Antalya‘da bulunan beş antik kentin beş antik bitkisi “Apollo’dan Athena’ya Antik Kentler Endemik Çiçekler” adlı proje kapsamında koruma altına alındı.
Böylece, Phaselis‘te yetişen burçak, Perge‘nin hava civası, Side‘nin canavar otu, Aspendos‘un orkidesi ve Termessos‘un çiğdemi koruma altına alınmış oldu.
Arazi çalışmaları yapıldı
DHA‘da yer alan habere göre, Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği (ANTOK) tarafından yürütülen ve Akdeniz Üniversitesi (AÜ) ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Antalya İl Müdürlüğü‘nün katılımcı olduğu Apollo’dan Athena’ya Antik Kentler Endemik Çiçekler adlı proje tamamlandı.
Beş antik kentte yayılış gösteren beş endemik bitkinin korunmasını amaçlayan projenin koordinatörü AÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi, ANTOK Başkanı Doç. Dr. Gökhan Deniz, projeye 2019 yılında başladıklarını ve detaylı arazi çalışmaları yaptıklarını anlattı:
Tehdit altındaki bölgelerin belirlenmesi ve yeni nesillerin korunması amacıyla onların tam lokasyonlarının belirlenmesi gerekiyordu. Yerlerini belirledik. Aynı zamanda bölgelerden sorumlu çevre koruma konusunda etkin ve aktif rol alan kurumlardan yetkililer eşliğinde arazi çalışmalarını yaptık. Yerlerini, korunak bilgilerini bu kurumlarla paylaştık. Bu noktada antik kentlerde kazı çalışmalarını yürüten kazı başkanlarımıza türlerin yerlerini, korunak bilgilerini aktardık.”
Doç. Dr. Gökhan Deniz, Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında proje ortağı olan Yunanistan‘ın da Atina‘daki dört antik kentte aynı çalışmayı yaptığını kaydetti.
Bitki tanıtım tabelaları
Doç. Dr. Deniz, koruma altına alınan bitkilerle ilgili tanıtım tabelaları yerleştirildiğini de şöyle aktardı:
Phaselis Antik Kenti’nde Lathyrus phaselitanus (Faselis burçağı), Perge Antik Kenti’nde Alkanna macrophylla (Perge hava civası), Side Antik Kenti’nde Orobanche sideana (Side canavar otu), Aspendos Antik Kenti’nde Himantoglossum montis-tauri (Toros orkidesi) ve Termessos Antik Kenti’nde de Colchicum baytopiorum (Baytop çiğdemi) bitki türlerinin korunması ve topluma gösterilmesi önemli. Bu beş antik kente yerleştirdiğimiz tanıtım tabelaları bir taraftan bölgenin florasını ziyaretçilere anlatırken bir taraftan da bu türlerin korunması gerekliliğini, özellikle ülkemizin geleceği çocuklara ve gençlere anlatmanın mutluluğunu yaşıyoruz.”
Doç. Dr. Deniz, proje kapsamında çocuklara yönelik eğitim çalışmaları yaptıklarını da ifade etti.
‘En az antik kentler kadar antik dememiz mümkün’
Doç. Dr. Gökhan Deniz projeyle elde ettikleri bilgilere göre, beş antik kentte yaşayan insanların da bu bitkilerin farkında olduklarından bahsetti:
Bu bitkileri şehir kapılarında, anıtlarda, lahitlerde bezeme olarak kullanmışlar. Mesela Termessos’un bitkisi çiğdemi, lahitler üzerine oymuşlar. Perge’nin hava civasını da yine o antik kentteki eserler üzerinde tespit ettik. Anladık ki, geçmişte de günümüzde olduğu gibi çiçek sevgisi vardı. Bu antik kentler varken, orada insan yaşamı söz konusuyken de bu bitkiler yayılış göstermiş. Antik kentlerde yayılış gösteren bu bitki türlerine de en az antik kentler kadar antik dememiz mümkün”
