Kıyı şehirleri kara kara düşünüyor

Erika Bolstad imzasıyla McClatchy Gazetesi’nde yayımlanan haberi (TheState.com’dan alarak), Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Ali Serdar Gültekin’in çevirisiyle sunuyoruz.

***

Amerika’nın kıyı bölgeleri gelecek yıllarda, özellikle doğuda ve körfez bölgesinde yükselen deniz seviyeleri ve yıkıcı fırtınalar karşısında milyonlarca insanı nasıl koruyacaklarını belirlemeye çalışırken düşündürücü sorularla karşılaşacaklar.

New Jersey kıyı kasabalarında tahta kaldırımları yeniden yapmalılar mı? Hükümet sellere maruz kalma ithimali yüksek bölgelerde insanları inşa etmekten tekrar vaz geçirmeli mi? Su, kanalizasyon metro şebekelerini ve elektrik tesislerini bir sonraki fırtınada su baskınından korumak ne kadara mal olur?

16 Nisan’da doğu sahili liderleri New York’ta Sandy Kasırgasının sonuçlarını ve bununla birlikte gelecekteki deniz seviyesini konuşmak için bir araya geldi. Konferans, gelir amaçlamayan ve bir partiye bağlılığı olmayan bilim savunucusu Union of Concerned Scientists (Endişeli Bilim İnsanları Birliği) tarafından düzenlendi.

Birleşik Devletler İstihkam Kolordusu için kıyı ve fırtına risk yönetimine ve kapsamlı Sandy çalışmalarına başkanlık eden Joe Vietri “Elimizde gerçekten olan ortak geleceğimize ait bir bakış” dedi.

Çoğunlukla küresel ısınmadan kaynaklanan deniz seviyelerindeki artış Sandy gibi kasırgaların etkilerini arttırabilir.1992 yılından bu yana uydular küresel deniz seviyelerinde 2.25 inch (yaklaşık 6 santim) yükselme tespit ettiler.

Sandy’den hemen önce deniz yüzeyi sıcaklıkları mevsim normallerinin 5 derece Fahrenheit (yaklaşık 3 derece Celcius) üzerindeydi. Fırtınayı çalışan bilim adamları 1 derecenin doğrudan küresel ısınmadan kaynaklandığını belirlediler.

Her derece Fahrenheit artış için atmosfer yüzde 4 daha fazla nem tutabilir. Sonuç olarak, Sandy daha fazla nem toplayabildi, daha büyük bir fırtınayı besledi ve 40 yıl öncesine göre yüzde 5 ile yüzde 10 arasında daha fazla yağışa sebep oldu.

Yüksek deniz seviyeleriyle birlikte güçlü bir fırtına kıyıya daha fazla su gelmesine ve daha iç kesimlere kadar ulaşabilmesi anlamına geliyor. Fırtınanın etkileri Kuzey Karolina Wilmington’daki bilim insanlarını, yüzyılın sonunda deniz seviyesinin 1 metre yükselmesine karşı ne kadar zayıf olduğunu araştırmaya itti.

Kıdemli şehir bölge plancısı Phil Prete “İnsanlar dinliyor, insanlar sorumluluk almaya hazır” diyor.

Yetkililer deniz seviyesindeki hızlı yükselmenin nedeni hakkında tartışmalara ve “Dünyayı ve okyanusları ısıtan karbon emisyonlarını nasıl azaltırız?” sorusuna daha az zaman ayırıyorlar. Bunun yerine, “küresel ısınmanın sonuçları” dedikleri etkilere karşı ne yapılması gerektiğine odaklanmış durumdalar.

Sandy Kasırgası sırasında dalgaların Fort Lauderdale’in sembolik kumsal boyu otoyolununun bazı bölümlerini yıktığı Florida Broward İlçesi Belediye Başkanı, “Başka bir şansları yok” diyor.

“Hemen hemen hepimiz alçak alanlarda yaşıyoruz” diyor. “Birçok kasırgadan Güney Florida’da dersler alında. Bu kasırgalardan öğrendik, geleceğimizi planlamayı öğrendik, bunun yeni normalimiz olduğunu öğrendik”

Hudson nehrinin 500 milyon galon suyunun şehri bastığı ve 10 gün kadar kaldığı New Jersey Hoboken’de de sebepler yerleşik sorulardan diyor Stephan Marks. Özellikle küresel değişikliğin etkilerine açık olan şehirler için liderlik rolünü üstlenmek üzere federal hükümeti ve eyaletleri göreve çağırıyor.

Mark “İklim değişikliğiyle ilgili tartışma sona erdi” diyor. “Şehirdeki çoğu kişi için Sandy Kasırgası bunu çözdü diyebilirim”

Fakat kıyı nüfusu savunmasız ve büyümeye devam ediyor.Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin geçen ay yayınladığı rapora göre hali hazırda kalabalık olana Birleşik Devletler kıyı nüfusunun 2010 yılındaki 123 milyondan 2020 yılında 134 milyona yükselmiş olacak. Bu milyonlarca başka insanı da Sandy gibi kasırgaların riskine koyuyor.

İstihkam Kolordusu’ndan Vietri “İnsanlar iklim değişikliğinin sonuçlarının farkında olabilir, fakat bu kimseyi sahillere gitmekten alı koymuyor – ya da emlak fiyatlarını etkilemiyor” diyor “Eğer kum tepeleri ya da evler için dayanıklı setler gibi diğer koruyucu önlemler olsaydı, kıyı şehirleri daha az hasar alabilirdi” diye ekliyerek.

“Hala fırtına gelmeden önce neredeyseler aynı bölgeye yeniden kurulan şehirlere sahipsiniz.” diyor Vietri. “Yüksek tehlike altında yaşayan muazzam bir nüfusa sahip olmaya devam ediyorsunuz”

Yeşil Gazete için çeviren: Ali Serdar Gültekin

Yazının özgün hali (ingilizce)

(cClatchy, TheState.com, Yeşil Gazete)