Duyarlı sanatçılar, savaş karşıtı düşünce ve duygularını bazen edebiyatta, bazen görsel sanatlarda ve bazen de müzikte, evrensel düzeyde eserler yaratarak ifade ediyorlar.
Ünlü ressam Pablo Picasso, İspanya iç savaşı sırasında cunta lideri Franco’yu destekleyen Nazi Almanyası’na ait 28 bombardıman uçağının 26 Nisan 1937’de İspanya’nın Bask bölgesindeki Guernica şehrini bombalamasını anlatan dev bir tablo yapmıştı.
1700 kişinin öldüğü bu saldırıdan etkilenen bir başka İspanyol sanatçı Joaquin Rodrigo, gitar konçertosu olarak ünlenen eseri, “Concierto de Aranjuez”i bestelemişti.
Bob Dylan, 1962 yılında yazdığı ve bir kuşağın marşı haline gelen “Blowing In the Wind” adlı şarkısında, “Sonsuza kadar yasaklanmaları için toplar daha kaç kez ateşlenmeli” diye sormuş ve “cevabın uçuşan rüzgarda” olduğunu söylemişti. Şarkı protest müziğin kilometre taşlarından biri olmuştu.
Joan Baez, Rolling Stones, Marvin Gaye, George Harrison gibi sanatçılar Vietnam Savaşı karşıtı protest şarkılar yapmışlardı.
1969 yılında Vietnam Savaşı şiddetlenirken John Lennon ve karısı Yoko Ono, savaşa karşı barışı ön plana çıkaracak, şiddet içermeyen deneysel bir protesto hareketi başlatmaya karar verdiler. “Bed-In for Peace” (Barış için yatakta) adını verdikleri proje için ilk seçtikleri yer Amsterdam’daki Hilton Oteli idi.
Basın mensuplarına dağıttıkları davetiyede “Gelin, John ve Yoko’nun balayına katılın: Yatakta Amsterdam otelde” yazıyordu.
1968 yılında çıkardıkları “Two Virgins” adlı albümün kapağında çiftin çıplak fotoğrafları olduğu için, basın mensupları John ve Yoko’nun medya önünde sevişeceklerini düşünmüştü.
Fakat beklendiği gibi olmamıştı ve ünlü çift 25 Mart ile 31 Mart tarihleri arasında sabah 9’dan akşam 9’a kadar basın mensuplarını yataklarında, Lennon’un deyimi ile “Melekler gibi” pijamalarıyla misafir etmiş ve onlarla barış hakkında konuşmuştu.
Lennon, “Ne yaparsak yapalım gazetelere yansıyacağını biliyorduk. Her şekilde basında kaplayacağımız bu alanı evlenerek ve barışın reklamını yaparak kullanalım diye düşünmüştük” şeklinde konuşmuş ve “Bir ürün pazarlayacaktık ve bir ürün pazarlamak için bir hile gerekiyordu. Bizim hilemiz de yatak oldu, çünkü bunu yapmanın en kolay yolu idi ve biz de tembeldik” diye ilave etmişti.
Birinci “Bed-In” projesinin gördüğü ilgiden sonra, Lennon çifti aynı mesajı Kuzey Amerika’da tekrarlamaya karar verdi. İkinci durakları Montreal‘daki Queen Elizabeth Oteli olacaktı.
Bir gazetecinin “Yatakta kalarak neyi başarmaya çalışıyorsunuz?“ şeklindeki sorusuna Lennon spontane olarak, ” Barışa bir şans vermeye çalışıyoruz” şeklinde cevap vermişti. Bunu “Bed-In” sırasında defalarca tekrar etti.
Lennon, basın sorumlusu Derek Taylor’dan bir kayıt mühendisi bulmasını istedi. 1 Haziran 1969’da yerel bir stüdyonun sahibi olan André Perry, Queen Elzabeth Oteli’nin 1742 odasına dört mikrofon ve bir teypten oluşan basit bir ses sistemi ile geldi.
“Give Peace A Chance”’in kaydı sırasında odada birçok gazeteci ve ünlü kişi bulunuyordu. Şarkıcı Petula Clark, komedyen Dick Gregory, şair Allen Ginsberg, haham Abraham Feinberg, yazar ve psikolog Timothy Leary gibi sanatçılar ve toplumca tanınan kişiler kayıt sırasında John Lennon’a vokalde eşlik ettiler ve birçoğunun ismi şarkının sözlerinde de geçiyordu.
Lennon “Give Peace A Chance”i otelde bulunduğu sekiz gün içerisinde Yoko Ono’nun da katkısı ile yazmıştı. Sanatçı kendi el yazısı ile yazdığı şarkı sözlerini, otelde kendisini ziyaret eden ve arkadaşlık kurduğu 16 yaşında bir hayranı olan Gail Renard’a hediye etmiş ve ona “Bir gün mutlaka bir değeri olacaktır” demişti. Lennon tahmininde yanılmamıştı ve 2008’de Londra’da, Christie’s’deki açık arttırmada, el yazısı şarkı sözleri 421.000 Pounda alıcı buldu.
Lennon, Rolling Stone dergisine verdiği röportajda “İçimde gizliden gizliye We Shall Overcome’ın yerini alacak bir şarkı yapma isteği vardı. Neden olduğunu bilmiyorum. Sürekli bu şarkı söyleniyordu ve kendi kendime neden kimse bugün için yeni bir şey yazmıyor diye düşünmüştüm ve bu benim işimdi” diyordu.
“Give Peace A Chance” John Lennon’un Beatles’dan ayrı olarak çıkarıp hit olan ilk parçası oldu. İngiltere’de 2’inci sıraya kadar yükseldi ve Amerika Bilboard Hot 100’de 14’üncü sıraya kadar tırmandı.
1969 Kasım’ında Beyaz Saray‘ın önünde toplanıp Vietnam Savaşı karşıtı gösteri yapan göstericiler “Give Peace A Chance”i söylediler. Protestoları televizyondan seyreden Lennon ,“ Hayatımın en önemli anlarından biriydi” diyecekti.
Herkes bunlar hakkında konuşuyor.
Bagism, Shagism, Dragism, Madism, Tagism
Bu izm, şu izm, o izm
Tüm söylediğimiz barışa bir şans verin.
Tüm söylediğimiz barışa bir şans verin.
Avrupa Yayın Birliği’nin girişimiyle Avrupa çapında Ukrayna dahil 25’ten fazla ülkedeki yaklaşık 150 kamu radyo kanalı, Ukrayna savaşını protesto için dün 07.45 GMT’de Lennon’un “Barışa Bir Şans Ver” şarkısını çaldı.
Maalesef dünyamızda savaşlar hiç bitmedi ve John Lennon ve onun gibi tüm pasifist sanatçıların mesajları, silah ve bomba sesleri arasında kaybolmaya devam etti.
Suriye’de yaşanan dramın barut kokusu henüz burnumuzda iken, bugün insanlık Ukrayna’da yaşanan yeni acılarla derinden sarsılıyor. Hangi liderin neler söylediği, neyin hakkında konuştuğu, hangi ideolojiyi savunduğu, sığınaklarda yaşam mücadelesi veren insanlar ve çocuklar için artık önemli değil. Onların duymak istediği tek şey savaşın hemen şimdi, bugün sona erecek olması ve tüm söyledikleri:
BARIŞA BİR ŞANS VERİN
BARIŞA BİR ŞANS VERİN.
