By 
Hollanda’nın Lahey kentindeki bir mahkeme, Shell Grubu‘na tarihi bir iklim davası sonucunda CO2 emisyonlarını azaltma talimatı verdi.
Karara göre, merkezi Hollanda’da yer alan ve dünyanın en büyük 10 petrol ve gaz şirketinden biri olan şirketin tedarikçileri ve kullanıcıları da dahil olmak üzere karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar 2019 seviyelerine göre yüzde 45 oranında azaltması gerekiyor. Bu karar aynı zamanda, uluslararası bir şirketin küresel iklim hedefleri doğrultusunda emisyonlarını azaltmasını emreden ilk yasal hüküm oldu.
Shell aleyhindeki dava, Friends of the Earth Hollanda (Milieudefensie)’nın temsil ettiği 17.000 müşterek davacı ve 6 kuruluş (Action Aid, Both ENDS, Fossilfree Nederland, Greenpeace Hollanda, Young Friends of the Earth ve Wadden Sea Association) tarafından açılmıştı.
Friends of the Earth Hollanda’ya göre bu karar, küresel olarak iklim politikasını ve kurumsal hesap verebilirliği etkileyecek ve büyük kirleticiler için emisyonlarını azaltmaktan sorumlu olduklarına dair bir uyarı görevi görecek.
Hakim: Tüm işletmeler Paris Anlaşması’na uymalı
Dava hakimi kararı verirken, “Shell, tehlikeli iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunmak için üzerine düşeni yapmalı” dedi ve şirketin planları için “yeterince somut değil ve boşluklarla dolu” diye ekledi. Hakim ayrıca, Shell’in emisyonları azaltması halinde diğer şirketlerin farkı kapatacağı fikrini de reddetti ve tüm işletmelerin Paris Anlaşması’na uymak için harekete geçmesi gerekeceğini söyledi.
Karar, Uluslararası Enerji Ajansı‘nın (IEA)’nın “2050’ye kadar Net Sıfır” raporunu yayımlamasından sadece bir hafta sonra açıklandı. IEA raporu, yeni petrol ve doğalgaz araştırmalarına derhal son verilmesi ve dünya çapında fosil yakıtların kullanımının kademeli olarak kaldırılması çağrısında bulunuyor. Davacı kurumlara göre bu durum, yatırımcılara ve şirketlere fosil yakıtlar çağının bittiğine dair net bir mesaj niteliği taşıyor.
İlk dava, ilk başarı: Dünyayı değiştirecek
Uzmanlara göre, iklim özelindeki çoğu dava kayıp ve hasarların tazminini veya uyum önlemleri için mali bir katkı talep ederken, bu dava bir şirketin davranışını değiştirmesini ve CO2 emisyonlarını ciddi ölçüde azaltmasını talep eden ilk dava olması sebebiyle öne çıkıyor.
Friends of the Earth Hollanda Avukatı Roger Cox, mahkemenin kararını şöyle yorumladı: “Bu karar dünyayı değiştirecek. Dünyanın her yerinden insanlar bizim örneğimizi izlemeye ve petrol şirketlerini mahkemeye vermeye hazırlanıyor. Ve hepsi bu değil. Petrol şirketleri, kirletici fosil yakıtlara yatırım yapma konusunda çok daha isteksiz hale gelecektir. İklim bugün kazandı.”
Friends of the Earth Hollanda Direktörü Donald Pols ise, “Bu harika bir haber ve dünya ve çocuklarımız için büyük bir zafer. Yargıç açıktı: Shell tehlikeli iklim değişikliğine neden oluyor ve şimdi bunu durması gerekiyor” dedi.
Enerji geçişi konusunda “ciddi” adımlar attığını ileri süren Shell ise, başvurucuların iddialarının altında yasal bir kaynak olmadığını ve kararın siyasi bir tavır olduğunu ileri sürdü. Petrol devinin karara itiraz etmesi bekleniyor.
‘
Comments