Gangnam Style zengin mahalleleri hakkında ne söylüyor?

ThisBigCity.net’te Drew Reed imzasıyla yayınlanan makaleyi, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Erdem Üngür‘ün imzasıyla yayınlıyoruz.

***

Gangnam Style‘ın başarısının sırrı ilk bakışta internetin saf gücünde saklı gibi gözüküyor. Güney Kore’li havalı bir rapçi, her ne kadar çoğumuzun anlamadığı bir dilde şarkı söylüyor olsa da, bağımlılık yaratıcı ritmi ve görselleriyle videosu Facebook paylaşımlarıyla ünlenecek kadar göz alıcı bir parça hazırlıyor. Şarkı Youtube’da en çok izlenen video, dünya genelindeki ülke radyolarında da hit parçalardan biri oluyor.

Hünerli bir şekilde kotarılmış olan videonun, Gangnam Style’ın başarısında çok önemli bir faktör olduğu kesinlikle inkar edilemez; garip bir şekilde tahrik edici olan “at” dansı dünyaca ünlendi. Ve sözlerin çevirisine bakacak kadar meraklı olanlar göreceklerdir ki videonun açık saçık doğasına karşın -başka birçok şeyin yanında asansörde don gömlek bir adamın uygunsuz dansı da gösteriliyor- rapçi Psy’ın sözleri aslında kahve içen bir kadınla çıkmayı ne kadar çok istediği hakkında.

Psy, videoda hoplayıp duran kalçaların yanında, sözlerini Seul’ün zengin Gangnam mahallesinin üst sınıf sakinlerini iğneleyerek dolduruyor. Bariz şekilde anlamsız olan “Kahve içen bir kızı seviyorum” cümlesi de aslında kahve dükkanlarında ödeyebileceğinden fazlasını harcayan ve sosyal merdivenin tepesine tırmanmakta olan kadınlar için bir iğneleme.

Peki Gangnam Style’ın başarısı cinsel imalı görsellere, muzip sözlere ve internetin akıllıca kullanımına indirgenebilir mi? Dünyadaki herhangi bir metropolde yaşayan insanın kabul edeceği üzere bundan biraz daha fazlasının olması lazım. Çünkü her metropolün kendi Gangnam’ı, yani yüksek gelir grubunun yaşadığı ve zengini de fakiri de aynı şekilde ayartan ve kızdıran bir mahallesi mevcuttur.

Videoda gösterildiği üzere Gangnam, kamusalın ve özelin aşırı bir karışımı. Bölgede iyi bakımlı birçok kamusal plaza ve park mevcut. Gangnam, kente akılda kalıcı kamusal simgeler sağlamak gibi önemli bir işleve sahip. Dünya genelindeki birçok zengin mahallesi gibi burası da turistlerin uğrak yeri ve “Gangnam Style” ile ilişkili gezilerin saldırısından önce de burası önemli bir turistik bölgeydi. Bölgede ayrıca videonun başında gözüken at ahırları gibi iyi korunmuş ve ayrıcaklı yerler de bulunmakta. Burası mükemmel bir zengin mahallesi arketipi; Gangnam kolaylıkla New York’un Upper East Side’ı ya da Paris’in Champs Elysees’si olabilir. Geleneksel olarak daha az zengin görülen ülkelerde bile benzer mahalleler bulunmaktadır. Mexico City’ye ya da São Paulo’ya giderseniz onların da kendi Gangnam bölgelerinin olduğunu göreceksiniz.

Dünya genelindeki Gangnam mahallelerinin özünde, kamusal ve özel yaşamların becerikli bir şekilde manipüle edilmesi yatmakta. Seul’deki elit kesim, kalabalık ziyaretçi gruplarının kamusal plazaları doldurmasından ya da videoda gözüken Hangham Parkı’ndaki ünlü ördek biçimindeki kayıkları kullanmasından memnunlar. Ancak bu kirli kalabalığın birkaç blok ötedeki elit binicilik kulüplerine girmesini istemiyorlar. Bunun daha aşırı bir örneği geçen sene New York’taki Occupy Wall Street protestolarında görülmüştü. Wall Street kodamanlarının normalde halka açık olmasını memnuniyetle karşıladıkları kamusal/özel Zucotti Parkı, yönetici sınıfın pek hoşlanmadığı uluslararası protesto hareketinin merkezi olduktan sonra hızlı bir şekilde özel hale getirilmişti. Avrupa ve ABD’deki kemer sıkma politikalarıyla da bu özelleştirme hareketi ivme kazanmakta.

Bu bağlamda, Gangnam Style, metaforik de olsa bir devrim hareketi olarak görülebilir. Psy, dansını bölgedeki en dışlayıcı eylemden (at sürmek) hareketle oluşturarak onu parklara, plazalara ve ilginç biçimli kayıklara getiriyor. Bu türden zenginliklerle boş yere ümitlendirilen ve aşırı bir ayrımcılığa maruz kalan dünyadaki diğer insanlar da bu gördüklerinden oldukça etkileniyorlar. Her orta sınıf kent sakini içinde bir yerde kendi kentinin Gangnam bölgesinde oluşturulan bu ayrıma karşı çıkma arzusunu taşıyor. Bunu keskin bir hiciv niteliğindeki at dansıyla yapmaktan daha iyi bir yol var mı?

Gangnam Style, sözlerindeki kuru mizah anlayışı ve videosundaki cinsel imalı danslarla yayılmaya devam ederken, kendi Gangnam mahallelerinden biraz daha az dışlayıcılık bekleyen kent sakinleriyle kurduğu bilinçaltı ilişki de yankılanmaya devam edecektir.

Yeşil Gazete için çeviren: Erdem Üngür

Yazının özgün hali için (ingilizce) tıklayınız.

(ThisBigCity, Yeşil Gazete)