By 
Danıştay 6’ncı Dairesi, Fatih Belediyesi’nin Topkapı Sarayı, Gülhane Parkı ve saray bahçesini kapsayan Sur-u Sultani bölgesindeki kayıp yapıların yeniden inşasıyla ilgili kararını bozdu.
Sirkeci-Cankurtaran arasında yer alan ve bazıları artık olmayan köşk ve kasırların yeniden inşası için söz konusu alanın vasfı 1’nci derece arkeolojik SİT alanından 3’ncü derece SİT alanına düşürülmüştü.
‘Yeni yapılaşmaya gidilemez’
Diken‘den Canan Coşkun‘un haberine göre, 6’ncı Daire, kararda dava konusu alanda yeniden yapmanın temel kazısı da içeren nitelikli bir inşa faaliyeti gerektirdiğini hatırlattı ve İstanbul 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı gereğince “Bu alanda hiçbir şekilde yeni yapılaşmaya gidilemez” dedi. Dava konusu alanın Dünya Kültür Mirası listesinde bulunduğu, bu nedenle ‘rekonstrüksiyon uygulamasına izin verilmesinin mümkün olmadığını’ da belirten Danıştay, alanla ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 7 Mart 2018 tarihli kararındaki ‘rekonstrüksiyon‘ ifadesinin ise hukuka uygun olmadığını belirtti ve kararı bozdu.
Mimarı Gezi’ye Topçu Kışlası’na talipti
Fatih Belediyesi, iptal edilen işlem kapsamında geçmişte Sepetçiler Kasrı’nın yanında, Sirkeci sahilinde bulunan Yalı Köşkü ve Ahırkapı Feneri’ne kadar olan alanda kimi yıkılmış kimi artık var olmayan İncili Köşk, Şevkiye Köşkü ve Balıkhane Kasrı’nı yeniden inşa etmek istiyordu. Projenin mimarı Gezi Parkı’na yapılmak istenen Topçu Kışlası‘nın inşaatını üstlenen ve yıkılan Emek Sineması’nın içinde bulunduğu Cercle d’Orient binasının da mimarı olan Halil Onur.
İncili Köş’ün şu andaki hali.
Dava konusu sahil bandı denizden bakıldığında bir şantiye alanına benziyor. Burada hali hazırda Topkapı Sarayı’nın ve surların restorasyonu sürerken, hemen yanında da demiryolu raylarının Sirkeci’den sonraki kısmı sökülüyor. Bu alana nostaljik tramvay hattı yapılması planlanıyor.
Kamuoyu, Sur-u Sultani’de restorasyon faaliyetlerine girişildiğini ilk kez Ekim 2017’de, dönemin Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir’in Hürriyet gazetesine verdiği röportajdan öğrenmişti. Demir, yaptığı açıklamada Koruma Kurulu’ndan Topkapı Sarayı Hasbahçe’nin 1’inci derece arkeolojik sit alanı statüsünü 3’üncü dereceye düşürmesini istediklerini, çalışmalar bittikten sonra Saray’ın SİT derecesinin yeniden yükseltilebileceğini söylemişti.
Bu adımla geçmişte Sepetçiler Kasrı’nın yanında, Sirkeci sahilinde bulunan Yalı Köşkü ve Ahırkapı Feneri’ne kadar olan alanda kimi yıkılmış kimi artık var olmayan İncili Köşk, Şevkiye Köşkü ve Balıkhane Kasrı yeniden inşa edilmek isteniyordu. Hazırlanan görsellerde bu yapıların inşa sonrası nasıl görüneceği de resmedilmişti.
Restorasyondan sonra böyle görünmesi planlanıyor.
Demir’in açıklamalarından kısa bir süre önce 15 Eylül 2017’de İstanbul 4 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, söz konusu alanın 3’üncü derece arkeolojik sit alanı olarak değerlendirilmesini uygun buldu ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden görüş sorulmasına karar verdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu da 7 Mart 2018 tarihli kararında sit derecesinin aynı kalmasına ve ‘Topkapı Sarayı’nın mevcut ve kayıp tüm yapılarıyla bir bütün olarak olarak restorasyon-rekonstrüksiyonları tamamlanmasına’ hükmetti.
Bu aşamadan sonra Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, söz konusu işlemin iptal edilmesi için dava açtı. Yargılama kapsamında İstanbul 11’inci İdare Mahkemesi, 15 Kasım 2018’de dava konusu işlemin hukuka uygun olduğunu belirterek aleyhte bir karara imza attı. Karara itiraz edildi, ancak Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi istinaf başvurusunu reddetti. Dosya bunun üzerine Danıştay’a taşındı.
Danıştay’ın son kararından sonra yeniden bir karar verilmesi için dava dosyası yine dosya Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi’ne gönderilecek.
Comments