İran nükleer programının mimarı Mohsen Fakhrizadeh, Tahran yakınlarındaki bir karayolunda suikaste uğradı. Saldırıdan İsrail’i sorumlu tutan İranlı yetkililer misilleme yapacaklarını duyurdu.
27 Kasım Cuma günü Tahran’ın 70 km doğusundaki Absard kasabasında patlayıcılar ve makineli tüfek ateşi ile pusuya düşürülen Fakhrizadeh, tedavi için kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi. Saldırı sırasında koruması ve aile üyeleri de yaralandı.
Savunma Bakanlığı doğruladı
The Guardian’ın aktardığına göre İran Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Fakhrizadeh’in ölümü doğrulandı. Yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
Güvenlik ekibiyle teröristler arasındaki çatışma sırasında Mohsen Fakhrizadeh ciddi şekilde yaralandı ve hastaneye kaldırıldı. Ne yazık ki sağlık ekibi onu hayata döndürmeyi başaramadı. Bu yönetici ve bilim insanı yıllarca süren çaba ve mücadelenin ardından yüksek derecede şehitlik elde etti.
İran’dan misilleme sözü
Saldırıyı üstlenen kimse olmadı ancak İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, muhtemel suçlunun İsrail olduğunu iddia etti.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise canlı yayında “İran’ın düşmanları, İran halkının ve yetkililerin bu suçu cevapsız bırakmaktan daha cesur olduğunu bilmeli. Zamanı gelince, bu suça cevap verilecek” diyerek misilleme sözü verdi.
Saldırıda kritik zamanlama
İsrail, Tahran ile Joe Biden liderliğindeki yeni ABD yönetimi arasındaki herhangi bir uzlaşma şansını kapatmak umuduyla, Trump yönetiminin son haftalarını İran’ı kışkırtmaya çalışarak kullanmak ile itham ediliyor.
20 Ocak’ta başkanlık koltuğunu devralacak Biden, İran ile nükleer anlaşmayı yeniden imzalamak için masaya oturacağını duyurmuştu.
İsrail Savunma Gücü istihbaratının eski başkanı Amos Yadlin “Trump için kalan zaman aralığı ile, böyle bir hareket İran’ı şiddetli bir tepkiye götürebilir ve bu da İran’ın nükleer tesislerine ABD önderliğinde bir saldırı için bahane oluşturabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Fakhrizadeh daha önce hedef gösterilmişti
Fakhrizadeh İsrail ve ABD’li istihbarat servisleri tarafından İran’da 2003 yılında durdurulan gizli bir atom bombası programının lideri olarak hedef gösteriliyordu. 2018 yılında yaptığı bir sunumda İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Fakhrizadeh’i İran’da hala devam ettiğini iddia ettiği nükleer silahlanmayla ilgili sorumlu tutmuştu.
İran’ı nükleer silah bilgisini gizlemek ve genişletmekle suçlayan Netanyahu, İsrail istihbaratının ülkeden yarım tonluk nükleer arşiv materyalleri elde ettiğini söylemişti. İran ise araştırmasının barışçıl amaçlarla yapıldığını söyleyerek nükleer silah geliştirmeye yönelik iddiaları kesin olarak inkar etti.
Gerçekleşen saldırının ardından İsrail Başbakanlık ofisi konuyla ilgili bir açıklama yapmayacaklarını duyurdu.
Avrupa Birliği’nden sakinlik çağrısı
Avrupa Birliği (AB) ise cumartesi günü AB’nin dışişleri internet sitesinde yayınlanan resmi açıklamada İranlı nükleer bilimci Mohsen Fakhrizadeh’in öldürülmesini kınadı.
Jerusalem Post’un aktardığına göre yapılan açıklamada “Bu belirsiz zamanlarda, hiç kimsenin çıkarına olamayacak şekilde bir tartışmanın yükselmesinden kaçınmak için tüm tarafların sakin kalması ve azami ölçülü davranması her zamankinden daha önemli” denildi.