Animasyon: Yasemin Akyüz
*
Fosil yakıt tüketimi nedeniyle gittikçe artan iklim değişikliği etkileri, değişen mevsim sezonları, şiddeti ve sıklığı artan hava olayları ve artan küresel ısınma... Dünya ısınıyor, peki bu sizi nasıl etkiliyor? Ya da 1,2 derecelik sıcaklık ne anlama geliyor? Küresel ısınma nasıl hesaplanıyor?
Her gün, dünyanın farklı yerlerindeki binlerce ölçüm istasyonunda, kara yüzeyinin üzerindeki hava sıcaklığı ve denizin yüzey sıcaklığı ölçülüyor. Bu ölçülen değerin, ölçüm yapılan yerde, o güne ait tarihsel ortalama sıcaklık değeriyle arasındaki fark hesaplanıyor. Buna sıcaklık anomalisi deniyor. Elde edilen toplam sıcaklık anomalilerinin yıllık ortalaması alınıyor. Bu da önceki yıllardaki değerlerle karşılaştırılarak dünyanın küresel ortalama yüzey sıcaklığındaki değişim hesaplanıyor.
18. yüzyılda gerçekleşen sanayi devrimi öncesi ile bugünkü değerler karşılaştırıldığında dünyanın 1,2 derece ısındığı görülüyor. Petrol, kömür, doğal gaz gibi fosil yakıtları çıkarmaya ve yakmaya, endüstriyel hayvancılığı sürdürmeye devam edilmesi durumunda, bunların sebep olduğu sera gazları gezegeni her geçen yıl daha çok ısıtacak ve sıcaklıklar dayanılmaz hale gelecek.
Bilim insanları 1,5 derece ısınmanın canlılar açısından yaşamsal kritik eşik olduğunu söylüyorlar. Isınmayı 1,5 derece altında tutabilmek oldukça önem taşıyor.
2 derece, 2,5 derece, 3 derece gibi ısınma değerlerine ulaşılırsa dünya, bugünkü halinden çok daha farklı olacak ve giderek yaşanamaz bir yer haline gelecek. Ancak buna engel olmak hala mümkün. Uzmanlara göre; fosil yakıt tüketiminin azaltılması ve sürdürülebilir ve temiz enerji kaynaklarının kullanımı küresel ısınmanın kritik seviyelere ulaşmasını engelleyebilir.
