Bir yıla yakın bir süredir hakkında iddianame bile hazırlanmadan tutuklu bulunan insan hakları savunucusu Osman Kavala’nın başvurusunu dikkate alan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye’den savunma istedi.
AİHM Osman Kavala’nın avukatları tarafından 8 Haziran 2018 tarihinde yapılan dava başvurusuyla ilgili dosyayı hızlandırılmış prosedürle işleme koyma kararı aldı. Dava başvurusunu Türk hükümetine tebliğ eden AİHM, savunma yapması için Ankara’ya bir dizi soru yöneltti.
Deutsche Welle’nin haberine göre 232 günlük uzun tutukluluk halinin “yasallığını” sorgulayan AİHM, tutuklanma kararına temel oluşturan “şuç işlendiğine ilişkin somut delillere dayanan kuvvetli şüphe” kavramı hakkında ayrıntılı bilgi istedi. Tutuklama kararı alındığı sırada dosyada bulunan kanıtların yeterli olup olmadığını sordu.
Mahkeme özellikle Kavala hakkındaki geçici tutukluluk kararının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve AİHM içtihatlarına uyumluluğuna odaklandı.
Kavala hakkındaki geçici tutukluluk süresinin “makul sürede” yargılanma şartıyla bağdaşıklığını da sorgulayan AİHM, Kavala’nın, tutukluluğun yasallığına karşı itiraz hakkına sahip olup olmadığı konusunda da ayrıntı talep etti.
AİHM Ankara’ya Kavala’nın Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı başvuruyla ilgili de sorular yöneltti. Anayasa Mahkemesi’nin önündeki sürecin uzunluğunun AİHS ile uyumlu olup olmadığı hakkında görüş istedi. AİHM son olarak Kavala’ya yönelik tutuklama kararının “siyasi” olduğuna ilişkin iddialar hakkında Türk hükümetinden savunma talebinde bulundu.
Kavala’nın şikayetleri
Osman Kavala AİHM’e yaptığı dava başvurusunda hakkındaki geçici tutukluluk kararının ve bu kararın uzatılmasının AİHS’nin emniyet ve güvenlik haklarıyla ilgili 5’inci maddesine aykırı olduğunu savundu. “Çıkarılan zorluklar” nedeniyle hakkındaki geçici tutukluluk ve tutukluluğun devamı kararlarına itiraz edememiş olması ve Anayasa Mahkemesi önündeki sürecin uzunluğunun da AİHS’nin aynı maddesine aykırı olduğu tezini işledi. Kavala ayrıca hakkındaki tutukluluk kararının siyasi nedenlerden ötürü verildiğini, bu durumun AİHS’nin 18’inci maddesine aykırı olduğunu ileri sürdü.
Osman Kavala, 18 Ekim 2017 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınmış, 1 Kasım 2017 tarihinde çıkarıldığı İstanbul Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesi tarafından hakkında geçici tutuklama kararı çıkartılmıştı. Kavala’nın bu karara itirazı sonuç vermemişti. Kavala’nın Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı bireysel başvuru süreci de devam ediyor.
( Yeşil Gazete, DW Türkçe )