By 
Ani kuraklıklara ilişkin yeni bir analiz , bunların yaklaşık yüzde 33-46’sının artık sadece beş gün içinde ortaya çıktığını ortaya koyuyor.
Geleneksel kuraklık anlayışımızla karşılaştırıldığında – uzun süreli yağış eksikliği nedeniyle zaman içinde yavaş yavaş biriken olayların aksine, ani kuraklıklar hızlı ve çok az uyarı ile gelişen, topraktan önemli ölçüde nem kaybı da dahil olmak üzere kuraklık koşullarının hızlı bir şekilde yoğunlaşmasıyla kendini gösteriyor.
Nasıl başladığı halen bilinmiyor
Bu fenomen, Avustralya , Çin veAfrika‘daki son olaylarla birlikte, orta ABD‘de haftalar içinde hızlı kuraklık koşullarının ortaya çıktığı 2012-2013 Kuzey Amerika kuraklığı da dahil olmak üzere birçok ülkede gözlendi .
Hızla ortaya çıkan kuraklık manzaraları birçok yerde belgelenmiş olsa da, bunların nedeni ve nasıl bu kadar çabuk ortaya çıktıkları hakkında, hala tam olarak anlaşılamayan çok şey var.
Uluslararası bir ekibin yaptığı araştırmada, Hong Kong Politeknik Üniversitesi‘nden baş yazarlar Yamin Qing ve Shuo Wang, bu durumu “Ani kuraklıkların en önemli özelliği olan hızlı başlangıcın altında yatan nedenleri araştıran çok az çalışma var” diye açıklıyor:
“Ani kuraklık gelişiminin hızının uzamsal modelini ve zamansal değişkenliğini ortaya çıkarmak için küresel bir flaş kuraklık başlangıcı resmine ihtiyaç var.”
Böyle bir genel bakış sağlamak için araştırmacılar, 2000’den 2020’ye kadar dünya çapında toprak nemindeki hızlı ve şiddetli düşüşlerin uydu ölçümlerinden derlenen 21 yıllık hidroiklim verilerini analiz etti. Sonuçlar, ani kuraklıkların sayıca artmasa da daha da hızlı ortaya çıktığını gösteriyor.
Sadece beş gün içinde ortaya çıkıyor
Araştırmacılar bu yeni durumla ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor: “Özellikle, ani kuraklıkların başlangıç gelişimi daha hızlı hale geliyor. Bunların ~ yüzde 33,64−46,18’i 2000−2020 dönemi için beş gün içinde meydana geldi, bu da kuraklığın izlenmesi için büyük bir zorluk teşkil ediyor.
Genel olarak, ani kuraklıkların yüzde 70’inden fazlası yarım ay içinde gelişir ve bunların da yüzde 30’undan fazlası, yüksek bir yoğunlaşma oranıyla birlikte yalnızca beş gün içinde gelişir, oysa geleneksel kuraklıkların gelişmesi ilgili iklim değişkenlerinin kümülatif etkilerine bağlı olarak beş-altı ay sürebilir.”
Araştırmacılara göre, ani kuraklıkların yüksek sıcaklıklar, düşük yağış ve yüksek buhar basıncı açığı ile karakterize edilen ve toprak neminin tükenmesini şiddetlendiren atmosferik kuraklık dönemleri sırasında tetiklenmesi muhtemel.
Bölgesel olarak ise en çok nemli ve yarı nemli bölgelerde (Güneydoğu Asya, Doğu Asya, Amazon Havzası, Kuzeydoğu Amerika ve Güney Amerika gibi) meydana geliyor, ancak bu sıcak noktaların dışında da görülebiliyor.
Wang , “Eşzamanlı toprak kuraklığı ve atmosferik kuraklık olasılığının yüksek olduğu hassas bölgelere çok dikkat etmeliyiz” diyor .
Araştırmacılar, hassas bölgelerin izlenmesine ek olarak, bulguları burada tanımlanan kriterleri kullanarak ve daha hızlı bir şekilde tanımlayarak gelecekteki ani kuraklıkların tahribatını azaltmamıza yardımcı olabileceğini söylüyor: “Ani kuraklıkları izleme ve tahmin etme yeteneğini daha da geliştirmek ve bu olayların benzersiz özelliklerini yakalamak için nispeten kısa başlangıç zaman çizelgelerine ek olarak hızlı bir yoğunlaştırma oranı kriteri de dikkate alınmalı. İklim durumundaki değişiklikler, izlemenin ısınan bir iklimde anlamlı kalması için ani kuraklık izleme ve tahminine de dahil edilmeli.”
Comments