By 
İsrail’de yenilenen seçimlerde, sandık çıkış anketlerine göre, Başbakan Netanyahu’nun partisi, rakibi Mavi ve Beyaz ittifakından az farkla geride görünüyor. Ancak hiç bir partinin yeterli sandalyele ulaşamaması nedeniyle ufukta yine koalisyon var.
İsrail’de Nisan ayında yapılan seçim sonrasında hükümet kurulamayınca salı günü yenilenen seçimde, sandık çıkış anketlerine göre Başbakan Binyamin Netanyahu‘nun rakibi emekli korgeneral Benny Gantz, küçük bir farkla önde görünüyor. Ancak hükümeti kurabilmek için yeterli sandalye sayısına hiçbir parti tek başına ulaşamıyor. Netanyahu’nun sağ Likud Partisi‘nin 30 ile 33 arasında, Gantz’ın merkez sol ittifakı “Mavi ve Beyaz”ın (Kahol Lavan) 32 ile 34 arasında sandalye kazandığı tahmin ediliyor.
BBC’nin haberine göre, sandık çıkış anketlerinin açıklanmasının ardından Netanyahu, partisinin genel merkezinde yaptığı açıklamada, daha önceki seferlerde olduğu gibi zaferini ilan etmek yerine “resmi sonuçları bekleyeceğini” söyledi ve kazanması halinde yapacaklarını anlattı: “Önümüzdeki günlerde, bu milletin insanlarının çoğunun görüşlerini yansıtan güçlü bir Siyonist hükümet kurmak ve Siyonizm karşıtı tehlikeli bir hükümetin kurulmasına engel olmak için müzakerelere başlayacağız. Şu an yapmamız gereken şey bu; ülkedeki birçok kişiyi bir araya getiren ve İsrail’in Yahudi halkının ulusal devleti olduğuna inanan kimseyi dışlamayan bir hükümet kurmalıyız.”
Benny Gantz.
Anket sonuçlarını aldıktan sonra Gantz da destekçilerine yaptığı konuşmada “Gerçek sonuçları bekleyeceğiz ama görüldüğü kadarıyla görevimizi başarıyla tamamladık” dedi. Gantz, Netanyahu’nun başarılı olmadığını savundu: “Geniş çaplı bir birlik hükümeti kurmak için çalışacağız. Siyasetin dışında, bir tek bir halkız ve tek bir toplumuz. Kutuplaşma ve tahrik arkada kaldı, önümüzde birlik ve barış var. Tüm siyasi rakiplerime sesleniyorum, ayrılıkları bir kenara bırakalım. Hep birlikte iyi bir İsrail toplumu için çalışalım.”
Nisan ayındaki seçimde de iki parti başa baş gitmiş, kesin sonuçlara göre ikisi de 35’er sandalye kazanmıştı.
120 sandalyeli İsrail Parlamentosu’nda (Knesset) hükümeti kurmak için 61 sandalye gerekiyor. Seçim barajının yüzde 3,25 olduğu ülkede parlamentoya çok sayıda parti girdiği için, bugüne kadar tek başına 61 sandalye kazanan siyasi parti olmadı.
Sandalye sayısı aynı olsa da oy oranı küçük bir farkla Mavi Beyaz İttifakı’ndan fazla olan Netanyahu, hükümeti kurma görevini cumhurbaşkanından almıştı. Ancak 61 sandalye için gereken tüm sağ partileri bir araya getiremediği ve hükümeti kuramadığı için seçimler 17 Eylül’de yenilenmişti.
Lieberman kilit isim
Beşinci kez başbakanlık koltuğuna oturmak için yarışan Netanyahu’nun eski koalisyon ortağı, eski savunma bakanı Avigdor Lieberman’ın aşırı sağ Evimiz İsrail (Yisreal Beitenu) Partisi, üç farklı sandık çıkış anketine göre, 9 sandalye kazanıyor. Parti, Nisan ayındaki seçimde 5 sandalye kazanmıştı. Yani anketler doğru çıkarsa, Lieberman, bu kez sandalye sayısını neredeyse iki katına çıkarmış olabilir. Lieberman, nisan seçimleri sonrası koalisyona girmeyi reddetmiş ve bu tutumuyla seçimlerin yenilenmesine sebep olmuştu.
Merkez sağ, aşırı sağ ve Ultra Ortodokos partiler sandalye sayısını artırdı
Sandık çıkış anketlerine göre Ultra Ortodoks iki siyasi parti, Shas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partileri, sırasıyla 9 ve 8 olmak üzere toplam 17 sandalye kazanıyor. Bu iki siyasi partinin Nisan’daki seçimde sandalye sayıları toplamı 16’ydı. Arap partilerinin oluşturduğu Birleşik Arap Listesi ise, Nisan ayına göre 3 fazla sandalye kazanarak milletvekili sayısını 13’e çıkarıyor.
Aşırı ırkçı 3 partinin oluşturduğu Sağ Birlik ittifakıyla, Nisan seçimleri öncesinde kurulan yine aşırı sağ görüşlü Yeni Sağ partisinin bir araya gelerek kurduğu Yamina listesi de 7 sandalye kazandı. Nisan seçimlerinde Yeni Sağ partisi barajı geçememişti. Sağ Birlik ittifakı ise 5 sandalye kazanmıştı. Bu partiler de tüm Batı Şeria’nın ilhak edilmesi gerektiğini savunuyor.
Merkez sol partilerin bir araya gelerek oluşturduğu Demokratik Birlik ittifakı ile İşçi Partisi-Gesher ittifakı, sırasıyla 5 ve 6 sandalye kazandı.
Gantz’ın Mavi-Beyaz ittifakı taraftarları seçim sonuçlarından memnun.
Koalisyon ihtimalleri neler?
Sandık çıkış anketleri yanılmıyorsa, merkez sağ, aşırı sağ ve Ultra Ortodokos partilerin sandalye sayıları toplamı yine 61’i geçiyor. Ancak bir önceki seçimde olduğu gibi, aralarında ciddi anlayış farkları bulunan bu partilerin koalisyona girmesi çok kolay görünmüyor. Bu durumda merkez sol partilerin sandalye sayıları toplamı ise, Arap milletvekillerinden destek alsalar dahi, 60’ı bulmuyor.
Netanyahu yolsuzluk soruşturmasıyla karşı karşıya
13 yıldan uzun süre başbakanlık yapan 69 yaşındaki Netanyahu, bir kez daha koltuğa oturabilmek için hem seçime günler kala hem de seçim günü yasakları birkaç kez delerek televizyona çıktı. Ardından elinde megafonla sokağa çıkarak kalabalık yerlerde seçmenlerin arasına girerek “katılım oranının düşük kalmaması için” oy vermeye çağırdı. Arapların ve sol görüşlü seçmenin büyük oranda sandığa gittiğini söyleyen Netanyahu, sosyal medyada da canlı yayın yaparak sağ görüşlü seçmene “sandığa gidin” dedi.
Seçim öncesinde de aşırı sağ görüşlü ve milliyetçi seçmenlerin oyunu almak için seçilirse Ürdün Vadisi‘ni ilhak etmeyi planladığını açıklamıştı. Hakkında geçen yıldan bu yana “yolsuzluk” suçlaması olan Netanyahu’nun rakipleri, bir kez daha seçilirse dokunulmazlıktan yararlanarak soruşturma açılmasına engel olmayı planladığını söylüyor.
Comments