Kazdağları’nda Cengiz Holding’in projesine bilirkişi raporu: ‘ÇED olumlu kararı’ uygun değil

Kazdağları’nda, Cengiz Holding’in Halilağa Bakır Maden Ocağı ve Zenginleştirme Tesisi Projesi için Temmuz 2021’de verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu” kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemi için açılan davada yapılan bilirkişi keşfi sonucundan rapor çıktı. Bilirkişi raporunda tesise ‘ÇED olumlu kararı’nın verilmesinin uygun olmadığı belirtildi.

Bilirkişi raporunda “Bilirkişi Kurulumuzca dava konusu Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi Projesi için ‘ÇED olumlu kararı’nın uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır” ifadeleri kullanıldı.

‘Bilim bizden yana’

Kazdağları Ekoloji Platformu tarafından yapılan açıkalamada şu ifadelere yer verildi:

“Bilim, bu kez de bizden, doğadan, haklıdan yana safını belirledi. ‘Ormanlarımızın, tarım alanlarımızın, arkeolojik alanlarımızın altın-bakır madeni için yok edilemez’ dedi.”

Açıklamada ayrıca “Hukukun da, bilimin yanında yer alarak, acilen ‘yürütmeyi durdurma’ ve arkasından da ‘ÇED olumlu kararının uygun olmadığı’ konusunda karar vereceğine inanıyoruz’ çağrısında bulunuldu.

‘Bu projenin durdurulması çok önemli’

Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan ise şu ifadeleri kullandı:

“Bilirkişi raporunun doğadan yana çıkmasından çok memnunuz. Umarız davanın hakimleri de bilirkişi raporunu gözeterek yürütmeyi durdurma kararı verirler ve arkasından da ÇED raporu için iptal kararı verirler. Çok uzun soluklu bir mücadele oldu. Çok uğraştık. Her yerde itirazlarımızı dile getirmiştik. Bilim bu kez bizden yana oldu. Bu projenin durdurulması çok önemli. Bu projeyi durdurmuş olursak büyük bir başarı elde etmiş olacağız. Herkesin emeği var. Çok sayıda davacı vardı. Halk sahip çıktı. Bu nedenle de çok sevinçliyiz.”

Ne olmuştu?

Truva Bakır Maden İşletmeleri A.Ş.’nin 87513 ruhsat numaralı sahasında Cengiz Holding’e ait Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi Projesi hakkında 26 Temmuz 2021 tarihinde verilen “ÇED olumlu” kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemi ile KEP bileşenleri ve yerel vatandaşlarla 6 kurumsal, 81 bireysel olmak üzere 87 davacı ile 24 Ağustos 2021 tarihinde dava açılmıştı.

Davacı kurumlar arasında Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Çanakkale Tabip Odası, İnsan Hakları Derneği Çanakkale Şubesi, Ayvalık Tabiat Platformu, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği ve Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği bulunuyordu.

TEMA Vakfı ve Çan Çevre Derneği, Ziraat Mühendisleri Odası ve ayrıca Çevre Mühendisleri Odası tarafından da davalar açılmıştı. Çanakkale İdare Mahkemesi KEP bileşenlerinin olduğu davanın yürütmeyi durdurma kararını TEMA’nın açtığı davada yapılacak bilirkişi keşfine bağlamıştı. Bilirkişi keşfi öncesinde Hacıbekirler köyünde bir araya gelen köylüler ve çevre aktivistleri “Kazdağları’ndan defol Cengiz” yazılı pankartlar taşıdı.

21 Kasım’da, itirazlar üzerine KEP’ten sınırlı sayıda temsilcinin de gözlemci olarak katılmasına izin verilen bir bilirkişi keşfi gerçekleştirilmişti.

Cengiz Holding’in icraatları

Çevreye verdiği zararlarla adından sıkça söz ettiren Cengiz Holding’in hayata geçirdiği ve geçirmek istediği bazı projeler şöyle:

• Holding, İstanbul’un ekolojisine ciddi zararlar veren İstanbul 3. Havalimanı projesinin ihalesini Mapa, Limak, Kolin ve Kalyon ile beraber alan şirketlerden biri.
• Holding, Artvin Cerattepe‘de 2016’da maden arama ve çıkarma çalışmalarına başladı. Maden arama çalışmaları için holdinge yeni ruhsatlar verildi.
• Cengiz Holding, Kazdağları‘nda yıllardır arama faaliyetleri sürdüren Truva Bakır İşletmeleri A.Ş maden işletmesini, Liberty Gold ve Teck Resorurces’dan satın aldı. Alamos Gold‘un yerli ortağı Doğu Biga Madencilik, Kazdağları’nda 2019 yılında biten inşaat ruhsatının yenilenmemesinden dolayı bölgedeki çalışmalarına son vermişti.
• Holding, Rize İyidere’de İyidere Lojistik Liman Projesi‘nin yapımını üstlenmiş, projeye taş temin etmek için İkizdere’de taş ocağı yapımına başlamıştı. İkizderelilerin taş ocağına karşı mücadelesi 100 günü aşkın süredir sürüyor.
• Holding, Çanakkale Bayramiç’te faaliyete geçirilmek istenen Halilağa Bakır Madeni Projesi‘ni yapmak için de çalışmalarını tüm hızıyla sürdürüyor.
• Cengiz Holding’e bağlı Cengiz Elektrik Şirketi, Diyanet İşleri Başkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ardından İçişleri Bakanlığı’nın da milyonlarca liralık elektrik enerjisi ihalesini aldı.
• Holding, bunların yanında Akkuyu Nükleer Santral Limanı, Ordu-Giresun Havalimanı Rize-Artvin Havalimanı, Ankara Hızlı Tren Garı, Hüseyin Avni Paşa Korusu gibi birçok projenin yapım işlerinde de yer aldı.