Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun Dünya Ticaret Örgütü’ne sunduğu rapora göre Türkiye, kadın emeği, çocuk işçiliği ve sendikal haklar konusunda sınıfta kalmış durumda. Bu eleştiri dünya sermayesi açısından önemli bir yeri olan DTÖ düzeyinde ilk kez dile getiriliyor.
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) İsviçre’nin Cenevre kentinde gerçekleştirilen Dünya Ticaret Örgütü (WTO) toplantısında Türkiye’nin uluslararası düzeyde kabul edilen temel çalışma standartlarını ihlal ettiğini vurgulayan bir rapor sundu.
Zirvede Türkiye uluslararası ticaretin kurallarına uygunluk açısından gündeme alınıyor. Türkiye’nin uluslararası ticaretteki yeri, dış ticaret rakamları ve büyüme oranları açısından masaya yatırıldığı görüşmelerde Ekonomi Bakanlığı da kalabalık bir heyetle temsil ediliyor.
“Hükümet işçileri sömürüden koruyamıyor”
DTÖ Ticaret Politikalarını Gözden Geçirme Genel Konseyi’ne sunulan rapora göre, Türkiye’de yasalar ve uygulamalar işçilerin sendikal haklarını, kadınların ve çocukların temel haklarını koruyamıyor. Bu konulardaki uluslararası sözleşmeler ihlal ediliyor.
Rapor Türkiye hükümetinin, “işçileri işverenlerin sömürüsünden ve tehditlerinden korumakta başarısız olduğunu” vurguluyor.
ITUC ayrıca örgütlenme, toplu pazarlık ve grev hakkını sınırlayan yasaların değiştirilmesi gerektiğini vurgularken sendikal eylemlere yönelik şiddeti ve uzun süren davaları da eleştiriyor.
“Türkiye aşırı kötü bir sicile sahip”
Raporun en dikkat çeken bölümleri şöyle:
“Etkisiz ve uygulamada yetersiz çalışma yasaları sıklıkla işverenler lehine kararlar veren mahkemelerle perçinleniyor. Böylece işçiler ayrımcılığa karşı savunmasız kalıyorlar. İşgücünün büyük bir bölümü insanca yaşamaya yetecek ücret ve çalışma koşulları için toplu pazarlık hakkını kullanamıyor.”
“Türkiye, işçi hakları konusunda aşırı kötü bir sicile sahip, hükümet ve işveren kaynaklı baskı kurbanlarının sayısı artmaya devam ediyor.”
“Sadece yüzde 5,4 toplu sözleşmeden yararlanıyor”
“Sendikal örgütlenme özgürlüğünün önündeki ağır kısıtlamalar, üye sayıları üzerindeki hükümet manipülasyonu, işçilerin sendikalara üye olmaları veya sendika kurmalarının önündeki yaygın tehdit ve baskı nedeniyle işçilerin sadece % 5,4’ü toplu sözleşme güvencesinden faydalanmaktadır.”
“Sendika gösterileri şiddetle bastırılıyor”
“Sendikacıların uzun süren ve cezaya dönüşen mahkeme süreçleri, son olarak 15 kadın sendikacının tutuklanması ve sendika merkezlerinin polis tarafından basılmasıyla sürmektedir. Pek çok sendikacının tutukluluk halleri devam etmektedir. Barışçıl sendika gösterileri sıklıkla şiddete maruz kalmaktadır.”
“Kadınlar daha kötü koşullarda çalışıyor”
“Erkeklere göre daha düşük ücretler alan kadın işçiler özellikle emek yoğun alanlarda çalışıyorlar. Tarımda ve kayıt dışı istihdamda çalışan kadınlar çok düşük ücretler alıyorlar ve neredeyse hiçbir soysal güvenlik hakkına sahip değiller. Her dört kadından yalnızca biri resmi iş gücüne dâhil.”
“Çocuklar fuhuşa ve dilenciliğe zorlanıyor”
“Çocuk işçilerin %41 yetersiz sosyal güvenlik önlemleriyle tarlalarda çalışıyor. Şehirlerde pek çok çocuk sokaklarda çalışıyor. İnsan kaçakçılığı sonucunda fuhuşa, dilenciliğe ve adi suçlara zorlanıyorlar.”
DİSK: Uluslararası sermaye bile kabul etti
DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu ise Raporla ilgili bir açıklama yaptı. Serdaroğlu açıklamasında “ITUC’un, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Birleşmiş Milletler verilerine göre hazırladığı rapor Türkiye’de sendikal haklar ve çalışma koşullarıyla ilgili karanlık tabloyu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Artık uluslararası sermaye çevreleri bile Türkiye’deki hak gasplarını konuşmaktadır. Hükümetin anlattığı büyüme ve gelişme masallarının ardında düşük ücretlerle, sigortasız ve sendikasız olarak çalışan işçilerin alınteri yatmaktadır. Uzun çalışma süreleri, artan iş kazaları kimilerinin kasalarını doldururken toplumsal adalete zarar vermektedir” ifadelerine yer verdi.
