Dokuz yılda 83 bin 557 futbol sahası büyüklüğünde orman yandı

Orman Genel Müdürlüğü’nün raporuna göre, 2019’un ilk yedi ayında 769 orman yangını çıktı, 993 hektar alan zarar gördü. 2009-2018 yıllarında ise 23 bin 878 yangında 58.333 hektar ormanlık alan yandı.

Türkiye’de 2019 yılının ilk yedi ayında çıkan 769 orman yangınında 993 hektar alan zarar gördü. 2009 ile 2018 yılları arasındaki dokuz yıllık süre içinde ise çıkan 23 bin 878 yangında 58 bin 333 hektar ormanlık alan yandı. Yanan ormanlık alanlar 83 bin 557 futbol sahası büyüklüğünde alana eşit.

Muğla’ya bağlı Göcek ve Dalaman’daki son yangınlar orman yangınlarını yeniden gündeme getirdi. Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) verilerine göre, 2009-2018 yıllarında en çok orman yangını çıkan üç il sırasıyla Hatay, İzmir ve Antalya.

Bu tarih aralığında Hatay’da 7 bin 42 hektar, İzmir’de 6 bin 321 hektar, Antalya’da ise 6 bin 211 hektar ormanlık alan yandı. 2009’tan bu güne ise toplam 59 bin 326 hektar orman yangınlarda yok oldu.

Çoğu yangının çıkış sebebi bir bilinmiyor

OGM’nin Orman Yangınlarıyla Mücadele Şubesi’nin raporuna göre, 2009-2018 yılları arasında çıkan orman yangınlarının yüzde 42’si ‘bilinmeyen sebeple’, yüzde 34’ü ‘ihmal ve dikkatsizlik’, yüzde 12’si ‘yıldırım‘, yüzde 7’si ‘kasıt‘ ve geriye kalan yüzde 5’i ise ‘kaza‘ sonucu çıktı. İhmal ve dikkatsizlikler anız yakma, bırakılan çöpler, avcılık, sigara izmaritleri ve piknikçilerin yaktığı ateşler olarak görülüyor.

Yangınlar kaçınılmaz ama…

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Dirik, Akdeniz bölgesinde senede ortalama 600 bin hektar alanın yandığını belirterek şunları söyledi: “Ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz bölgesi ve yaz mevsimi kaçınılmaz orman yangınlarının yaşanmasına sebep oluyor. Bu açıdan Akdeniz bölgesinde senede ortalama 50 bin yangın çıkıyor ve 600 bin hektar alan yanıyor. Türkiye de bu bölgede yer aldığı için, haliyle yangınları yaşıyor.” Dirik, Dalaman’da çıkan yangınla ilgili değerlendirmesinde, bölgenin tapografyasının zorlu olduğunu, burası gibi eğimli, sarp arazilere müdahale etmenin güçlüğünü anlattı; yörenin bitki örtüsünün kendini yangına adapte ettiğini, yangından sonra kendini yenileyebildiğini söyledi.

Ancak aynı fakültenin bir diğer öğretim üyesi, Prof. Dr. Doğanay Tolunay, bölgede orman yangınları kaçınılmaz bir durum olsa da insan etkisine ve iklim krizine dikkat çekti: “Özellikle Akdeniz iklimi gibi yazların kurak geçtiği daha sıcak olan yerlerde yangın insandan önce de olan bir durum. Öncelikle bu tespiti yapalım. Ama insanın etkisi ile orman yangını sayılarında artış var, Türkiye’de bugün orman yangınlarının çıkış nedenlerinden %90’nında insan etkisi var. %10-11 kadar yıldırımlar gibi, ağaçların birbirine sürtmesi gibi doğal sebeplerden yangın çıkıyor.”

İklim krizi yangınları artıracak

Tolunay, iklim krizi nedeniyle gelecekte de orman yangınlarının sayısında artış beklendiğine de vurgu yaptı: “Gelecekte de orman yangınlarının artışını bekliyoruz. İklim krizi özelinde gelecekte çok daha büyük çok daha şiddetli orman yangınları yaşanması kaçınılmaz. Gelecekte iklimin değişme yönü, sıcaklıkların 100 yıl sonunda 4-5 dereceler kadar artabileceği görülüyor. Önümüzdeki 20 yıllık bir sürede 2040’lı yıllarda bu artışlar 3 dereceleri bulabilir. Aynı zamanda yağışlarda da yüzde 20’ler ile 40’lar kadar azalma bekliyoruz.”