Rusya ve Ukrayna müzakere masasındayken Ukrayna’da siviller öldü

Dün Rusya ve Ukrayna’nın görüşeceklerini onaylamalarının ardından iki tarafın heyetleri, Belarus‘un Ukrayna sınırındaki Gomel şehrinde müzakere masasına oturdu. Ukrayna heyeti görüşmelere, güvenlik sebebiyle Polonya‘ya ait bir uçakla gitti.

Görüşmenin başlarken Belarus Dışişleri Bakanı Vladimir Makey, “Bugünkü toplantının düzenlenmesiyle ilgili her türlü istek ve önerileriniz kabul edilecek ve yerine getirilecektir” şeklinde konuştu.

Altı saat süren toplantının ardından Ukraynalı bir yetkili “Heyetler danışma için başkentlere dönüyor” açıklaması yaparken Rusya tarafından da ilerleyen günlerde ikinci bir görüşme yapılacağı belirtildi.

Rusya’dan yapılan açıklamada Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna ve Rusya heyetlerinin Belarus’taki müzakere görüşmelerini kamuoyuna açıklamayacaklarını, müzakerelerin sessiz ilerleyeceğini söylemişti.

Ukrayna Devlet Başkanlığı tarafından görüşme öncesi yapılan açıklamada, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ‘nun Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelesnkiy’ye,  Ukraynalı delegelerin seyahati boyunca, görüşmeler esnasında ve delegelerin dönüşüne kadar uçakların, helikopterlerin, roketlerin Belarus topraklarında oldukları yerde kalacaklarına dair taahhüt verdiği aktarıldı.

Zelenskiy, görüşme öncesi, Rusya ile müzakerelerin tarafsız bir ülkede yapılmasını istediğini ve İstanbul, Bakü veya Varşova önerisinde bulunduğunu ifade etmiş; “Belarus’taki görüşmenin sonuç vereceğine inanmıyorum ama şans verilmeli” açıklamasını yapmıştı. 

Görüşme öncesi Kremlin‘den yapılan açıklamada Putin’in görüşmede ön şart koştuğu aktarıldı. Açıklamada Putin’in Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘a telefonda ‘Rusya’nın meşru güvenlik endişelerinin dikkate alınması’ gerektiğini söyleyerek müzakere için şu talepleri sıraladığı açıklandı: “Ukrayna devletinin askersizleştirilmesi, Kırım’da Rus egemenliğinin tanınması, tarafsız statüsünün garantilenmesi ve Nazilerden arındırılması.” Fransa’dan yapılan açıklamaya göre Macron da Putin’e sivilleri hedef almayı bırakmaları çağrısını yaptı.

Rus heyet görüşme öncesi açıklamasında “En kısa sürede anlaşmak istiyoruz” demiş, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, “Ukrayna heyeti, Kırım ve Donbas da dahil olmak üzere Ukrayna topraklarındaki tüm Rus güçlerinin çekilmesini talep edecek” denmişti.

Zelenskiy: Savaş suçu işleniyor

Ukrayna ve Rusya arasındaki müzakerelerin ilk gününün sonunda konuşan Zelenskiy, Rusya’nın müzakereler boyunca saldırıları sürdürmesine rağmen görüşmelerin devam edeceğini söyledi.

Zelenskiy şöyle dedi:

“Bu müzakereler, bölgelerimizin, şehirlerimizin bombalanması ve ateş edilmesi devam ederken gerçekleşti. Müzakere süreci ile saldırıların koordine olduğu açık  Rusya’nın o kadar da kurnaz olmayan bir planla bizi ezmeye çalıştığını  iddia ediyorum. Böyle bir taktiğe izin vermeyeceğiz. Gerçek müzakereler, ancak bir taraf diğerine tam müzakere anında roket topçuları ile saldırmadığı zaman gerçekleşebilir.”

Fotoğraf: Jedrzej Nowicki / Agencja Wyborcza / REUTERS

Rusya’nın Ukrayna topraklarına beş günde 56 roket ve 113 seyir füzesi ile saldırdığını açıklayan Zelenskiy, Harkov şehrinin roket topları ile bombalamasını  ‘savaş suçu’ olarak tanımladı ve “Barışçıl yerleşim alanları, görünürde askeri tesis yok. Kayıtlar bunun hatalı yaylım ateşi değil, kasıtlı bir yıkım olduğunu kanıtlıyor. Böyle bir suç için uluslararası bir mahkeme kurulacak. Bu, tüm uluslararası sözleşmelerin ihlalidir” dedi.

Zelenskiy konuşmasının devamında, “Dünyada hiç kimse barışçıl Ukraynalıların katledilmesinden dolayı seni affetmeyecek. Burası Ukrayna, burası Avrupa, yıl 2022. Roketler, bombalar ve toplarla donanmış kötülük bir an önce durdurulmalı” şeklinde konuştu.

Rusya’nın bu şartlarda Birleşmiş Milletler üyesi olamayacağını savunan Zelenskiy, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi‘ndeki daimi üyeliğinden de çıkarılması gerektiğini söyledi. Zelenskiy ayrıca diğer ülkelere hava sahaları, limanları ve kanalları Rus uçaklarına ve gemilerine kapatmak gibi yaptırımlar önerdi.

Ukraynalı lider ayrıca Rusya’nın enerji kaynaklarının ihracatından yüz milyarlarca dolar kazanmaması gerektiğini ifade etti. Zelenskiy, Rus birliklerinin elektrik üretim tesislerini kapatarak kenti elektriksiz bırakmak istediklerini, sürekli yolladıkları yüzlerce sabotajcıyı etkisiz hale getiridiklerini de açıkladı.

Fotoğraf: Reuters

Ukrayna’nın doğusunda, ayrılıkçıların kontrolündeki Donetsk bölgesinde yetkililer, Ukrayna’nın top atışları nedeniyle sivillerin öldüğünü açıkladı.

Donetsk’in Horlivka kasabasında Pazartesi günü, top atışı sonucu iki öğretmen hayatını kaybederken, Ohtırka kentindeki Rus bombardımanı sonucu 70 Ukrayna askerinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Fotoğraf: Reuters

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de erken saatlerde yaptığı açıklamada, “hem iddia edilen savaş suçları hem de insanlığa karşı suçların işlendiğine inanmak için makul bir temel olduğunu” belirterek Ukrayna’daki savaşla ilgili soruşturma başlatacağını söyledi. Af Örgütü, Rusya‘nın 25 Şubat’ta biri çocuk üç kişinin öldürdüğünü, bir diğer çocuğun ise yaralandığını açıklamış, saldırının “savaş suçu” kapsamına alınabileceğini belirtmişti.

Birleşmiş Milletler, Rusya’nın işgali sonrasında Ukrayna’dan kaçanların sayısının yarım milyonu aştığını açıkladı.

Pentagon: Rus ordularının yüzde 75’i Ukrayna’ya girdi

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilisi dün yaptığı açıklamada Rusya’nın Ukrayna sınır bölgesinde topladığı birliklerin yaklaşık yüzde 75’inin ülkeye girdiğini söyleyerek “Pazar akşamından Pazartesi akşamına kadar Rusya’nın Kiev cephesinde beş  kilometre civarında ilerledi ve kente 25 kilometre kadar yaklaştı” dedi.

Yetkili, Rus ordusunun lojistik sorunlar ve Ukrayna ordusunun sert direnişi nedeniyle planladığı şekilde ilerleyemediğini belirtti  ve Ukrayna’nın Kiev’e giden bir köprüyü yıktığını ve  Rus güçlerinin yakıtının tükenmesinin ilerleyişi kısmen yavaşlattığını söyledi. Belarus ordusunun da henüz Rusya’ya destek olmak için Ukrayna’ya girmediğini açıklayan yetkili, “Rusya halen Ukrayna hava sahasında üstünlüğü elde edemedi. Kiev’i alamadıklarında oluşacak öfkeyle Rusların daha saldırganlaşmasından endişe ediyoruz” açıklamasını da yaptı.

ABD Savunma Bakanlığı dün yaptığı açıklamada Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge ilan edemeyeceklerini, böylesi bir adımın NATO’yu Rusya ile karşı karşıya getireceğini duyurmuştu.

Tyler Hicks- New York Times

Avrupa Birliği ülkelerinden Ukrayna’ya savaş mühimmatı gönderilmeye devam ediyor. Avustralya Ukrayna’ya 50 milyon dolar değerinde silah yardımında bulunacağını açıklarken, Almanya da Baltık Denizi’ne Tornado tipi savaş uçakları ve bir gözetleme uçağı gönderdiğini aktarmıştı.

Ukrayna’da halk molotof kokteylleri hazırlayarak kendini savunmaya çalışıyor. Ukrayna Savunma Bakanlığı, halka molotof kokteyli atarken kullanmaları için Rus zırhlı araçlarının zayıf noktalarını gösteren bir paylaşım yaptı. Daha önce, Rusya’ya karşı savaşmak için Ukrayna’ya gidecek yabancılardan vize istenmeyeceğini açıklanmıştı.