Erdoğan ve Putin Suriye için mutabakata vardı: 150 saat sonra Türk-Rus devriyesi başlayacak

Erdoğan ve Putin, Rusya’nın Soçi kentinde Suriye’yi görüştü. Açıklanan mutabakat metnine göre, ‘Barış Pınarı Harekatı’nın alanı dışında Rusya ve Suriye konuşlanacak; doğu ve batısında Türk-Rus ortak devriyesi gerçekleştirilecek

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in Rusya’nın Soçi kentinde gerçekleştirdiği ve Suriye’deki gelişmelerin ele alındığı altı saatlik görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenlendi. Basın toplantısında Rusya ve Türkiye’rin üzerinde uzlaştığı 10 maddelik bir mutabakat muhtırası açıkladı. Buna göre Türkiye’nin operasyon bölgesi dışında Rus jandarması ve Suriye sınır muhafızları konuşlanacak. Barış Pınarı Harekâtı‘nın batısı ve doğusunda ise Türk-Rus ortak devriyeleri gerçekleştirilecek.

Putin: Suriye’nin toprak bütünlüğü ilkesel tutumumuz

Basın toplantısında ilk konuşan Putin’in açıklamaları özetle şöyle: “Türkiye’nin endişelerini paylaşıyoruz. Bize göre bu bölücü tutumlar son zamanlarda suni bir şekilde körükleniyordu. Önemli olan terör örgütlerinin Türkiye’nin gerçekleştirdiği harekâttan faydalanmaması. Örgütlerin arasında DEAŞ var, militanları kaçmaya çalışıyor. Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygı duymak ilkesel tutumumuzdur. Bu doğrultuda görüşmeler yapıyoruz. Bölgedeki barışı ve istikrarı Türkiye ve Suriye beraber sağlayacak fakat aralarında karşılıklı saygı olmazsa bu olmayacak. Suriye hükümeti ve bölgedeki Kürtler arasında diyalog başlaması gerekiyor. Astana garantör ülkeleri anayasa komitesinin kurulması için uzun süre çalıştılar, sahadaki durumun komitenin kurulmasını engellememesi takdirindeyiz. Suriyeli göçmenlerin olabildiğince hızlı bir şekilde ülkelerine dönmeleri gerekiyor. Böylece Suriyelileri kabul eden ülkelerin taşıdıkları yük böylece bir hayli hafifleyecektir.”

Putin konuşmasında ayrıca iki ülke arasında sadece Rus Rublesi ve Türk lirasının ticarette kullanılması değil, Rus Mil Kartı’nın da Türkiye’yle ticarette kullanılacağını, turistik ve askeri alanda işbirliğini de geliştireceklerini söyledi.

Erdoğan: Idlib’i de konuştuk

Putin’in ardından konuşan Erdoğan’ın açıklamaları ise özetle şöyle: “Sayın Putin’le Suriye’de barış, huzur ve istikrarın tesisi için gerek ikili düzeyde gerekse Astana formatında çok ciddi çaba harcadık. Soçi muhtırası dahil pek çok önemli karara imza attık. 16 Eylül’de Anayasa Komitesi‘nin kuruluşunu ilan ettik. Beklentimiz komitenin Suriyelilerin meşru ve haklı beklentileri çerçevesinde gerçek bir siyasi dönüşümün önünü açmasıdır. İdlib de görüşmelerin gündemiydi. İdlib’de nispi bir sükunetin tesis edildiğini görmek memnuniyet vericidir.

Harekatla güvenli hale getirebileceğimiz alana öncelikli 1 milyon Suriyelinin yerleşeceğini umuyoruz. İnşallah uluslararası toplumun katkı ve desteğiyle bu planı hayata geçireceğiz. Bugün Sayın Putin’le terörle mücadele, Suriye’de toprak bütünlüğü konusunda tarihi bir mutabakata imza attık. Türkiye ve Rusya Suriye topraklarında ayrılıkçı hiçbir oluşuma izin vermeyecektir. 150 saat içinde YPG silahları sınır dışına çıkarılacak. 150 saatin sonunda Barış Pınarı Harekatı sınırlarının batısı ve doğusunda 10 km derinliğinde Türk Rus devriyeleri başlayacaktır. Tel Rıfat ve Münbiç‘teki tüm YPG’li teröristler bu bölgenin dışına çıkarılacaktır. Muhtıranın gözetimi için ortak bir mekanizma kurulacaktır. Türkiye ve Rusya Suriye krizinin siyasi çözüme kavuşması için çabalarını sürdürecektir.”

Türkiye-Suriye arasında mutabakat muhtırası

Erdoğan-Putin görüşmesinin ardından, Dışişleri bakanları Mevlüt Çavuşoğlu ve Sergey Lavrov, mutabakat metnini okudu.   

İki liderin basın açıklamasının ardından Dışişleri bakanları varılan mutabakat metnini okudu:

*Siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün muhâfazasına ve Türkiye’nin milli güvenliğinin korunmasına olan bağlılıklarını teyit ederler

*Terörizmin tüm şekil ve tezahüleriyle mücadele etme ve Suriye topraklarındaki ayrılıkçı gündemleri boşa çıkarma yönündeki kararlılıklarını vurgularlar.

*Bu çerçevede Tel Abyad ve Resulayn’ı içine alan 32 km derinliğindeki Barış Pınarı Harekatı alanındaki yerleşik statüko muhafaza edilecektir.

*Her iki taraf Adana anlaşmasının önemini teyit eder. Rusya Federasyonu mevcut koşullarda anlaşmanın uygulanmasını kolaylaştıracaktır.

*23 Ekim 2019 öğlen saat 12’den itibaren Rus askeri polisi ve Suriye sınır muhafızları Barış Pınarı Harekâtı alanın dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına YPG unsurları ve silahlarının Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 km dışına çıkarılmasını temin etmek üzere girecektir. Bu işlem 150 saat içinde tamamlanacaktır. Aynı saat itibariyle mevcut Barış Pınarı Harekatı alanı sınırlarının batısı ve doğusunda 10 km derinlikte Kamışlı hariç, Rus-Türk ortak devriyeleri başlayacaktır.

*Münbiç ve Tel Rıfat”tan bütün YPG unsurları silahlarıyla birlikte çıkarılacaktır.

*Her iki taraf terörist unsurlarının sızmalarının önlenmesinin temini için gerekli tedbirleri alacaktır.

*Mültecilerin güvenli ve gönüllü şekilde geri dönmelerini kolaylaştırmak maksadıyla ortak çalışma yapılacaktır.

*Bu muhtıranın uygulanmasını gözetmek ve koordine etmek amacıyla müşterek bir denetim ve doğrulama mekanizması ihtas edilecektir.

*Taraflar Astana mekanizması çerçevesinde kalıcı bir siyasi çözüm bulunması amacıyla çalışmalarını sürdürecek ve anayasa komitesinin faaliyetlerini destekleyecektir.