dolan ve o zamandan bu yana hukuksuz bir şekilde varlığını sürdüren Kanada merkezli Alamos Gold, Türkiye’ye tahkim başvurusu yaptığını duyurdu.

Türkiye’den 1 milyar dolar tazminat istediğini duyuran şirket gerekçe olarak izinlerinin neden yenilenmediğine ilişkin bir açıklama alamamalarını ve bu süreç boyunca zarar etmelerini gösterdi.

‘250 milyon dolardan fazla yatırım yaptık’

Şirketin 2010 yılından bu yana Türkiye’de aktif bir varlığı olduğu belirtilen açıklamada “Bu süre zarfında şirketin Türkiye’deki operasyonları bütün yasal ve düzenleyici gereklilikleri karşılamış, yüzlerce istihdam sağlamak ve yerel topluluklarla güven ilişkisi geliştirmek de dahil olmak üzere en yüksek çevresel ve sosyal yönetim standartlarını uygulamıştır” denildi.

Alamos Gold ve bağlı ortaklarının Türkiye için 250 milyon dolardan fazla yatırım yaptığı, Türkiye hükümetine telif, vergi ve ormancılık ücretleri için 20 milyon dolar üzerinde katkı sağladığı aktarıldı. Ayrıca Türkiye’deki sosyal girişimlere ve topluluklara 25 milyon dolar yatırım yapıldığı belirtildi.

‘Ruhsat yenilenmeme gerekçesi söylenmedi’

Ekim 2019 tarihinde ruhsat sürelerinin bittiğine değinilen açıklamada “Şirket, yenilenmesi için tüm yasal ve düzenleyici gereklilikleri yerine getirmiş olmasına rağmen, hükümet maden ruhsatının rutin olarak yenilenmesi işlemini sağlayamadı” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada “Şirket, maden ruhsatlarının yenilenmesini güvence altına alma çabasında, Türk hükümeti ile işbirliği içinde çalışma girişiminde bulunmuş, Türk hükümeti ile Antlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini artırmış, anlaşmazlığı iyi niyetle müzakerelerle çözmeye çalışmıştır” ifadeleri kullanıldı. Ancak bütün bu çabalara rağmen Türkiye hükümetinin ruhsat yenilenmeme gerekçesini veya herhangi bir zaman çizelgesi sunmadığı belirtildi.

Türkiye’ye Hollanda’da kurduğu bir iştirak üzerinden yatırım yapan şirket, Ankara’nın Hollanda ile yaptığı ikili yatırım anlaşmasını ihlal ettiğini ve “el koyma, haksız ve adil olmayan muamele” nedeniyle tazminat istediğini söyledi.

Neler yaşandı?

Şirketin madencilik faaliyetleri için yaptığı ağaç kesimleri halk arasında büyük bir tepki uyandırmış, on binlerce kişi şirketi protesto etmek için bölgeye gitmişti. Kirazlı‘da maden faaliyetlerine karşı başlatılan çadır nöbeti 425 gün boyunca devam etmişti.

Şirketin ruhsat süresinin 13 Ekim 2019 tarihinde sonlanmasının ardından ruhsat yenilenmemiş,  Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü CİMER başvurusuna verilen yanıtta şirketin izin iptallerinin gerçekleşeceğini ve bölgenin rehabilite edilmesi için planlamalara başlanacağını söylemişti.

Doğu Biga Madencilik’in Genel Müdürü Ahmet Şentürk ise “Kazdağları’ndan hiçbir yere gitmiyoruz, 60 yıllık ruhsat hakkımız var, Türkiye Cumhuriyeti’ne söz verdiğimiz gibi yerin altındaki madeni çıkaracağız” ifadelerini kullanmıştı.