‘HPV aşısı daha fazla geciktirilmeden ulusal aşı takvimine alınmalı, ücretsiz olmalı’

İstanbul Tabip Odası (İTO) ve Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD), 16 Ocak Salı günü, Human Papilloma Virüs (HPV) aşısına ilişkin son günlerde gündeme getirilen bilimsel temellere dayanmayan açıklamalara basın toplantısıyla cevap verdi. İTO Cağaloğlu binasında düzenlenen basın toplantısında, HPV aşısının daha fazla geciktirilmeden ulusal aşı takvimine alınarak, ücretsiz olarak yapılması, HPV tarama programlarının yaygınlaştırılması çağrısında bulunuldu.

İTO Genel Sekreteri Dr. Ertuğrul Oruç, İTO Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ayşen Yavru ve TJOD İstanbul Şubesi’nden Dr. Samet Topuz’un katıldığı basın toplantısı, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Irmak Saraç’ın video mesajıyla başladı.

Rahim ağzı kanserinin, dünyada kadın kanserleri arasında dördüncü,  Türkiye’de ise 10 – 11’inci sırada yer aldığını ifade eden Dr. Saraç, rahim ağzı kanserlerinden birinci korunma yolunun HPV aşısı olduğunu vurguladı:

‘Yüzde 90 oranında bir koruyucu’

Dr. Samet Topuz, aşıların insanlık tarihinin tıp alanındaki en önemli buluşu olduğunu söyledi ve rahim ağzı kanserine karşı en etkili yöntemlerden biri olan aşıların yüzde 90 oranında bir koruyuculuğa sahip olduğu bilgisini verdi.

HPV aşısının yüksek koruyuculuğuna dikkat çeken Dr. Ertuğrul Oruç da, aşıların güvenli olduğunu belirtti ve bir an önce HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınması çağrısı yaptı.

Dr. Ayşen Yavru’nun okuduğu basın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

Rahim ağzı kanseri bilhassa toplumdaki kadın popülasyonunu tehdit eden, önlenebilir ve erken tanı konulduğunda tedavi edilebilir bir kanser türüdür. HPV denilen ve en az 14 tanesinin yüksek riskli olduğu 100’den fazla tipi olan bu virüs, en sık karşılaşılan ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan birinin etkenidir. Her yıl yaklaşık 14 milyon kişinin bu virüsle enfekte olduğu tahmin ediliyor ve bir insan ömrü boyunca yüzde 80 olasılıkla bu virüsle karşılaşmaktadır.”

Dr. Ayşen Yavru, Dr. Ertuğrul Oruç ve Dr. Samet Topuz Fotoğraf: istabip.org

‘Kansere bağlı ölümlerin yüzde doksanı düşük ve orta gelirli ülkelerde’

Bu virüse bağlı oluşan rahim ağzı kanserinin, hala dünya genelinde kadınlarda en sık görülen kanserler arasında dördüncü sırada olduğunu ifade eden Dr. Yavru, önlenebilir ve erken evrede yakalandığında tedavi edilebilir bir kanser olan rahim ağzı kanserinin bütün ülkelerde görülüyor olmasına rağmen, sıklığının düşük ve orta gelirli ülkelerde çok daha yüksek olduğunu ve  bu kansere bağlı ölümlerin yüzde doksanının da düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geldiğini vurguladı.

Bu kanserden korunmak için iki önemli imkan bulunduğunu söyleyen Dr. Yavru, bunların HPV Aşısı ve HPV Tarama Programı olduğunu bildirdi.

HPV aşılamasıyla rahim ağzı kanserlerinin yüzde yetmişi ve yine HPV’ye bağlı genital siğillerin yüzde doksanın önlenebildiğini açıklayan Dr. Yavru şunları söyledi:

Aynı zamanda bu aşılamayla, HPV’ye bağlı diğer kanser türlerine karşı da bir korunma sağlanabilmektedir. Mevcut bilgiler doğrultusunda öncelikli olarak 9-14 yaş aralığındaki kız çocuklarının aşılanmaları bir an önce hayata geçirilmelidir. Bu yaş aralığındaki kız çocuklarına altı ay arayla iki doz yapılacak aşılama yeterli koruma sağlamaktadır.”

Erkek çocukları da aşı uygulaması kapsamında

15 yaşından sonra yeterli koruma için, 1-2. ay ve 6. ay şeklinde 3 doz aşılama yapılması gerektiğini belirten Dr. Yavru, ”Bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlarda ise yaştan bağımsız olarak toplam 3 doz uygulanmalıdır. Ayrıca bazı ülkelerde yakın zamanda erkek çocukları da aşı uygulaması kapsamına alınmıştır” dedi.

Ulusal aşı takvimi

Dünya Sağlık Örgütü rahim ağzı kanserini elimine etmek hedefiyle bir stratejik plan geliştirdiğini ve bu plana göre hareket eden ülkelerde 2030 yılına dek:

• 15 yaş ve altı kız çocuklarının yüzde doksanının aşılanması,
• 35 yaşına kadar kadınların en az bir kere uygun yöntemle HPV taramasından geçirilmesi ve bunun 45 yaşında bir kez daha tekrarlanması gerektiğine dikkat çeken Dr. Yavru şu ifadelerde bulundu:

”Gelişmiş ülkelerin birbirinden farklı saygın üniversitelerinde çalışan bilim insanlarının milyonlarca hasta üzerinde yaptığı araştırmalar ve bu araştırma sonuçlarının farklı bilimsel platformlarda tartışılmasından süzülüp gelen, tıp literatürüne geçen bilgiler ışığında, HPV aşısı ve rahim ağzı kanseriyle ilgili mevcut durum ve yapılması gerekenler bellidir.”

HPV aşısının; ABD, İngiltere, Almanya, Avustralya, Kanada, Belçika, Norveç, Finlandiya, Portekiz ve Fransa gibi Dünya’nın pek çok gelişmiş ülkesinin yıllardır ulusal aşı takviminde bulunduğunu ifade eden Dr. Yavru,  ücretsiz olarak yapıldığına dikkat çekti.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Kasım 2022’de Türkiye’de de HPV aşısının ücretsiz olarak yapılacağını açıklamasının üzerinden bir yılı aşkın bir süre geçmesine karşın henüz bu konuda bir adım atılmadığını belirten Dr. Yavru şunları söyledi:

”İki doz HPV aşısının maliyetinin 6500 TL’yi bulduğu dikkate alınırsa, içinde bulunduğumuz ekonomik koşullarda dar gelirli vatandaşlarımızın bu aşıyı yaptırması neredeyse olanaksızdır. Sağlık Bakanlığı’na bilimsel gerçekler ışığında halkın sağlığını koruma sorumluğunu hatırlatıyor ve bu vesileyle bir kez daha sesleniyoruz:

• HPV aşısı daha fazla geciktirilmeden ulusal aşı takvimine alınarak ücretsiz olarak yapılmalıdır.
• HPV tarama programları yaygınlaştırılmalıdır.
• Üreme sağlığı ve aile planlaması malzemelerinin temini konusundaki sorunlar bir an önce çözüme kavuşturulmalıdır.”