ABD’deki aşırı soğuklar iklim değişikliğinin sonucu

New York'ta Hudson nehri dondu
New York’ta Hudson nehri dondu

ABD’de dondurucu soğuklar sürerken 50 eyalette de sıcaklıklar sıfırın altına düştü. Dün ölçülen sıcaklıklar sadece kuzey eyaletlerinde değil, sıcağıyla meşhur Hawai ve Florida’da bile sıcaklıklar sıfırın altında seyretti.

Sıcaklıkların Minnesota’da -40’la rekor kırdığı belirtilirken, bazı yerlerde rüzgar nedeniyle hissedilen sıcaklığın -60 dereceye düştüğü bildiriliyor. ABD’nin pek çok yerinden ölçülen sıcaklıklar şu anda Antartika’da ölçülen sıcaklıklardan çok daha düşük. Öte yandan Kuzey Kutbu’na yakın Alaska’da ölçülen sıcaklıklar diğer eyaletlerin çoğundan daha yüksek.

Bu sıradışı soğukların nedeni kutup girdabı denen bir hava olayı. Normalde tropiklerden kuzey kutbuna doğru düz esmesi gereken jet hava akımlarının kuzey kutbundaki sıcaklıkların artmasına bağlı olarak kavisli bir hal alması ve kuzey kutbu üzerinde bulunması gereken ve polar vortex, ya da kutup girdabı denen soğuk hava kütlesinin zayıflamasıyla soğuk havanın güneye doğru yer değiştirmesinin ABD genelinde hissedilen kutup soğuklarının nedeni olduğu belirtiliyor.

Zayıflayan kutup girdabı kutup havasının güneye kaymasına neden oluyor. Kaynak: NOAA
Zayıflayan kutup girdabı kutup havasının güneye kaymasına neden oluyor. Kaynak: NOAA

Bazı iklim bilimciler aşırı soğukların iklim değişikliğinin beklenen bir sonucu olduğu yorumunu yapıyorlar. ABD’yi derin dondurucuya çeviren soğuk hava, kuzey kutbundaki soğukların beklenenden daha az olmasıyla birlikte seyrediyor. Hatta Alaska ve İskandinav ülkeleri normalden daha ılıman bir kış geçiriyorlar.

Rutgers Üniversitesi’nden iklimbilimci Jennifer Francis, bu tür soğuk dalgalarının kuzey kutbunun orantısız bir biçimde ısınması devam ettiği sürece sıklaşacağı görüşünde.

Yani soğuk geçen kışların küresel ısınmanın olmadığı anlamına geldiğini sananlar bir kez daha yanılıyor. İklim değişikliğinin zaten iki uçtaki dğerlerin de artması anlamına geldiğini berlirten iklim bilimciler bu aşırı soğukların da iklim değişikliğinden kaynaklandığı konusunda pek şüphe duymuyorlar.

Climate Progress ve The Guardian’dan derlenmiştir.

(Yeşil Gazete)

Ümit Şahin
Ümit Şahinhttp://umitsahin.blogspot.com/
Yeşil Gazete’de iklim değişikliği başta olmak üzere ekoloji ve yeşil politika alanlarında yazar ve editör. Halen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nde uzman ve iklim değişikliği çalışmaları koordinatörü olarak çalışan Ümit Şahin 1991’de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Halk Sağlığı doktorası yaptı, Çevre Sağlığı alanında yoğunlaştı. Çevre İçin Hekimler Derneği, Üç Ekoloji dergisi ve Yeşiller Partisi’nin kurucularındandır. Bir dönem Yeşiller Partisi Eşsözcülüğü yaptı, yeşil politika ve ekoloji üzerine seminerler düzenledi. Halen Açık Radyo’da Ömer Madra ile birlikte Açık Yeşil’i hazırlayıp sunuyor.

İLGİLİ HABERLER

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Göç sonrası ‘yeniden çiçeklenenler’ İstanbul’da buluşuyor

Galata Postane'de düzenlenecek 'Rebloom: İstanbul'da Göç Sonrası Mekanlar ve Sanatsal karşılaşmalar' festivali, 5-7 Aralık tarihlerinde izleyicilerle buluşacak.

Gözaltına alınan gazetecilerden ikisi tutuklandı, 10 haberci ‘adli kontrol’ şartıyla serbest

Eskişehir merkezli operasyonlarda gözaltına alınan gazetecilerden Bilge Aksu ve Mehmet Uçar tutuklandı. Gözaltına alınan diğer haberciler adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

Botsvana’da ölen 350 filin iklim kaynaklı su zehirlenmesine maruz kaldığı düşünülüyor

Uydu veri analizleri, 2020'deki kitlesel ölümlerin ardında yosun patlamalarının olabileceğini gösteriyor.

‘Yurttaş İnisiyatifi’, ekokırımın suç sayılması için açılan davaya destek bekliyor

Ekokırımın suç olarak yasalaşması için Ankara 4. İdare Mahkemesi'nde yurttaşların açtığı davanın duruşması 5 Aralık'ta, saat 11.00'da görülecek.

İspanya’dan aşırı hava olaylarına karşı işçilere dört günlük ‘iklim izni’

Yeni yasaya göre, olası bir iklim veya meteorolojik tehdit durumunda insanlardan evde kalmaları istenirse, işçiler dört gün ücretli izin alabilecek.

EN ÇOK OKUNANLAR