By 
Petrol devi ExxonMobil‘in CEO’su Darren Woods‘un, dünyanın iklim hedeflerine ulaşma yolundan saptığını ve bunun sorumlusunun halk olduğunu iddia etti.
Woods’un sözleri iklim uzmanlarının tepkisine yol açtı.
Dünyanın en büyük yatırımcı mülkiyetindeki petrol şirketi olan Exxon, küresel gezegeni ısıtan sera gazı emisyonlarına en çok katkıda bulunanlar arasında yer alıyor. Ancak salı günü yayınlanan bir röportajda Woods, iklim krizinden birincil olarak büyük petrol şirketlerinin sorumlu olmadığını savundu. Ona göre, asıl sorun temiz enerjiye geçişin tüketiciler tarafından “çok pahalı” bulunması.
Fortune dergisine geçen hafta konuşan ExxonMobil yöneticisi, “Kimsenin bahsetmediği kirli sır, tüm bunların ne kadara mal olacağı ve kimin bunu ödemeye hazır olduğudur. Emisyonları üreten insanların yaptıklarının farkında olması ve bunun bedelini ödemesi gerekiyor. Sonuçta sorunu bu şekilde çözersiniz” dedi.
Dünyanın, bilim insanlarının küresel ısınmanın yıkıcı etkilerinden kaçınmak için zorunlu olduğunu söylediği; emisyonları 2050 yılına kadar net sıfıra indirme yolunda olmadığını hatırlatan Woods, “İnsanlar ne zaman karbon azaltımı için ödeme yapmaya istekli olacak? İçinde daha düşük karbon bulunan yakıtlar yapma fırsatlarımız var ancak insanlar bunu yapmak için para harcamaya istekli değil” diye konuştu.
‘Uyuşturucu baronu’ benzetmesi
Uzmanlar, Woods’un söyleminin iklim sorumluluğunu ortadan kaldırmaya yönelik daha büyük bir girişimin parçası olduğunu söylüyor. Dünyanın üzerinde anlaşılan sıcaklık sınırlarında kalabilmesi için yeni büyük petrol ve gaz altyapılarının inşa edilmemesi gerekiyor, ancak Exxon, şu anda rekor kâr elde eden diğer büyük petrol şirketleriyle birlikte agresif bir şekilde fosil yakıtlar için genişletme planlarını sürdürüyor .
Guardian‘a konuşan Columbia İşletme Fakültesi’nden iklim ekonomisti Gernot Wagner, “Bu, uyuşturucu sorunlarından kendisi dışında herkesi suçlayan bir uyuşturucu baronuna benziyor” dedi:
“Bunu söylemekten nefret ediyorum, ama siz halka açık en büyük petrol şirketinin CEO’susunuz, nüfuzunuz var, önemli kararlar veriyorsunuz. Exxon piyasaların insafına kalmış durumda ama aynı zamanda onları şekillendiriyorlar, politikayı da şekillendiriyorlar. Yani hayır, iklim değişikliğini düzeltmedeki başarısızlıktan dolayı halkı suçlayamazsınız.”
Son on yılda ortaya çıkan çok sayıda iç belge ve analiz, Exxon’un küresel ısınmanın tehlikelerini 1970’lerden beri bildiğini, ancak iklim krizi hakkında şüphe uyandırmak ve fosil yakıt kullanımını artırmak için güçlü ve başarılı bir şekilde çalıştığını ortaya koymuştu. Bu belgeler üzerine ABD geelide Exxon’a karşı çok sayıda davalar açılmıştı.
Fosil yakıt endüstrisinin yaydığı iklim dezenformasyonunu araştıran Brown Üniversitesi‘nden çevre politikası uzmanı Robert Brulle, “Aslında yapmaya çalıştıkları şey, kendi tarihlerini örtbas etmek, onu görünmez kılmak” dedi.
Başucu kitabı: Yap, inkar et, küçümse, sorumluluğu reddet, tüketiciyi suçla
2021’de yapılan bir analize göre, Exxon’un halka açık çok sayıda mesajında iklim krizindeki kendi rolünü küçümsediğini de gösteriyor. Harward bilim tarihçisi ve 2021 tarihli makalenin ortak yazarı Noami Oreskes, şunlara işaret ediyor:
“Başucu kitabı şudur: Tüketicilere tehlikeli olduğunu bildiğiniz bir ürünü satarken, bu tehlikeleri kamuoyu önünde inkar edin veya küçümseyin. Ardından, tehlikeler artık inkar edilemez hale geldiğinde sorumluluğu reddedin ve tüketiciyi suçlayın.”
Woods ise dünyanın karbonsuz teknolojiler geliştirmek için “çok beklediği” kanısında. Röportajında Exxon’un “karbondan arındırma ihtiyacının farkına vardığını” ve bir karbon vergisinin bunu başarmaya yardımcı olacağını, aynı zamanda petrol devinin yenilenebilir enerjiye nispeten yetersiz yatırımını savunduğunu ve karbon yakalama ve hidrojen yakıtları gibi daha yeni ortaya çıkan teknolojilere odaklanıldığını belirtti.
Yatırımcıların, “rüzgar ve güneş gibi yerleşik temiz enerji üretiminde ortalamanın üzerinde getiri elde etme kapasitesi görmediğini” öne süre Woords, “Buna ihtiyaç olduğunu biliyoruz. Ancak ExxonMobil’in yeteneklerinin uygun bir kullanımı olarak görmüyoruz” diye ekledi.
On yıllar boyunca bilimin, eylemi haklı çıkarmayacak kadar belirsiz olduğunu, harekete geçmek için henüz erken olduğunu ve bekleyip işlerin nasıl gelişeceğini görmemiz gerektiğini söyleyen fosil yakıt devlerinin şimdi “Aman tanrım, çok bekledik” dediğine dikkat çeken Oraskes ise ” Eğer bu gaz yakma değilse ne olduğunu bilmiyorum” değerledirmesini yaptı.
Röportajın yapıldığı tarih, şirketin daha katı çevre standartları benimsemeye zorlamayı amaçlayan aktivist hissedarlara karşı bir dava açtığı bir döneme denk geliyor. Woods’a göre bu hissedarlar, Exxon’un kabul etmeyeceği, petrol ve gaz satışına ilişkin merkezi iş modelini durdurmaya çalışıyor: ” Bu süreci gasp eden ve açıkçası bunu bir ideolojiyi ilerletmek için kötüye kullanan aktivistlere karşı bir sorumluluk hissetmiyoruz.”
Fortune’un baş yöneticisi Alan Murray da röportajda Exxon’un temiz enerji işini kurmak için 2022 Enflasyonu Azaltma Yasası’ndan sübvansiyon aldığını hatırlattı. Ancak şirketin yatırımlarının büyük çoğunluğu hala fosil yakıtları genişletilmesine yönelik.
Comments