2023 Nobel Barış Ödülü de sahibini buldu. Bu yıl barış ödülüne İran’da halen cezaevinde bulunan Nergis Muhammedi layık görüldü.
Norveç Nobel Komitesi, ödülün Muohammedi’ye “İran’da kadınlara yönelik baskıya karşı mücadelesi ve herkes için insan hakları ve özgürlüklerini teşvik etme mücadelesi” nedeniyle’ verildiği belirtildi.
Muhammedi, 2016’da ‘idam cezasının kaldırılması için mücadele eden bir insan hakları hareketi kurmaktan’ dolayı 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Komitenin, ödülle ilgili gerekçesi bir yetkili tarafından şöyle ifade edildi:
“Onun cesur mücadelesi muazzam kişisel maliyetlere yol açtı. Rejim onu toplamda 13 kez tutukladı, beş kez mahkum etti ve toplam 31 yıl hapis ve 154 kırbaç cezasına çarptırdı. Kendisi hâlâ hapiste. Eylül 2022’de Kürt kadın Mahsa Jina Amini‘nin İran ahlak polisinin gözetimindeyken öldürülmesi, İran’ın teokratik rejimine karşı iktidara geldiği 1979 yılından bu yana en büyük siyasi gösterileri tetikledi. Yüzbinlerce İranlı, yetkililerin kadınlara yönelik vahşeti ve baskısına karşı “Kadın – Yaşam – Özgürlük” sloganı altında barışçıl protestolara katıldı. Rejim protestolara sert bir şekilde müdahale etti: 500’den fazla gösterici öldürüldü. Polisin attığı plastik mermiler nedeniyle kör olanların da aralarında bulunduğu binlerce kişi yaralandı. En az 20.000 kişi tutuklandı ve rejim gözetiminde tutuldu. Göstericilerin benimsediği “Kadın – Yaşam – Özgürlük” sloganı, Nergis Muhammedi’nin adanmışlığını ve çalışmalarını uygun bir şekilde ifade ediyor.”
2022 Nobel Barış Ödülü’nü, Belarus‘tan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile Rusya ve Ukrayna‘dan insan hakları örgütleri Memorial ve Center for Civil Liberties almıştı.
Nobel Ödülleri
Dİinamitin mucidi ve iş insanı Alfred Nobel‘in vasiyeti üzerine bilim, edebiyat ve barış alanlarındaki başarılara verilen ödüller, 1901 yılından bu yana bilim dünyasındaki en prestijli ödüllerden biri haline geldi.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından, kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere beş ayrı dalda en başarılı kabul edilen isimlere veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankası’nın Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla ilk kez 1969’da verildi.
Geçtiğimiz hafta içinde sırasıyla tıp, fizik, kimya ve edebiyat alanlarındaki ödülleri alanların isimleri açıklanmıştı.
‣ 2023 Nobel Tıp Ödülü mRNA aşısının geliştirilmesi çalışmalarına
‣ 2023 Nobel Fizik Ödülü sahiplerini buldu
‣ Nobel Kimya Ödülü’nün kazananları açıklandı
‣ 2023 Nobel Edebiyat Ödülü Norveçli yazar Jon Fosse’ye verildi