Su yaşamdır, Su Hakkı yaşam hakkıdır – Alper Can Kılıç

Konuk Yazar 14/11/2016

“Yaşamın temel yapı taşı olan su, politik ve ekonomik olarak da 21. Yüzyılın en önemli konularından biri olmaya aday. Dünyanın artan nüfusu, zaten sınırlı olan içilebilir su kaynaklarının hızla kirlenmesi, HES ve baraj inşaatlarıyla ekolojik dengenin bozulması vs. ile suyun önemi giderek artmakta ve dünyanın her tarafında su konulu toplantılar, etkinlikler, eylemlilikler yapılmaya devam ediyor.(*)”

Geçtiğimiz günlerde, Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği aktivistleri tarafından yürütülen Su Hakkı Kampanyası – Uluslararası Su Mücadeleleri Konferansı da bunlardan biri. Rosa Luxemburg Vakfı ve Boğaziçi Üni. İklim Değişikliği ve Politikaları Merkezi‘nin desteğiyle yürütülen etkinlik 12-13 Kasım tarihlerinde, Boğaziçi Üniversitesi Garanti Kültür Ayhan Şahenk Salonunda gerçekleşti. Etkinliğe dünyanın farklı bölgelerinde su mücadelesi veren ve bu konuda farklı örgütlenme modelleri geliştiren topluluk üyeleri konuk oldu ve katılımcıların sorularını yanıtladı.

“Suyun kullanımı için, su kaynaklarının korunması için, suyun satılabilir bir meta değil de bir yaşam hakkı olarak tanınması için düşünen, harekete geçen herkesin katkısı gerekiyor.(*)”

İki gün boyunca hem Türkiye’de hem de diğer ülkelerde su varlıklarının korunması ve tüm canlılar adına adil kullanım mücadelesini veren, bu konuya dikkat çeken aktivistler biraraya geldi.

12 Kasım Cumartesi günü Açık Radyo kurucu ve sunucularından, aynı zamanda Uluslar arası bir hukukçu olan Dr. Ömer Madra’nın açılış konuşmasıyla başlayan etkinlik “İstanbul’un su krizi ve çözüm önerileri” konusuyla devam etti. Konuşmacılar Prof. Dr. Murat Güvenç (Kadir Has Üniversitesi İstanbul Çalışmaları Merkezi), Nuran Yüce (Su Hakkı Kampanyası) konu hakkındaki izlenimlerini ve araştırmalarını aktardılar. Programda yer alan İkbal Polat (İstanbul Hepimizin Girişimi) ve Melda Onuk etkinliğe katılamadı. Ardından Moises Subirana (Barcelona En Comu), Ercan Ayboğa (Su Hakkı Kampanyası) ve Erdal Balsak (Mezopotamya Ekoloji Hareketi) tarafından “Havza bazlı su yönetimi: Su kullanım öncelikleri ve demokratik katılım” konusu tartışıldı.

Konferansın temeline vurgu yapan “Su Hakkı bir insan hakkıdır!” konusunu Dr. Akgün İlhan (Su Hakkı Kampanyası) ve video katılımıyla Ayhan Bilge gerçekleştirdi. Aralarında Nur Neşe Karahan (Yeşil Artvin Derneği), Leyla Mumin (Mezopotamya Ekoloji Hareketi), Berrin Esin Kaya (EGEÇEP), Murat Demir (Bursa Doğa Der), Gürcan Kırımlı (DAYKO), Mehmet Baki Deniz (KOS), İnci Bilgiç (Alakır Nehri Kardeşliği) gibi pek çok yerel direnişten topluluk üyelerinin yer aldığı “Türkiye’nin ‘kalkınma’ hamlesi ve su gaspı” oturumu ile ilk gün programı tamamlandı. Oturumun sonunda ABD Kuzey Dakota ormanları, Siu ve diğer Kızılderililerin topraklarından geçen Petrol Boru Hattı’nı protesto eden Kızılderililere destek için tüm katılımcılar sahnede toplanıp fotoğraf çektirdiler. Ayrıca Yeni İnsan Yayınevi, Alakır Nehri Kardeşliği, Rize Derneği, Dayko etkinlikte birer stand açarak faaliyetlerini katılımcılarla paylaştılar.

13 Kasım Pazar günü Özdeş Özbay moderatörlüğünde programına devam edilen etkinlikte “İklim değişikliğinin ve su krizinin derinleştiği dünyada iklim mültecileri” konusu Dr. Levent Kurnaz (Boğaziçi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi) gezegenin eşiklerine vurgu yapan konuşması, Doç. Dr. Pınar Uyan (Bilgi Üniversitesi Göç Merkezi)’ın uluslararası bağlamda iklim mülteciliği sunumuyla devam etti.

“- Artık hepimiz 400ppm gezegeni sakinleriyiz.”

Günün ilk oturumunun kapanışını Ömer Madra gündeme dair haber ve bilgiler aktardıktan sonra, iklim değişikliği ve gezegenin eşiklerine vurgu yaparak “Bana sorarsanız kainatın en korkunç intihar bombacısı insandır.” sözüyle sonlandırdı.

“Militarizmin bir aracı olarak su varlıkları” konusuyla devam eden etkinlik hava alanı çıkışında sorun yaşayan Filistin Hidroloji Grubundan Dr. Ayman Rabi’nin online konferans bağlantısıyla devam etti. Konuşmacı bir sunum gerçekleştirerek, İsral’in Filistin üzerinde uyguladığı su politikaları ve su kullanım hakkına getirdiği haksız kısıtlamalardan bahsetti.

“Barış suyunun metreküpü ne kadar?”

Murat Kanatlı (Yeni Kıbrıs Partisi), K.K.T.C. ve T.C. arasında toplantıları süren Barış Suyu Sözleşmesi ve projesi hakkında ayrıntılı bilgi aktardı. Program Zeynep Sıla Akıncı (Mezopotamya Ekoloji Hareketi) çevremizdeki sınırlar, zorunlu göç ve su projeleri konularını içeren ve Şırnak Uludere’de projeleri hazırlanmış ve süreci devam eden Güvenlik Barajlarından bahsettiği sunumuyla devam etti.

“Milyonlarca insan temiz, kullanılabilir suya ulaşmakta sıkıntı çeker ve dolayısıyla hayatını idame ettirmekte zorlanırken, özellikle sınır aşan sular devletler nezdinde “stratejik” bir baskı ve şantaj aracı olarak görülmektedir.Yani su, bir yandan tüm canlılar için vazgeçilmez bir yaşamsal madde iken, bazıları içinse politik bir argüman, dahası bir “silah” haline gelmiştir.

Su Hakkı Kampanyası için su; bütün hesapların, taktiklerin, stratejilerin ötesinde, vazgeçilmez bir “yaşam hakkı”dır ve bütün canlıların suya erişim hakkı dokunulmazdır. Bu nedenle de suyun bir silah veya politik bir baskı aracı olarak kullanılması kabul edilemeyeceği gibi, ticari bir meta olarak alınıp satılması da kabul edilemez. Bugün artık kanıksanmış olsa dahi, suyun satılması, havanın satılmasıyla eşdeğer, onun kadar kabul edilemezdir.(*)”

Etkinliğin son konusuna “Şirketlere karşı küresel direniş: Dünyada yükselen su hakkı mücadeleleri” konusu yurt dışı konuşmacıların online konferans ve video yoluyla etkinliğe katılımıyla gerçekleşti. Brent Millikan (Brezilya International Rivers Campaign) ile canlı bağlantı gerçekleştirilerek After the Flood – Belo Monte filmi izlendi.

Belo Monte: After the Flood from Todd Southgate on Vimeo.

Ardından Amazon Yağmur Ormanlarındaki son durum ve baraj projeleri konuşuldu. Food & Water Watch organizasyonundan Darcey O’Callaghan ve İrlanda Kârdan Önce İnsan Platformu aktivisti ve Milletvekili Brid Smith video ile etkinliğe katılım gösterdi.

“Korkuyu kırın, korku kırıldığı zaman umutla doluyorsunuz.”

Etkinliğe doğrudan katılım gösteren Moises Subirana (Barcelona En Comu) devlete karşı gerçekleştirdikleri örgütlenme ve eylemlerinden bahsederek Uluslararası Su Mücadeleleri Konferansı katılımcılarının sorularını yanıtladı ve etkinlik sona erdi.

Daha fazla bilgi almak isteyenler www.suhakki.org adresini ziyaret edebilir ya da [email protected] e-posta adresine sorularını iletebilirler.

.*(1) http://www.suhakki.org/hakkinda/

*Etkinliğin ikinci gününe katılabildiğim için, 1. günde eksiklikler olduysa affola. Sevgili Cengiz Doğan’ın eklemeleriyle 1.günü de revize etme şansımız oldu. Kendisine çok teşekkür ederim. 1. gün ile ilgili iletmek/eklemek istediklerinizi lütfen yorumunda iletiniz. Teşekkürler.

* Akgün İlhan ve Nuran Yüce’nin Açık Radyoda yapmış oldukları Su Hakkı programını her Salı 16:00 – 16:30 arasında dinleyebilirsiniz

Alper Can Kılıç

Kategori: Köşe Yazıları

Avrupa kuş gribi ile boğuşuyor

35 dakika önce

Yaşar Kemal’in iyilik dünyası

2 gün önce

Uydu ile yasadışı çöp alanlarını tespit etmek

2 gün önce

[Bir şarkının hikayesi] Camino/ Lili İvanova- O günler/ Selda Bağcan

2 gün önce

Dış Köşe

Devlet içi hesaplaşma ve imar yolsuzlukları – İkbal Polat

Konuk Yazar 03/01/2014

İkbal Polat

Çevre ve kent hakkı mücadelesinin yaptıramadığını devlet içi hesaplaşma yaptırıyor. Sevinelim mi üzülelim mi bilemedim.

Çevre ve kent hakkı mücadelesinde son on yıldır yaşananlar, hem siyasal hem yönetsel hem de hukuksal düzeyde büyük rezaletleri barındırıyor.

En ünlü örneğimiz Bursa’daki Cargill’dir. Cargill, Bursa’nın İznik ilçesinde göl kenarında tarım arazilerinin ortasına kurulmuş bir sanayi şirketidir. Gerek imar planlarına gerekse de tarımla ilgili kurallara aykırı olarak yapılaşmıştır. Açılan onlarca dava kazanılmasına rağmen yürütme (ister Mesut Yılmaz hükümeti olsun ister Tayip Erdoğan hükümeti olsun) yargı kararlarını bertaraf eden kararlar alarak Cargill’in faaliyet yürütmesine izin vermiştir.

Ya da İstanbul ilindeki Gökkafes. Gökkafes, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan bir yeşil alana kurulmuş oteldir. Turizm Bakanlığı tarafından turizm bölgesi ilanı ile yeşil alana yapılaşma yetkisi getirilmeye çalışılmış, hukuki itirazlar ise merkezi idarenin müdahalesi ile ilçe değiştirilerek bertaraf edilerek tarihi alan olan bir yeşil alana gökdelen dikilmiştir.

Ya da başta Akkuyu olmak üzere Gebze-İzmir otoban yolu, 3. köprü gibi ülkenin pek çok yerinde yapılmak istenen mega projeler, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) muafiyeti getirilmesine yönelik yapılan itirazlar, açılan davalar her seferinde kazanılmasına rağmen yürütme tarafından yeni yasal düzenlemelerle hiçe sayılmıştır.

Uzun bir süredir yargı ile yürütme arasındaki ilişki bu şekilde devam etmektedir. Çevreciler ya da kent hakkı aktivistleri, yaşadıkları usulsüzlükler hakkında dava açıyor, kazanıyor ama değiştiremiyorlardı.

AKP – Cemaat kavgası

Sonra birden 2012 MGK toplantısının devamında, Newroz’dan önce, 7 Şubat’ta AKP – Cemaat kavgasının ışığı göründü derken Gezi süreci derken 17 Aralık’ta da ortalığa, kutuları, oğulları, bedduaları ile ortalığa saçıldı.

17 Aralık 2013 tarihinde Halk Bankası ve bakan oğullarına yapılan operasyonun arkasından yürütme, emniyet müdürlerini görevden aldı. Savcılar ile emniyet ile jandarma arasında bir kovalamacayı heyecanla izledik o günlerde.

En şahanesi ise Ali Ağaoğlu’nun, 1. yolsuzluk ve rüşvet operasyonu kapsamında gözaltına alınması idi. Çevre ve kent hakkı mücadelesi içinde olanlar ve Taksim’deki 3 ağaç için günlerce direnenlerin gözleri parladı.

Altın vuruş ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’dan geldi. Canlı yayında, istifasını isteyen Başbakanına se

n de istifa etmelisin diyerek gerçekleştirdiği imar uygulamalarından haberinin olduğunu söyledi. İşte bu sırada başta ülkenin pek çok yerinde mağdur olmuş TOKİ’zedeler olmak üzere çevreciler ve kent hakkı aktivistlerinin gözleri ışıldadı.

Bakan için bir süredir gerçekleştirdiği imar uygulamalarından dolayı anlam veremediği şekilde “uyarılıyor” olmak zor gelirken bir de yolsuzluk dosyasının altında oğlu ile kalmak ağır bir bedel olurdu.

Gelişmeleri heyecanla izlerken ikinci operasyonun haberi geldi. Yetkili güvenlik elemanını bulamadıkları için tam olarak gerçekleşemeyen soruşturmada, hakim, içerisinde 3. Havalimanını yapanların da bulunduğu şirketlerin sahiplerinin mallarına tedbir kararı koydu.

Hükümet, yapılan operasyonları “yargı darbesi” olarak nitelerken, imar planına aykırı olarak yapılan 3. havalimanını işaret ederek kalkınmanın engellendiğini söyledi.

Temmuz ayında Bakanlar Kurulu tarafından imzalanan 10. Kalkınma Planında yer almayan 3. köprü, Kanal İstanbul projelerini savunmaya devam eden, yapılan yolsuzluk operasyonlarını “yargı darbesi” olarak niteleyen bir hükümetle karşı karşıya kaldık.

Ama haklı oldukları bir konu vardı. Ters giden bir şeyler vardı. Daha önce Cargill ya da Gökkafes ya da diğerleri hiçbir Savcı tarafından basılmamıştı. Şimdi ne olmuştu da Ali Ağaoğlu, 3. havalimanını yapanlar ve diğerleri gözaltına alınıyor, mallarına tedbir kararı getiriliyordu.

Derken şahane yıl olan 2013’ün son günü şahane bir haber geldi. İzmir İl Özel İdaresi, Cemaate yakınlığı ile bilinen Koza Altın’ın madenlerinden birinin işletmesini durdurdu.

Maden, Arif Ali Cangı’nın Yeşil Gazete’de konuyu yorumladığı üzere, 2010’dan bu yana gerekli izinler alınmadan 3 yıldır lisanssız çalıştırılıyormuş.

Ne oldu da birden yetkililer, 3 yıldır lisanssız çalışan madenin işletmesini durdurdular.

Cevap, savcıların, bunca zamandır bili

nen imara aykırı yapılaşmaların ardındaki soruşturmaları kovuşturmaya başlamalarının nedeni ile aynı.

AKP – Cemaat arasındaki kavga sayesinde çevre ve imar alanındaki yapılanlar tek tek ortalığa saçılıyor.

Tam bu satırı yazdığım sırada da Danıştay’ın, Ulukışla’daki Gümüştaş Madenciliğin madenine ilişkin yürütmeyi durdurma kararının haberi geldi. Gümüştaş Madenciliğin sahibi ise Aydın Doğan’la ortaklığı bulunan, susurluk skandalına da adı karışmış olan Necati Kurmel.

İmar yolsuzlukları, tek tip kentleşme ve bölge yönetimi

Şaşırmıyoruz tabii ki. Kapitalizm kendini yeniden üretme alanı olarak kentsel mekanı seçmiş durumda. Dolayısıyla yeni rant alanları çevre ve kentsel alan. İktidar kavgasının da bu rant alanı üzerinden yükselmesi, yolsuzluk operasyonlarının imar rüşvetleri üzerinden olması da normal.

Kentlerdeki tarihi binaların, yolların, toplu konutların, kentsel dönüşümün, imar planlarının yapımında, madenlerin kiralamasında, satılmasında biliumum faaliyette yaşanan yolsuzluklar, rüşvetler, hukuksuzluklar ayyuka çıkmış durumda.

Her şehirde yaşanıyor. İmar planında yapacağınız bir küçük bir müdahale her şeyi, toplam rant yekununu değiştirebilir. Bu müdahaleyi yaptıran “rüşvet”teki yolsuzluk veya haksız kazanç değil tabii sadece konuşmamız gereken. Yarattığı tahribatları da konuşmak gerekiyor.

Ranta dayalı, imar yolsuzlukları ile şekillenen kentleşme politikaları sonucunda tek tipleşen, Ankara’dan İstanbul’a da, Rize’ye de, Hakkari’ye de aynı tipte yapılan plan ve TOKİ uygulamaları ile yüzyüze kalıyoruz.

Yolsuzlukları, rüşveti de kolaylaştıran merkezi yönetimin bu denli güçlü olması. Yine sorunu bölge yönetimine, yerinden yönetime bağlayacaksın diyeceksin ama öyle. Daha önceki yazılarımızda sormuştuk. Sermayenin örgütlendiği bölge yönetimleri var biliyorsunuz. Kalkınma Ajansları. Yani ekonomik alanda bölge yönetimi var. Peki neden siyasi alanda bölge yönetimi yok diye sormuştuk. İşte cevap bu yolsuzluklarda. Bölge yönetimi yok çünkü siyasal gücün, iktidarda merkezde olunmasını istiyorlar. Ki yolsuzluklar ve rüşvetler merkezden kontrol edilebilsin, tek elde olsun.

Kayıkcı kavgasının gösterdiği üzere Türkiye, kendisine üçüncü bir seçeneği yaratarak demokratik bir cumhuriyeti kurmalıdır. Özgür, demokratik, eşit ve yerinden yönetilen bir Türkiye…

İkbal Polat – Turnusol

Kategori: Dış Köşe

Balık ekmek yemekle olmaz, Marmara’nın suyunu için!-Mehveş Evin

27/07/2021

Marmara Denizi’ndeki kirlilik sorununa bir çözüm: Agroekoloji – Bülent Şık

22/06/2021

Örgütlü sessizlik – Arat Dink

17/06/2021

Marmara Denizi’ndeki müsilaj kirliliğinde kömürlü termik santrallerin etkisi incelenmeli- Pelin Cengiz

14/06/2021

Köşe Yazıları Yazarlar

Dönüşen kentlerin ihtiyacı bölge yönetimi- İkbal Polat

Konuk Yazar 15/03/2013

İkbal Polat

Türkiye, Kürt sorununda müzakerelerin yeniden başlamasıyla çözüm ve de barış sürecine girmiş durumda. Altan Tan, Sırrı Süreyya Önder ve Pelvin Buldan’dan oluşan BDP heyetinin Abdullah Öcalan’la görüşmesinin ardından barış sürecinin yol haritası tekrar gündeme geldi. Kamuoyunda gerek 2009 yılındaki yol haritası gerekse de şimdi Öcalan tarafından BDP, Kandil ve Avrupa’ya yazılan mektuplar ve sürecin nasıl işleyeceği konuşuluyor.

Çatışmasızlık, silahların bırakılması, siyasi partiler yasasındaki barajın düşürülmesi, anadilde eğitim gibi konular bu yol haritasında bulunan ve müzakerenin önemli başlıkları. Diğer bir madde ise yerel yönetimlerin güçlendirilmesi olup yazımızın da temel konusu.

Yerel Yönetimlerin üzerindeki merkezi idarenin vesayetinin kalkması, bunun için de Anayasal değişiklik yapılması ve Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartındaki çekincelerin kalkması gerektiği bir süredir yazılıyor, konuşuluyor. Hatta 2012 Aralık ayında yapılan MGK toplantısında kabul edilen “Terörle Mücadele Eylem Planı”nda Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’na konulan çekinceye son dönemde yapılan demokratik reformlar sonrasında gerek kalmadığı ve bu çekincenin kaldırılması gerektiği ifade ediliyor. Yeni Büyükşehir Yasası’nın da bu süreci etkilediği söylenebilir.

Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartındaki çekinceler kalkınca ne olur? Ya da yerel yönetimlerin güçlendirilmesini nasıl sağlayacağız? BDP’nin bu kapsamdaki önerisi 22 Bölge Yönetiminin oluşturulması. Hatta 2005 yılında çıkarılan yasayla kurulan Kalkınma Ajansları da 26 bölge üzerinden yapılandırılmıştı. Peki bölge yönetimine neden ihtiyaç duyuyoruz? Meseleye kentsel dönüşümün çerçevesinden bakacağım.

Bunu anlatabilmek için 1800’lerin sonunda belediye teşkilatına neden ihtiyaç duyduğumuzu tekrar hatırlamamız gerekir. Sayın Prof. Dr. İlhan Tekeli, bu süreci Mimarlar Odası’nın düzenlediği Yerel Yönetimler Okulu’nda çok güzel anlatıyor. Belediye öncesi zamanlarda, sanayi öncesi bir toplum, kent içindeki ihtiyaçlarını Vakıf müessesleri ile çözdüğünü, su, bedesten, altyapı gibi ihtiyaçların Vakıflar eliyle yapıldığını, yöneticinin ise Kadı olduğunu aktarıyor. Ve ardından soruyor, 19. Yüzyılın ihtiyaçları bu sistemle çözülebilir mi?

19. yüzyıl sonrası kentin dönüşümünü sorguluyor: “Neler değişti? Bir kere şehir bir yayalar mekânıydı, şehirde ata askeri sınıf üyesi dışında kimse binemezdi. Araba ise, kimse kullanamazdı. Şehir, yalnız yayaların olduğu, eşeklerin ve katırların da biraz yük taşıdığı bir mekândı. Böyle bir hikâye vardı, ata binmek o kadar önemli bir olay ki, II. Mahmut’a bir esnaf çok güzel işlemeli bir kılıç yapıyor, hediye ediyor. Padişah da diyor ki, “dile benden ne dilersen” O da, “Padişahım ben ihtiyarladım, işe gidip gelirken yürüyemiyorum, bana izin ver de atla gidip geleyim” diyor. Padişah da yanına dönüyor, “bunun işyerinin yanına bir ev yapın” diyor.”

Konutla işyeri aynı yerde, fonksiyonlar ayrışmamış. Ama böyle gitmiyor, 500 binlik bir İstanbul’u beslemek kolay değil. Bu nedenle besin hayvanla taşınmak zorunda…

Tekeli’den devam edelim: “Ama bunun ötesinde bir başka mesele var: O da salgın hastalık. Kent çok büyük hastalıklarla karşı karşıya, yani veba salgını, kolera salgını olduğu zaman, kentin yüzde 30’u falan ölüyor. Bu hayvan ahırları vs. olması da, bunu hızlandıran bir süreç oluyor. İlk olarak kentte yaya trafiğinin dışında araba kullanılmaya başlıyor, yolların genişletilmesi gerekiyor. Eskiden ticaret, kervan gelir ve kervansarayda yükünü boşaltırdı, o adam da malını satar, dönerdi. Ama 19. Yüzyılda Osmanlı sistemi dünya ticaretiyle eklemlenmeye başladığında, bu ticaretin olabilmesi için ne olması gerekmeye başladı? Kervansarayın yerine, ya demiryoluyla, ya limanla gelecek, onların bir binası, bir demiryolu garı, mallar bir yerde saklanacak artı depolar, tüccar kalacak otel lazım. Para nasıl gelecek? Tüccar hareket etmiyor, banka sistemi geliyor. Görüyorsunuz bir hanın yerine, kentin merkezinde yeni binalar kuruluyor. Bunun trafiği, taşıması filan çıkıyor.

Kent, hem ciddi olarak yapısını dönüştürmek zorunda… Bu vakıf sistemiyle filan olabilecek bir iş değil. Bir tramvay döşenecek, bütün yollar yapılacak, o altyapılar usulüne göre yapılacak, şehrin merkezinde yeni bir iş merkezi oluşacak, bankalar sistemi oluşacak. Bunu hiçbir yatırım, plan yapma, yönetmelik beceresi olmayan bir kadıyla, bir de ne zaman nereye ne yaptıracağı belli olmayan vakıf işletmeleriyle yürütmek olanağı yok.”

Ve böylelikle belediyeler kurulur. Kentin ve üst yapının dönüşümüne bağlı olarak bir idari yönetim ihtiyacı olarak kurulur. Peki şimdi bölge yönetimlerine neden ihtiyaç var? Aynı sebepten, kentler dönüşüyor. Herkes fizik mekandaki kentsel dönüşümden bahsediyor. Halbuki daha makro bir dönüşüm yaşanıyor. Kırla Kent arasındaki ayrımın kalktığı, çeperlere değil içinde bulunduğu bölgeye yayılan bir kentleşme süreci içerisindeyiz. Kentsel dönüşüm de bu büyük dönüşümün bir parçası, tıpkı 19. Yüzyıl sonrası yaşandığı gibi.

Bursa’nın ova köylerinde oturan gençler, otomotiv sektöründe işçi olarak çalışıyorlar. Şimdi bu köylerin ve kentlerin sorunlarını bir önceki yüzyılın idari teşkilat yapılanması ile çözmek mümkün mü?

Ayrıca duble yollar, hızlı trenler, deniz otobüsleri var. İnsan ve mallar bir bölge içerisinde daha hızlı hareket edebiliyorlar. Misal, Bursa kent merkezinden deniz otobüsüyle 2,5 saatte Taksim Meydanında Operaya gidebilir, ya da hızlı trenin inşasından sonra 1 saat içinde Ayvalık’ta olup akşam yemeğini Cunda’da yiyebilir, 3 saatte Ankara’da partinin MYK toplantısına katılabilirsiniz. Ulaşım ve iletişim teknolojilerindeki değişim mekanın ölçeğini de değiştiriyor.

Yine aynı toplantıda Tekeli, bugün hala geçerli olan vilayet sisteminin Osmanlı livasından geldiğini, Osmanlı livasının atla seyahat yapılan dönemin yönetimi olduğunu belirterek otomobille hızlı seyahat edilen bugünün döneminde acaba daha mı büyük birimlere ihtiyaç var diye soruyor. 81 il yönetimi yerine 26 bölge yönetimini kurmak dönemin ihtiyaçlarını karşılamak açısından daha mı anlamlı?

Bölgesel düzeyde dönüşen mekansal alanlar kendilerine yeni bir ölçekte yönetim yapısına ihtiyaç duyuyorlar. Bu noktada temel soru bu yeni ölçeğin yönetimi nasıl olacak? Demokratik mi yoksa otoriter mi? Beraberinde bu tartışmayı da yapmamız gerekiyor.