Bir grup araştırmacı ve akademisyenin katkılarıyla oluşturulan ve ve 2015’ten bu yana her yıl işçi ve memur eylemlerini analiz ederek sonuçlarını kamuoyuyla paylaşan Emek Çalışmaları Topluluğu (EÇT), 2017 yılı İşçi Sınıfı Eylemleri Raporu’nu yayımladı.
Friedrich Ebert Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin katkılarıyla hazırlanan raporda öne çıkan maddeler şu şekilde:
2 bine yakın işçi hakkını aradığı için atıldı
-894 işçi 2017 yılında hak mücadelelerine katıldığı için işten atıldı.
-En az 663 işçi sendikalaşma mücadelesi verdiği için işten çıkarıldı.
-77 bin işçi ve emekçi 2017’de 430 işyeri temelli eylem, 144 genel eylem, 33 de dayanışma eylemi gerçekleştirdi.
-Eylemlerin yüzde 44’ü, yani yarısına yakını özel sektörde çalışan kadrolu işçiler tarafından yapıldı.
-İşyeri temelli eylemlerin yüzde 64’ü basın açıklaması, yüzde 23’ü fiili grev, yüzde 11’i ise kalıcı direniş şeklinde oldu.
– 2017’de eylemlerine kadınların katılımında düşüş gözlemlendi. 2016 için %32 olan bu oran 2017’de yüzde 29’a geriledi.
“Her üç eylemden birinde üretim durdu ya da yavaşladı”
-İşyeri temelli eylemlerin yüzde 24’ünde toplu iş sözleşmesi, yüzde 21’inde işten atma, yüzde 14’ünde işteyken ücret gaspı, yüzde 14’ünde ise KHK’lerle işten atma, açığa alma, sürgün nedenleri rol oynadı.
-İşyeri temelli eylemlerin yüzde 33’ünde, yani her üç eylemden birinde üretim durduruldu ya da yavaşlatıldı.
-Özel sektör firmalarında çalışan taşeron işçilerinin yaptıkları eylemlerde oran yüzde 76’ya çıktı.
-Hak geliştirme amaçlı eylemlerin oranı özel sektördeki kadrolu işçilerde yüzde 76’ya çıkarken, memurlarda yüzde 19’a kadar düştü.
Hakkını arayan bin 894 işçi işten atıldı
– 2017 yılında sendikalaşma mücadelesi veren ve basına yansıyan bir eylem gerçekleştiren en az 663 işçi, patronlar tarafından işten atıldı. Bin 231 işçi ise sendikalaşmadan farklı sebeplerle yapılan hak mücadelelerine katıldığı için işinden oldu. Toplam sayı bin 894 olarak kayıtlara geçti.
-İşyerlerinde neredeyse her 4 eylemden biri (yüzde 23) metal işkolunda çalışan işçilerce yapıldı.
– Sendikaların örgütlediği işyeri temelli eylemlere bakıldığında, ilk sırayı 41 eylemle DİSK Birleşik Metal-İş, ikinci sırayı 39 eylemle Türk Metal, üçüncü sırayı 35 eylemle Eğitim Sen aldı.
– 2017 yılında işyeri temelli eylemlerin yanı sıra 177 genel eylem yapıldı.
– Genel eylemlerin yüzde 17’sinde işçi sağlığı ve iş güvenliği ile iş cinayetleri, yüzde 8’inde kıdem tazminatı hakkına yönelik yapılmak istenen yasal düzenlemeler, eylem nedeni olarak rol oynadı.
– İşçi Sınıfı Eylemleri Raporu’na göre, eylemlerin yüzde 84’ünde bir müdahale olup olmadığı bilgisine erişilemedi
– 430 işyeri eyleminde 77 müdahale tespit edildi. Bu müdahalelerin 21’i kolluk kuvvetleri tarafından şiddet kullanılarak, 6’sı grev ertelemeleriyle, 3’ü ise valilik kararıyla eylemin iptal edilmesiyle gerçekleştirildi.
– 2017’de eylem vakası görülme sıklığına göre yüzde 24 ile İstanbul, yüzde 18 ile İzmir ve yüzde 11 Kocaeli ilk üç sıraya yerleşti.
(Yeşil Gazete)