Endonezya’da mahkeme hava kirliliğinden hükümeti sorumlu tuttu

Endonezya‘da bir mahkeme, hükümetin vatandaşların temiz hava soluma hakkını ihmal ettiklerine hükmetti.

İki yıl önce 32 vatandaş tarafından açılan davayı karara bağlayan Jakarta Merkezi Bölge Mahkemesi, 6 üst düzey yöneticiye hava kalitesini iyileştirme talimatı verdi.

Temiz Hava Girişimi Koalisyonu öncülüğünde açılan dava sonucunda Cumhurbaşkanı Joko Widodo, çevre bakanı, sağlık bakanı ve içişleri bakanının yanı sıra Cakarta, Banten ve Batı Java eyalet valileri suçlu bulundu.

‘Karara uymalarını bekliyoruz’

Mahkeme, sanıkların ‘yasadışı eylemlerde bulunmak’ ve ‘başkentte hava kirliliğiyle mücadele etmemekten’ suçlu olduklarına karar verdi ve yetkililere vatandaşların sağlığını tehlikeye atan hava kalitesi standardını yükseltme talimatı verdi.

Mahkeme kararını ‘tarihi’ olarak nitelendiren davacıların avukatı Alghiffari Aqsa, “Tüm sanıkların bu kararı kabul etmesini umuyoruz, çünkü onlar da burada yaşıyorlar. Gerekli eylemleri ve stratejik planlamaları yerine getirerek bu karara uymalarını umuyoruz” dedi. Mahkemede bulunmayan sanıkların avukatı ise konu hakkında yorum yapmayı reddetti.

‘Maskeyle bile etkileniyorsunuz’

Dava açanlar arasında yer alan Greenpeace Endonezya ülke direktörü Leonard Simanjuntak, birkaç davacının Jakarta’nın kirli havası nedeniyle egzama, astım, üst solunum yolu enfeksiyonu ve cilt rahatsızlıkları gibi sorunları yaşadığını söyledi.

Simanjuntak, “Maske taksanız bile havadan etkilenmemeniz mümkün değil. Talep ettiğimiz şey, DSÖ standartlarına uygun hava kalitesi” ifadelerini kullandı.

Dünyanın en kirli 10’uncu başkenti

İsviçre merkezli hava kalitesi teknolojisi şirketi IQAir‘in 2020 Dünya Hava Kalitesi Raporu’na göre Endonezya, Güneydoğu Asya’nın en kirli ülkesi. Jakarta ise dünyanın en kirli 10’uncu başkenti.

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Jakarta’daki hava kirliliğinin başlıca sebepleri elektrik santralleri, hızlı kentleşme ve trafik.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları ve Çevre Özel Raportörü David R. Boyd, davayı desteklemek amacıyla kaleme aldığı kısa bir yazıda, “Endonezya’da hava kirliliği önemli bir sorun ve her yıl yüz binlerce erken ölüme neden oluyor” dedi.

İki yıl önce, Temmuz 2019’da dava açıldığında hükümet, şehrin hava kalitesinin kötüleştiğini reddetmiş ve medyayı durumu ‘dramatize etmemekle’ suçlamıştı.
Uzmanlar, Jakarta gibi yoğun nüfuslu şehirlerin DSÖ yönergelerini karşılaması halinde ortalama ömür süresinin 2 ila 5 yıl artabileceğini belirtmişti.