‘Karantinadaki atların koşulları endişe verici’

Adalar’da atlı faytonların kaldırılması için 19 Aralık tarihinden bu yana İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Saraçhane binası önünde Yaşam Nöbeti başlatan hayvan hakları aktivistleri, eylemlerinin 12. gününde bir açıklama yayınladı.

Açıklamada, eylemcilerin Adalar Kaymakamı Mustafa Ayhan ve Adalar İlçe Tarım Müdürü Feramis Çiftçi ile görüşmeleri sonucunda edindikleri Adalar’daki mevcut atların sağlık koşulları ve geleceklerine ilişkin bilgiler paylaşıldı.

Hala hayatta olan faytonda çalıştırılan atların durumuna ilişkin endişelerini iletmek ve atların mevcut durumunu gözlemeyi amaçlayan eylemciler 23 Aralık’ta bilgi edinme talebinde bulunmuşlardı. Talep üzerine 27 Aralık’ta Büyükada’ya davet edilen aktivistler, karantina sürecini yürüten resmî kurumlarla temaslarda bulunmuş ve İSPARK ahırlarında kalan atların küçük bir bölümünü yerinde ziyaret etmişlerdi.

Twitter: Yaşam Nöbeti

‘Akıbeti belirsiz çok sayıda at var’

Yaşam Nöbeti ismiyle bir araya gelen oluşum bu ziyaretler ve görüşmeler sonucunda atların durumuyla ilgili elde ettikleri bilgileri şu şekilde sıraladı:

• Adalar’da halen 1184’ü Büyükada’da, 148’i Heybeliada’da, 48’i Burgazada’da olmak üzere toplam 1.380 at olduğu,
• İlkbahar taramasında kayıtlarda görünmesine rağmen, sonbahar taramasında bulunamayan akıbeti belirsiz çok sayıda atın olduğu,
• İki tarama dönemi arasında ölen/öldürülen atların tespiti için Adalar Kaymakamlığı ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından Adalar Belediyesi’nden 2019 yılı içinde gömüsü yapılan atlara ilişkin kayıtların istendiği,

‘Toplam 105 at öldürüldü’

• Büyükada’da toplam 105 atın kesinleşen ruam teşhisi nedeniyle “T61” olarak bilinen madde enjekte edilerek öldürüldüğü,
• Sahipleri tarafından ormana salınan atların tamamının, ruamın yayılması riski nedeniyle ahırlara toplandığı,
• Mevcut atların ruam taramalarının tamamlandığı, Heybeliada ve Burgazada’da ruama rastlanmadığı, ancak bazı atlardaki ruam şüphesinin 21 gün boyunca izlenmesi amacıyla Büyükada’da karantina ahırlarının kurulması için çalışmaların gecikmeli de olsa başladığı,
• Atlara sadece Mallein Testi yapılmadığı, tanıyı kesinleştirmek için kan testi de yapıldığı,

‘3 ay boyunca ahırlarda kapalı tutulacak’

• Adalar’da üç ay boyunca atların ahırlarda kapalı tutulacağı, atların hastalanacağı ve öldürüleceklerine dair propagandalar yapıldığı hatırlatıldığında, birinci aşama ruam taramalarının tamamlanması üzerine atların karantina şartlarının gevşetildiği ve atların ahır bölgelerinde gezdirilmesine izin veren “kordon” uygulamasına geçildiği, ancak özellikle Büyükada’da atlarını ahırlarına kilitleyen, gezdirmeyen, ot ve saman yardımı teklifini de kabul etmeyen faytoncular olduğu ve bunların uyarıldığı,
• Atların sağlık ve barınma koşullarının 4’ü Adalar İlçe Tarım Orman Müdürlüğü’nden 3’ü İBB’den olmak üzere tüm Adalar’da toplam 7 veteriner tarafından takip edildiği,
• 4’er-5’er kişilik gruplar halinde ahırlardaki koğuşlarda kalan atların üzerinde bulundukları zemininin önümüzdeki günlerde tamamen temizlenerek dezenfekte edileceği, zemine talaş döküleceği, böylelikle atların yatmak istediklerinde steril bir zemin üzerinde yatabilecekleri,
• Atlarında ruam tespit edilen faytoncular hakkında suç duyurusunda bulunulduğu öğrenilmiştir.

‘Rehabilitasyon sağlanacak’

Öte yandan, eylemcilerin faytonların tümüyle kaldırılması üzerine yaptıkları konuşmada karantina sonrasındaki uygulamalar ve işbirlikleri hakkında şu ifadelerin yer aldığı belirtildi:

• Daha önce atların faytonlardan kurtarıldığı çeşitli illerde hayvan hakları aktivistlerine söz konusu atların bir daha hayatları boyunca kullanılmayacaklarına dair sözler verilmesine rağmen bu sözlerin tutulmadığının hatırlatılması üzerine,  sürecin planlanmasında tüm katkılara açık olunduğu ve Valilik, Kaymakamlık ve İBB’nin bu konuda duyarlı olduğu ve çalışmalara devam edildiği,
• Atlı faytondan sömürüsünden kurtarılacak atların deney laboratuvarlarına, hayvanat bahçelerine, gıda endüstrisine gönderilmesinin engelleneceği, en iyi koşullarda rehabilitasyon ve bakım şartlarının sağlanacağı, bu konuda bizlerin önerileri ve endişelerinin dikkate alınacağı,
• Görüşmelerde İBB, İstanbul Valiliği, Adalar Belediyesi, Adalar Kaymakamlığı arasındaki toplantılar ve faytoncularla yürütülen süreç hakkında net bir bilgi verilmemiş ancak, atların faytonda çalıştırma yasağının 3 ay boyunca devam edeceği, izleyen dönemde de faytonların bir “ulaşım aracı” olmaktan tümüyle çıkacağının anlaşıldığı, ancak tamamen kaldırılıp kaldırılmayacağına ilişkin yetkinin İBB organlarında olduğu belirtilmiştir.

‘Ahırlar bakımsız ve yıkım içinde’

Görüşmelerin ardından #YaşamNöbeti’nden eylemciler Büyükada’daki 1184 atın yaklaşık 650’sinin barındığı İSPARK ahırlarındaki 2 blokta gözlem yaptı.  140 koğuştan 5’inde yaptıkları incelemelerin notlarını paylaşan eylemciler şu ifadeleri kullandı:

• Büyükada’da halen faal olan kaçak ahırlara kıyasla 2006 yılında yapılan modern ahırlar olarak tanıtılan 140 fayton-700 at kapasiteli İSPARK denetimindeki ahırların hayvan ve insan sağlığı açısından tehlike oluşturan büyük bir bakımsızlık ve yıkım içinde olduğu,
• Atların beslenme, barınma ve bakım şartlarının ve malzemelerinin olumsuz olduğu ve atların yaklaşık 40 m2’lik koğuşlarda 5- 6 bireylik gruplar halinde tutulduğu,
• Atların yeterli genişlikte olmayan, havalandırma, ışıklandırma ve barınma şartları zorlu koşullarda tutuldukları, zemin dezenfeksiyonunun tamamlanmadığı, saman sermelerinin gereği gibi yapılmadığı, uzun yıllar devam eden ihmal ve boşvermişlik koşullarının devam ettiği,
• İSPARK denetimindeki ahırların koşulları bu durumdaysa, kaçak olarak faaliyet gösteren ahırların durumunun daha büyük bir endişe kaynağı olduğu,

‘Veteriner sayısı yetersiz’

• Büyükada’da üç bölgeye yayılan, Heybeliada ve Burgazada’dakiler de hesaba katıldığında 5 ana bölgedeki fayton ahırlarında bulunan 1380 at için toplam 7 veteriner hekim ve teknikerin yetersiz olduğu,
• Gelen ekiplerin bir bölümünün geri dönmüş olduğu,
• Karantina ahırlarının henüz tamamlanmadığı,
• Artık faytonlarda çalıştırılamayan atların önemli bir bölümünün sahipleri tarafından ahırlarda bakımsızlığa terk edildiği ve atların yaşamlarının pazarlık-tehdit unsuru olarak kullanıldığı anlaşılmıştır.

Talepler

Yaşam Nöbeti eylemcileri yapılan görüşme ve gözlemlerden sonra İBB ve İstanbul Valiliği başta olmak üzere tüm yetkili kurumlardan “acil” taleplerini şu şekilde sıraladı:

• Uzun yıllardır denetim ve kontrolü yapılmayan, bakımsızlık nedeniyle yıkımın eşiğindeki ahırlarda son derece sağlıksız koşullarda tutulan atların durumlarının derhal iyileştirilmesini,
• Ahırlardaki tıbbi takip, tespit, tedavi süreci için gerekli veteriner hekim, tekniker, personel eksiğinin giderilmesi ve sevk edilen kadroları denetleyecek mekanizmaların oluşturulmasını,
• Atların sürekli hayatını kaybettiği bir sektörün Adalar’daki son köleleri olarak çalışma kampı koşullarında barınan atların yaşam koşullarının önümüzdeki geçiş süreci kapsamında derhal iyileştirilmesi, sağlık ve beslenme şartlarının sağlandığının garanti edilmesini,
• Atların rehabilitasyon koşullarının sağlanması için en kısa zamanda kamu kurumları tarafından oluşturulacak rehabilitasyon alanlarına alınmasını,
• Atlarıyla ilgilenmeyen fayton sahiplerinin uyarılmasının yetmeyeceği gerçeğinden hareketle 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’na dayanılarak ilgili davaların açılması ve cezaların kesilmesini,
• Ahırlardaki dezenfeksiyon işlemlerinin derhal tamamlanmasını, karantina ahırlarının derhal kurularak ruam şüphesi altındaki, sağlık sorunları yaşayan ya da aşırı çalıştırılmaktan ötürü ölüm tehlikesi altındaki atların bu alanlara alınmasını,
• Atların yoğun kullandığı yollarda ve otlama alanlarında hastalığın bulaşma riski nedeniyle dezenfeksiyon işlemlerinin yapılmasını ve diğer hayvanların izlenmesini,
• Atların bugününe ve geleceğine ilişkin kararların alınacağı komisyon ve kurullarda #YaşamNöbeti tarafından önerilecek uzmanların ve hayvan hakları savunucularının da yer almasını,
• Fayton sömürüsünden kurtarılan atların herhangi bir sahiplendirme ya da devir süreci sonucunda deney, gıda, eğlence, hayvanat bahçeleri vb. sektörlerin istismarına bırakılmayacağının garanti edilmesini ve kamu kaynaklarıyla kurulacak rehabilitasyon alanlarında hayvan hakları savunucularının denetimine açık bir şekilde özgürce yaşamalarına imkân sağlanmasını,
• Adalar’daki atlı faytonların ve hayvan sömürüsünün tamamının amasız, fakatsız, koşulsuz, yüzde 100, turistik ya da başka bir amaçla kullanımına devam edilmeden derhal yasaklanmasını istiyoruz.

Yaşam Nöbeti’ne devam

Açıklama, “Bugün 12. gününe giren #YaşamNöbeti’mizi Adalar’daki atlı fayton sömürüsü sona erene ve atların sağlık ve barınma koşulları garanti altına alınana kadar sürdüreceğimizi bir kez daha tüm kararlılığımızla duyuruyoruz” ifadeleriyle sonlandırıldı.

Yaşam Nöbeti’ adıya bir araya gelen aktivistler, Adalar Kaymakamı Mustafa Ayhan ve Adalar İlçe Tarım Müdürü Feramis Çiftçi ile yaptıkları toplantıya dair bilgileri Pazartesi günü saat 13:00’da, İBB Saraçhane binası önündeki ‘Yaşam Nöbeti’ alanında yapacakları basın açıklamasıyla duyuracaklar.