Çekya Cumhuriyeti, 2033 yılına kadar kömürden çıkacağını açıklayarak Avrupa’nın kömürden çıkış tarihini açıklayan 22’inci ülkesi oldu. Ancak bu planlama Birleşmiş Milletler (BM) Paris İklim Anlaşması‘yla uyumlu olacak tarihi üç yıl aşıyor.
Yeni Çek Hükümeti’nin programını bugün duyuruldu. Europe Beyond Coal’ın Genel Müdürü Mahi Sideridou, hükümetin kömürü 2030 yılına kadar aşamalı olarak bırakması gerektiğini belirterek, “Çek Hükümeti’nin 2033’teki kömürden çıkış taahhüdü, yanlış adım attığı anlamına geliyor. Çek Hükümeti, iklim biliminin bize kömürü 2030 yılına kadar aşamalı olarak bırakması gerektiğini söylediğini çok iyi biliyor. Planın hızlandırılması gerekiyor” diyor.
2030’a kadar kömürden çıkılabilir
Hükümetin kömürden çıkış taahhüdünün ardında Çekya kamu kuruluşu ČEZ, 2030 yılına kadar kömürden ürettiği elektrik miktarını yüzde 39’dan yüzde 12,5’e düşürerek enerji ve ısıtmada kömürü büyük ölçüde keseceğini açıkladı.
Bloomberg NEF ve İngiliz düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan raporlar, yenilenebilir enerji üretimine yatırımların diğerlerine benzer bir oranda yapılması durumunda 2030’da kömür çıkışının sağlanabileceğini gösteriyor.
‘Yenilebilir üretimeodaklanmak gerekiyor’
Ulaştırma ve Enerji Merkezi Proje Koordinatörü Kateřina Davidová, “Çek Cumhuriyeti nihayet kömürden çıkış tarihine sahip olduğuna göre, fosil bazlı üretimden yenilenebilir üretimine geçişe odaklanmak gerekiyor. Daha önceki hükümetlerin kararsızlığı nedeniyle çok uzun zaman kaybedildi. Adil geçişi ciddiye almaya başlamanın zamanı geldi” diyor.
Önceki hükümetin planı 2043 yılıydı
Önceki Çek Hükümeti, 2020’de bir danışma konseyi kurmuş ve bu komisyon kömürden çıkış için üç aşamalı bir plan sunmuştu. Buna göre 2033, 2038 ve 2043 yılana kadar ülke kömürden tamamen çıkacaktı. Tüm senaryolar, 2030’da ton başına 30 avroluk bir Emisyon Ticaret Sistemi fiyatına göre modellendi. Ayrıca yenilenebilir enerji üretiminde daha az bir büyüme önerilmiş ve 2029’dan önce herhangi bir kömür santralinin kapanması tavsiye edilmemişti.
