By 
Rusya’nın Ukrayna‘ya başlattığı savaşa karşı dünyadan çeşitli yaptırımlar gelmeye devam ediyor. Dün akşam olağanüstü toplanan Birleşmiş Milletler (BM) toplantısından sonra açıklama yapan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Ukrayna için bir trajedi ile karşı karşıyayız, aynı anda hepimiz için potansiyel olarak feci sonuçları olabilecek büyük bir bölgesel kriz var” dedi.
Guterres, Ukrayna’daki savaşın tüm dünyayı yenilenebilir enerjiye geçmek için örnek olması gerektiğini söyledi. Guterres Rusya’nın nükleer tehdidine ilişkin de “Hiç bir şey nükleer silahların kullanılmasını meşrulaştıramaz. Mülteci sayıları her dakika hızla artıyor. Tek çözüm barış. Ukrayna’ya yapılanlar uluslararası hukuku da zorluyor” açıklamasını yaptı.
Avrupa, petrol bağımlılığını çözmeye çalışıyor
Rusya’dan Avrupa‘ya enerji akışı devam etse de yaptırımların ardından Rusya’dan gelen doğal gaz ve petrol akışının kesilmesi durumunda başvurulacak olası aternatifler tartışılıyor. AB Enerji Bakanları, enerji alternatiflerini tartışmak için toplanmıştı.
Avrupa, enerjide yüzde 35 oranında Rusya’dan gelen doğal gaza bağımlı ve petrolün dörtte birini Rusya’dan ithal ediyor.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson “Mevcut değerlendirmemize göre AB bu kışı güvenli biçimde atlatabilir” açıklamasını yaparak, halihazırda depolardaki gaz seviyesinin yüzde 30 civarında olduğunu söyledi.
AB’nin petrol konusunda dirençli bir stratejik rezerv sistemi olduğunu söyleyen Simson, ülkelerin en az 90 günlük petrol rezervinin bulunduğunu da söyledi. Simson, stratejik rezervlerin, arz kesintisi yaşanması halinde hemen piyasaya sürülebileceğini, bunun geçmişte de yaşandığını belirtti.
İhtiyacının üçte ikisini Rusya’dan karşılayan Almanya , Kuzey Akım 2 Hattı‘nın onayını durdurmasının ardından kırılgan bir konuma düştü. Başbakan Olaf Scholz bundan sonra uygulanacak enerji politikasının sadece ekonomi ve iklim için değil, güvenlik bakımından da önem arz ettiğini belirtti ve Rusya’dan gelen doğalgazın yerini ABD’den LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) ile doldurmaya yöneleceğini açıkladı.
Almanya, İngiltere, ve Fransa‘da nükleer ve kömür santrallerinin çoğunu 1,5 derece hedefi doğrultusunda kapatmıştı.
Cezayir’in ulusal petrol ve doğal gaz şirketi Sonatrach, Avrupa Birliği’ne daha fazla gaz gönderebileceğini açıkladı. Azerbaycan ve Tunus‘tan gelebilecek gazın ithalatının da artabileceği belirtiliyor.
Rusya ekonomik yaptırımlardan etkileniyor
Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılarak küresel finans piyasalarından dışlanması, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına dair büyük bir yaptırım oluşturuyor; Rusya, petrol ve gaz ihracatı için SWIFT sistemine bağımlı.
ABD, AB ve İngiltere‘nin Rus banka ve biryelerini piyasalardan dışlamasının ardından Rus rublesi, %30 seviyesinde sert bir düşüşle karşılaştı. Rusya Merkez Bankası, politika faizlerini iki kat yükselterek yüzde 9,5’ten yüzde 20’ye çıkardı.
Kremlin’den yapılan açıklamada Rusya’nın Batılı ülkeler tarafından getirilen yaptırımları aşacağı belirtildi ve “Rusya’ya Batı tarafından getirilen yaptırımlar sert ancak ülkemiz bu zararın üstesinden gelecek gerekli potansiyele sahiptir” denildi.
Ham petrolün fiyatı yüzde 4,5 artarken dolar ve altın değer kazandı.
Tarafsızlar da yaptırım kararı aldı
Uzun süreli tarafsızlık duruşu sergileyen ülkelerden İsveç, Norveç, Finlandiya, Avusturya, İrlanda ve İsviçre de AB’nin yaptırım kararlarına katıldığını açıkladı.
İsviçre’de Başkan Ignazio Cassis, “Federal Konsey, Putin ve birkaç bakanının mal varlıklarını dondurmaya karar verdi. Polonya’ya kaçan Ukraynalılar için temel ihtiyaç maddeleri göndereceğiz” dedi.
Rusya’nın, eylemleriyle Ukrayna’yı hedef aldığını ancak aynı zamanda tüm Avrupa’nın güvenliğine saldırdığını söyleyen Finlandiya da Ukrayna’ya askeri ekipmanlar gönderecek. Başbakan Sanna Marin Ukrayna’ya gönderilen bu yardımı “Finlandiya için tarihi bir karar” şeklinde değerlendirdi.
NATO üyesi olmayan çatışma ülkelerine silah göndermeyen Norveç de Ukrayna’ya teçhizat gönderirken, İsveç ve Avusturya da hava sahasını Ruslara kapattı ve saldırıları kınadı.
Rusya da dün kendi ülkesinin hava sahasını 36 ülkeye kapatmıştı.
İran dini lideri Ayetullah Hamaney, Ukrayna’nın ‘ABD’nin yarattığı krizlerin kurbanı’ olduğunu belirtirken bazı analistler, yaptırımların Çin ve Rusya’yı yakınlaştırabileceğini ifade ediyor.
Fotoğraf: Brendan Hoffman – New York Times
ABD, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’deki 12 diplomatının diplomasi dışı faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle ülkeyi terk etmelerini istedi.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ukrayna’nın Madrid’deki uydu merkezinden Rusya’nın askeri hareketliliğine ilişkin istihbarat bilgileri talep ettiğini, AB’ye üye ülkelerin Ukrayna’ya ikili askeri desteği artarak sürdürmekte kararlı olduğunu açıkladı.
Türkiye, Montrö’yü uygulayacak
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Kıyıdaş olan ve olmayan bütün ülkeleri boğazlardan savaş gemisi geçirmemesi konusunda uyardık. Montrö ne diyorsa bunu uyguladık, bundan sonra da bunu uygulayacağız” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da konuya ilişkin “Montrö Sözleşmesi’nin boğazlardaki gemi trafiği konusunda ülkemize verdiği yetkiyi krizin tırmanmasının önüne geçecek şekilde kullanma kararındayız” açıklamasını yaptı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Rusya ile Ukrayna arasında yapılacak görüşmelerin son derece kritik olduğunu belirterek, “Bu çerçevede Türkiye olarak her türlü yapıcı katkıyı vermekteyiz” dedi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, yarın Ukrayna ile ilgili olarak Meclis‘i bilgilendirecek.
Comments