Araştırmalar, ormanları yeniden dikmenin maliyetinin ve zorluğunun Dünya‘nın karbon emme kapasitesini eski haline getirmenin tek yolu olmayabileceğini gösterdi.
Guardian‘ın aktardığına göre, ormanları ayakta tutmak, hala iklim krizinin etkisini azaltmanın önemli bir yolu; ancak dünyanın pek çok yerinde geniş orman ve çalılık alanları zaten ormansızlaştırma, başarısız tarım ve benzeri biçimlerde çölleşmiş ve bozulmuş durumda.
‘Sorun ne ise kaldırılır’
Geleneksel çözüm; çiftçiler, ağaç kesenler ve madencilerin ardında bıraktığı yıkımın ağaç dikilerek kendine getirilmesi ve karbon dengesinin yeniden kurulması yönündeydi. Ancak Nature dergisinde yayınlanan bir makale, ormanların doğal biçimde yeniden büyümeye bırakılmasının hem maliyet açısından daha hesaplı hem de yaban hayatın kendine gelmesine daha uygun olduğunu ortaya koydu.
Araştırma ekibinin başındaki isim olan Nature Consevrancy‘den Susan Cook-Patton, Guardian’a doğal yeniden büyümenin en basit seçenek olduğunu söyledi:
Ormanın kendine gelmesini engelleyen rahatsızlık her ne ise onun kaldırılması gerekir. Mesela arazide sorun otlanma ise, inekleri uzaklaştırmak ya da çit dikilmesi gerekebilir. Ancak bir engel yoksa, aktif ekim yapmadan orman kendine dönmeye bırakılır.
‘Çeşitliliğin garantisi yok’
Ormanın doğal olarak yenilenmesine en uygun zeminler batı ve Orta Afrika‘nın tropikal bölgeleri. Orta Avrupa ve Ortadoğu‘da ise büyüme daha fazla zaman alıyor.
Bununla birlikte çalışma, arazinin kendi haline bırakılması durumunda ve müdahale edildiğine ortaya çıkan sonuçların mukayesesini içermiyor; bunların maliyetlerini de karşılaştırmıyor. Ayrıca Cook-Patton’a göre, biyo-çeşitlilikten maksimum verim almak için zaman zaman müdahale gerekebilir.
Eğer tohum kaynağı yakınlardaysa ve bölge çok fazla hasar görmemişse, kendi başına büyüyen bir orman çeşitliliği görülebilir. Ancak bölge bozulmuşsa ve tohumlar uzaktaysa ya da tohumun çeşitliliği az ise, bölgeye kısmi ya da tümden aktif olarak tohum ekimi yapılması gerekebilir. Ancak unutulmamalı ki aktif ekim ille de çeşitliliği beraberinde getirmez.
‘Her soruna tek bir çözüm yok’
Ormanlar her yıl insan kaynaklı sera gazı emisyonunun üçte birini emiyor. Çalışma, kendi halinde yeniden büyümeye bırakılan ormanların karbon absorbe etme kapasitesinin sanılanın üçte bir oranında üzerinde olduğunu ortaya koydu; bu oran tropik ormanlar için ise yarıya çıkıyor.
Araştırmada, dünyanın hangi bölgelerinde ormanların yeniden büyümeye bırakılmasının doğru seçenek olabileceğini gösteren bir haritalama aracına da yer veriliyor.
Çalışmanın diğer yazarı olan Dünya Kaynakları Enstitüsü’nden (WRI) Nancy Harris, “İklim değişikliği söz konusu olunca her şeye uyan tek bir çözüm olmadığını biliyoruz, amacımız ormanların karbon yakalama işlemini en hızlı biçimde kendi başlarına nerelerde yapabildiğini göstermek ve onları ayakta tutmaya yönelik bir strateji ortaya koymaktı” diye konuştu.