İklim KriziManşet

Fiji’de yüzlerce mezar, yükselen deniz suları altında kaldı

0
Fotoğraf: Steven Trask / AFP

Güney Pasifik ülkelerinden Fiji‘de iklim değişikliğine bağlı olarak artan deniz seviyesi, 300’den fazla adadan oluşan ülkenin sadece yaşayan vatandaşlarını değil, ölülerini de göçe zorluyor.

Fiji’nin en büyük adası Viti Levu‘daki küçük bir yerleşim yeri olan Togoru‘da bir mezarlık sular atında kalırken, burada yer alan yaklaşık 200 mezardan çoğu daha iç kesimlere taşındı.

France24‘ün AFP‘den aktardığına göre, iklim değişikliğinin gerçekliğiyle yüzleşen birçok adadan yalnızca biri olan bu adada uzun süredir yaşayan halk, geçimlerini sağladıkları toprakların da yıllar içerisinde yükselen deniz seviyeleri nedeniyle sular altında kaldığını izlerken, korkuyla suların evlerine de ulaşacağı günü bekliyor.

Fotoğraf: Saeed Khan / AFP

Nüfusu bir milyona yakın olan ülkenin yüzde 70’inden fazlası kıyıya en fazla beş kilometre uzaklıkta yaşıyor. Hükümet, acil tehdit altındaki 42 köy de dahil olmak üzere 600’den fazla topluluğun taşınmak zorunda kalacağını tahmin ediyor.

‣ İklim krizi: Fiji’de köyler taşınmaya başladı
‣ Fiji iklim değişikliğine karşı hayatta kalma mücadelesi veriyor
‣ Fiji’den tüm dünyaya iklim mesajı: Fosilsiz bir dünya inşa edebiliriz

Pasifik’te sular üç kat daha hızlı yükseliyor

Avustralya‘daki Monash Üniversitesi‘ne göre, batı Pasifik Okyanusu‘ndaki deniz seviyeleri küresel ortalamanın iki ila üç katı daha hızlı yükseliyor. Fiji, dağlık bölgelerinin yerleşime elverişli olması nedeniyle şanslı ülkeler arasında yer alırken, Kiribati ve Tuvalu gibi düşük rakımlı ülkelerin ise önümüzdeki 30 yıl içinde yaşanmaz hale gelebileceği tahmin ediliyor.
Vanua Levu‘nun kuzeyindeki Vunidogoloa yerleşim yeri, 2014 yılında daha yüksek bir yere taşınarak, yükselen deniz seviyeleri nedeniyle dünyanın yer değiştiren ilk köylerinden biri oldu.
Veivatuloa gibi köyler ise, evlerini terk etmeden önce uyum seçeneklerini tüketiyor. başkent Suva‘nın yaklaşık 40 kilometre batısında yer alan ve yaklaşık 200 kişilik nüfusa sahip olan Veivatuloa’da halk ayaklı evlerde yaşıyor. Ancak evleri denizden yukarda tutan ahşap kalaslar, cezir zamanlarında biriken suyla çürürken, aşındırıcı deniz tuzu, evlerin duvarlarında küçük delikler açıyor. Köy halkı, dalgaların sık sık aştığı eski deniz duvarının güçlendirilmesi için Fiji hükümetiyle görüşmeler yapıyor.
Köyün sözcüsü Sairusi Qaranivalu, geleneklerin doğrudan yaşadıkları toprağa bağlı olması nedeniyle Veivatuloa gibi bir köy için başka bir yere yerleşme fikrinin acı verici olduğunu söyledi.

Fotoğraf: Mick Tsikas / AAP

Fiji’nin iklim değişikliğiyle imtihanı

Fiji hükümeti son yıllarda ülkeyi taşıyarak yerleşim yerlerini yükselen sulardan korumanın yollarını araştırarak iklim değişikliğine dair en acil ele alınması gereken sorunlardan birini çözmeye çalışıyor: Yaşadıkları yerler sular altında kalmış veya kalacak olan toplulukların taşınması.

Pasifik bölgesinin neredeyse tamamı gibi Fiji de iklim değişikliğinin etkilerine karşı oldukça kırılgan bir ülke. Yükselen sular dışında okyanus sıcaklığında, tuzluluğunda, asitliğinde meydana gelen değişimler, ülkenin önemli geçim kaynaklarından biri olan balıkçılık sektörünü olumsuz etkiliyor. Dünyada hava koşulları konusunda en çok risk altındaki 14. ülke olan ülkeyi sıklıkla vuran hortum ve fırtına gibi afetler de insanları yaşadıkları yerlerden ederek yeni bir yurt arayışına sevk ediyor.

Şimdiye kadar en az altı köy yerinden edilerek taşındı ve en az 42 köyün de önümüzdeki beş ile 10 yıl arasında taşınması planlanıyor. Ancak ülkede iklim değişikliği nedeniyle yaşanan her afet, bu listeye yeni köyler eklenmesine yol açıyor.

Ülkenin oldukça dağlık bir araziye sahip olduğu göz önüne alındığında, bu köylerin taşınması karmaşık bir duruma dönüşüyor. Politikacılar ve uzmanlar yıllardır iklim göçü ihtimalini konuşurken, diğer Pasifik ülkelerinde olduğu gibi Fiji’de de bu göç çoktan başlamış durumda. Ülkede artık iklim göçünün olup olmayacağı değil, nasıl yapılması gerektiği tartışılıyor.

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.