Adil çalışma koşullarını savunan ve emek sömürüsüne karşı çıkan yüzlerce emekçi, Kahramanmaraş depremlerinin vurduğu afet bölgesinde de 1 Mayıs İşçi Bayramı‘nı kutladı.
Kahramanmaraş, Gaziantep, Adana, Malatya, Diyarbakır ve Şanlıurfa‘da birçok sendika, STK, siyasi parti ve halkın katılımıyla büyük mitingler yapılırken, Adıyaman ve Hatay‘da basın açıklamaları okunarak emek savunusu yapıldı.
Kilis‘te ise tarım işçileri para kazanma gayretlerinden ötürü eylemlere katılamayarak 1 Mayıs’ı tarlalarında çalışarak geçirdi.
‣ Gözaltılardan halaylara Türkiye’nin 1 Mayıs’ı
Kahramanmaraş
Hak-İş Konfederasyonu, 1 Mayıs dolayısıyla depremin merkez üssü Kahramanmaraş’ta “Emeğin Evrensel Gücü: Hak-İş” temasıyla bir etkinlik düzenlendi.
İstasyon Mahallesi Gar önünde düzenlenen etkinliğe Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan, Kahramanmaraş’ın acılarını paylaşmak ve yürek yangınını söndürmek için 1 Mayıs programını burada yapmak istediklerini aktardı.
Arslan, Türkiye tarihinin en büyük deprem felaketinin acısını yüreklerinde yaşadıklarına vurgu yaparak, Hak-İş olarak depremin ilk anından itibaren yaptıkları çalışmaları şu şekilde özetledi:
“AFAD ile koordineli bir şekilde 3 ayrı kurtarma timimizi deprem bölgesine, Maraş’a gönderdik. Hak-İş’te, Afet Koordinasyon ve Kriz Merkezi’ni oluşturarak ihtiyaç duyulan yardım malzemelerinin bölgeye ulaştırılmasını sağladık. Deprem bölgesinde incelemelerde bulunarak, ihtiyaçları yerinde tespit ettik ve yardımlarımızı AFAD koordinasyonunda bölgeye ulaştırdık. Depremin ilk anından ayni yardımlarımızın yanı sıra üyelerimiz başta olmak üzere depremden etkilenen vatandaşlarımıza yönelik 250 milyon liraya yakın yardımda bulunduk. Bu Türkiye’deki sivil toplum ve sendikalar konfederasyonlar içerisinde en yüksek rakamdır. En öndeyiz, ilkiz, lideriz. Biz sadece konuşmuyoruz. Sadece laf etmiyoruz. Biz yapıyoruz.”
Adıyaman
Eğitim Sen Adıyaman Şube Başkanı ve KESK Adıyaman Şubeler Platformu Dönem Sözcüsü Abdullah Demir, 1 Mayıs İşçi ve Emekçi Bayramı nedeniyle yayımladığı kutlama mesajında, çalışma yaşamının giderek daha güvencesiz bir hale geldiğini vurguladı.
Demir, “Kapitalizmin kar hırsı, iktidarın rant politikaları nedeniyle sonuçları çok çok ağır olan depremde yaşamlarını yitirenleri saygı ile anıyoruz. Doğal bir felaketin insan eliyle son birkaç yüzyılın en büyük trajedilerinden birine dönüşmesine neden olanlar göstermelik açıklamalarla, birkaç tutuklamayla kendilerini işin içinden sıyıramayacaklar” diye konuştu.
“Her gün yaptıkları sahte açılış törenleriyle, doğalgaz aldatmacasıyla, savaş silahlarını sahneledikleri gösterileriyle bizlere depremin acısını unutturamazlar” diyen Demir, “Bizim TOGG’lara karnımız tok. Hiçbir hamasi nutuk kamusal hizmetlerin çöktüğü gerçeğini gizlemeye yetmez. Zamlar, alım gücündeki erime hayatı yaşanılmaz kılıyor. Başta kadın emekçiler olmak üzere tüm emekçilere gittikçe daha güvencesiz bir çalışma yaşamı dayatılıyor” ifadelerini kullandı.
Özellikle kadınların işsizliğine ve dayatılan çalışma koşullarının yetersizliğine vurgu yapan Abdullah Demir “Ülkemiz her alanda Güvencesizler Cumhuriyeti haline geldi. Kadın işsizliği ve güvencesiz, kayıt dışı çalışma ortamlarında taciz, şiddet ve mobbing her geçen gün artıyor. İşsizlik aldı başını gidiyor. Hiçbir dönemde olmadığı kadar yurt dışına beyin göçü yaşanıyor. İşçi cinayetlerinde adeta katliam yaşanıyor. Her şeye zam gelirken artmayan, yerinde sayan tek şey bizim maaşlarımız” diye ekledi.
Özgürlüğün, demokrasinin, barışın, laikliğin hâkim olduğu bir gelecek ve ülke için mücadeleye devam edeceklerini belirten Demir, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Eşitlik, özgürlük, adalet, barış, demokrasi ve laiklik için artık yeter diyoruz. … Bu karanlığı işçi sınıfı, emekçiler, kadınlar, gençler, Aleviler, farklılıkları, cinsel yönelimleri reddedilenler, kölelik şartlarında yaşayan göçmenler, sizler, bizler yırtıp atacağız. Bizleri karanlıktan çıkaracak olan işte bu 1 Mayıs meydanlarında açığa çıkan iradedir. … Emekçiler olarak, işçi sınıfı olarak, kadınlar, gençler olarak özgürlük meşalesini yakıyoruz, yeni bir başlangıç için aydınlığa koşuyoruz.”
Hatay
Hatay‘ın Defne ilçesi Harbiye Mahallesi Dükkan Abbud Meydanı’nda Emek Partisi (EMEP) 1 Mayıs basın açıklaması gerçekleştirdi.
Evrensel’in aktardığına göre, açıklamaya Tunus Emekçileri Partisi yöneticisi Mounder Khalfaouı ve Fas Demokratik Yol Örgütü yöneticisi Mouad Elijhrı katıldı. Basın metnini EMEP Hatay il yöneticisi Alperen Demir okudu.
Demir “On binlerce insanımız öldü, bir o kadar insanımız yaralandı, sakat kaldı. Evini, işini ve yaşamsal bütünlüğünü kaybetti” diyerek Kahramanmaraş depremleri nedeniyle yaşanan kayıpları andı.
“AKP iktidarının yapmakla övdüğü rezidansları bir dakika içinde yerle bir olurken, deprem gerçeğini ve insan yaşamını yok sayan yapılaşma politikası bu depremi insanlık tarihinin en büyük katliamına dönüştürdü” diyen Alperen Demir, “Depremin üzerinden üç ay geçmesine rağmen temiz su, beslenme ve barınma sorunu devam ediyor. Bu sorunların hiçbiri iktidarın gündeminde değil. Yaz mevsiminin yaklaşmasıyla çadır kentlerde sinek, böcek, haşere ve yılan gibi sorunlar baş göstermeye başladı. AFAD yardım kolilerini depremzedelere dağıtmak yerine, AKP seçim çalışmaları için kullanıyor” açıklamalarında bulundu.
Hatay Valisi ve İl Sağlık Müdürü’nün AKP’den milletvekili adayı olmak için istifa ettiğini hatırlatan Demir, “Tüm bu sorunların yanı sıra enkaz kaldırma işlemi şehrin sağlıklı bir inşası yerine rant ve kâr odaklı ilerliyor. Tek adam ve AKP iktidarının işçilere, emekçilere ve halka yoksulluktan başka vereceği bir şey yoktur ve 14 Mayıs seçimleri tek adam rejimini tarihe gömdüğümüz gün olacaktır. Başta Karyer mahallesi, Darmaşta mahallesi, Halisli mahallesi, Gümüşgöze mahallesi ve tüm Harbiye mahalleleri ve Hatay halkı bu enkazdan alnının akıyla doğrulmayı başaracaktır. Defne Harbiyeli işçi ve emekçiler dünyanın her köşesindeki kardeşleri gibi elbet yağmacı ve talancı kapitalizme karşı demokrasi ve sosyalizm mücadelesinin bir parçası olacaktır. Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü’müz 1 Mayıs kutlu olsun” dedi.
Tunus ve Fas’tan gelen temsilciler ise açıklama sonrası geçmiş olsun dileklerini ve birlik, mücadele mesajlarını ilettiler.
Gaziantep
Gaziantep Kırkayak Parkı’nda bir araya gelen Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Emek Partisi (EMEP), Sol Parti, Türkiye Komünist Partisi (TKP), Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS), Birleşik Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası (BİRTEK-SEN), Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) emeğin, eşitliğin, özgürlüğün, demokrasin hakim olduğu bir ülke için mücadele çağrısı yaptı.
İşçi ve emekçiler, ağır çalışma koşullarına, baskıya ve yoksulluğa karşı insanca yaşamak için taleplerini dile getirdi. Yapılan açıklamada, “Emeğin, eşitliğin, özgürlüğün, demokrasin, barışın, laikliğin hakim olduğu bir ülke için mücadeleye devam edeceğiz. Bu düzeni değiştireceğiz” denildi.
DİSK Bölge Başkanı Ali Güdücü, “İşçilerin kamu emekçilerin gençlerin kadınların emeklilerin çocuklarımızın geleceği için tarihsel bri dönemde kol kola omuz omuzayız. Sömürülen yok sayılan milyonlar 1 Mayıs alanlarında bir aradayız. Yasakları yıkmak için burdayız. Hakları için adalet demokrasi için barış için mücadele eden işçiler, emekçiler, gençler, kadınlar 1 Mayıs meydanında buluşuyor. Hayatın her alanında bizlere reva gördükleri kayyum düzeni, ihraçlar, adletsizlikik, cezaeverinde insanlık dışı uygulamalar, gözaltı operasyonlarıdır. Şirket gibi yönetteikleri ülkeyi salgında ekonomik krizde en ağır bedelleri biz ödedik. Bizden hellalik istediler, haram olsun hakkımız” dedi.
“Yeni bir toplumsal düzen için yeni bir başlangıç yapıyoruz” diyerek sözlerini sürdüren Güdücü, “Grev hakkının yasaklanmadığı, sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırıldığı, insanca yaşayacak bir ücretle yaşandığı, kadınlara yönelik şiddetin taciz ve tecavüzün son bulduğu, eşit yurttaşlığın barış ve kardeşliğin hakim olduğu, düşünce ve ifade özgülüğünün suç olarak görülmediği, emeğin eşitliğin özgürlüğün, demokrasin, barışın, laikliğin hakim olduğu bir ülke için mücadeleye devam edeceğiz. Böyle bir dünya mümkün. Kapitalizme karşı, işsizliğe karşı bileşeceğiz; bu düzeni değiştireceğiz. 14 Mayıs’ı bekliyoruz” diye konuştu.
Ardından Gaziantep Demokratik Kadın Platformu adına konuşan Serpil Dağdelen, “Yok sayılan görmezden gelinen göçmen kadınların emeğinin sömürülmesinin ve istismarının son bulması, güvenceli ve kayıtlı istihdamın sağlanması için, alanlardayız. Savaşa hayır dyen barış mücaelesi yürüten kadınlar olarak sözümüzü söylemek varız demek için buradayız. ‘İstanbul Sözleşmesi bizim, vazgeçmiyoruz’ demek, 6284 sayılı Kanun başta olmak üzere hiçbir kazanımımızı pazarlık konusu yaptırmamak için alanlardayız. Çalışma yaşamında kadına yönelik her türlü ayrımcılığın terk edilmesi, cinsiyetçi iş bölümüne son verilmesi için; hane içindeki şiddeti de kapsamına alan ILO 190 Şiddet ve Taciz Sözleşmesi’nin onaylanması için alanlardayız” ifadelerini kullandı.
TÜMTİS üyesi kargo işçisi Mahmut Özdemir “Biz milyonlarız, bizi yok sayamazsınız diyoruz. Krizde, salgında, depremde biz çalıştık. Alınterimizin karşılığını hakkıyla almak istiyoruz. Madenlere biz indik, makinaları, tezgahları biz döndürdük, binaları yolları biz inşa ettik. Ekmeği biz ürettik, kargoları biz taşıdık. Ama aç kaldık, enflasyon altında ezildik. İş cinayetlerine kurban gittik, enkazların altında can verdik. Felaketler kaderimiz oldu. Şimdi gururla söylüyorum; ben sendikalı bir işçiyim. Bütün işçilere de diyorum ki örgütlenmekten haklarınızı aramaktan korkmayın. Tipki bizden önce, yani bundan 137 yıl önce insanlık dışı çalışma koşullarına karşı direnen ve bugüne adını veren 1 Mayıs işçileri gibi” dedi.
Konuşmaların ardından 1 Mayıs halaylarla devam etti.
Kilis
Kilis’teki tarım işçileri ise 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde de tarlalarındaki mesailerine devam etti.
Ziraat Mühendisleri Odası Kilis Temsilcisi Güven Özdemir, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Gününde tarım işçileri ile bir araya gelerek sorun ve sıkıntılarını dinledi.
DHA‘nın aktardığına göre Özdemir, tarım işçilerinin arazide çalışarak ülke ekonomisine katkı sunduğunu belirterek, “Tarım işçilerimiz 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Gününde biber fidelerini toprakla buluşturuyor” dedi.
Öte yandan tarım işçileri ise bayram gününde çalıştıklarını ve alın teri ile para kazanma gayretinde olduklarını ifade etti.
Adana
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, Adana‘da Arif Nihat Asya Parkı‘nda toplanan işçilerle 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla düzenlenen etkinlikte bir araya geldi.
Atalay, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgede çalışmalar yürüttüklerini, paylaşmak, yardımlaşmak, kucaklaşmak ve acıları azaltmak için Adana‘da alanda olduklarını belirtti.
Türkiye’de her gün dört işçinin iş kazasında hayatını kaybettiğini belirten Atalay, bu rakamın dünya ortalamasının çok üstünde olduğunu ifade etti.
Çocuk işçilerle ilgili yasal düzenlemeye de ihtiyaç olduğunu anlatan Atalay, seçimlere ilişkin şöyle konuştu:
“Bütün partilerin milletvekili listesini inceledim. Siz de incelediniz. Biz bu ülkede işçi, işsiz, emekli, küçük esnaf, bu ülkenin yüzde 70’iyiz. Meclis’e girecek üç işçi, esnaf, emekli yok. Ne konuşuyoruz biz şimdi? Tulum giymemişse, çiftçilik yapmamışsa, Meclis’te ne anlatacak? Tulum yoksa, tulumun derdini anlatamaz. Yüzde 85 işveren, öbür meslek guruplarını sayıp da bir haksızlık yapmayım diye söylemiyorum. Sermaye ağırlıklı bir Meclis. Dün de öyleydi, ondan evvel öyleydi. Bunu değiştirmediğiniz müddetçe bu problemleri çözemeyiz. Bugün bununla ilgili milletvekili olacak durumum yok. İşveren olacak durumum yok. Türkiye’nin bütün alanlarından, bu Meclis’e işçi kökenli milletvekili sokmazsak sıkıntıları büyütmeye devam ederler.”
Malatya
Malatya’da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü siyası partilerin ve sendikaların katılımıyla kutlandı.
Her yıl Emeksiz Kavşağı’nda yapılan buluşma bu yıl yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle İnönü Caddesi Sıtmapınarı kavşağında başladı.
Polis ekiplerinin geniş güvenlik önlemleri aldığı alanda burada toplanan sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve siyasi partiler daha sonra İnönü Caddesi üzerinden Dedekorkut kavşağında doğru yürüyüşe geçti. Ellerinde çeşitli pankartlarla sloganlar atarak Abdullah Gül Parkı’na kadar yürüyen grup burada yapılan konuşmaların ardından dağıldı.
Diyarbakır
Diyarbakır’daki işçi ve emekçiler 1 Mayıs kutlaması için Dağkapı Meydanı alanında buluştu.
Tigris Haber‘in aktardığına göre, DİSK, KESK, Genel-İş, Diyarbakır Tabip Odası ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu üyelerinden oluşan tertip komitesi tarafında “Yeni bir başlangıç için emek bizim, gelecek bizim” şiarıyla kutlama yapıldı.
Şanlıurfa
Şanlıurfa‘da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle yürüyüş ve basın açıklaması düzenlendi.
Pusula‘nın aktardığına göre, Urfa Emek ve Demokrasi Platformu, KESK, İnsan Hakları Derneği, Şanlıurfa Barosu, Şanlıurfa Tabip Odası, TMMOB Şanlıurfa Şubesi gibi birçok sivil toplum kuruluşlarının üyelerinden oluşan kortej, sloganlar atarak mitingin yapılacağı Topçu Meydanı’na doğru yürüdü.
Meydanda yapılan basın açıklamasının ardından çalınan davulların eşliğinde halay çekildi. Çok sayıda vatandaşın katıldığı 1 Mayıs kutlamasında emniyet ekipleri de güvenlik önlemi aldı.
Uzun bir kortej oluşturan kalabalık, “Emek bizim gelecek bizim” pankartı açtı.