Beş kıtada vatandaş anketi: Dünya yanarken liderler izliyor

Ankete katılan 13 ülkenin tamamında çoğunluk, iklim değişikliği konusunda “çok endişeli” veya “biraz endişeli” olduklarını bildiriyor. Bu, sağ eğilimli seçmenlerin yalnızca yüzde 49’unun endişe duyduğunu söylediği Avustralya hariç, her ülkedeki sağ eğilimli seçmenler arasındaki çoğunluğu da içeriyor.

Sol eğilimli seçmenlerin genel olarak iklimle ilgili endişelerini ifade etme olasılığı daha yüksek olsa da, ankete katılan ülkelerin çoğunda ideolojik ayrım oldukça küçük farklara sahip.

Vatandaşların iklim değişikliği konusunda en çok endişe duyduğu Brezilya, Güney Afrika ve Meksika gibi ülkelerde ise ideolojik uçurum çok daha dar. Brezilya’da kendini “merkezde” olarak tanımlayan seçmenlerin yüzde 93’ü, sağ eğilimli seçmenlerin yüzde 78’i ve kendini solcu olarak tanımlayanların yüzde 92’si iklim değişikliği konusunda endişeli. Meksika’da ise merkezde yer alan ve sağ eğilimli seçmenler, sol eğilimli yurttaşlardan daha kaygılı.

Çin’e esneklik yok

Seçmenlerin büyük çoğunluğu Çin‘in artık “fakir” bir ülke olmadığına ve zengin ülkelerle aynı iklim hedeflerini ve zaman çizelgesini takip etmesi gerektiğine inanıyor. Bu görüş, ankete katılan Çin dışındaki 12 ülkede benzer oranlarda: 65 yaş üstü Kanadalıların yüzde 3’ü ve yüksek gelirli Avustralyalıların yüzde 2’si Çin’in kendi zaman çizelgesine karar verme esnekliğini hak ettiğine inanıyor.

Çoğunluk, “yeşil bir geçiş” zengin ülkelerin yoksul olanlara mali destek vermesini  desteklese de bu cömertliğin Çin için de gösterilmemesi gerektiği kanısında. Ankete katılan 13  ülkedeki çoğunluk – Japonya’da yüzde 57’den Güney Afrika’da yüzde 80’e kadar – dünyanın en büyük ikinci ekonomisine sahip Çin’in artık zengin bir ülke olarak sınıflandırılması gerektiği konusunda hemfikir.

Hindistan, bir sonraki yükselen güç olacak mı?

Hintli seçmenler, iklim kampanyacıları ve müzakereciler için değerlendirilmesi en karmaşık görüşlerden bazılarına sahip olarak değerlendiriliyor. İskoçya‘nın Glasgow kentinde yapılan COP26 iklim görüşmelerinde, Hindistan hükümetinin pozisyonunu yansıtan 10 kişiden dokuzu, zengin ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadelede düşük gelirli ülkelere destek vermesi gerektiği konusunda ısrar etmişti. Buna karşılık kendileri iklim krizinin etkilerini hafifletmeye yönelik yeni adımlar atmaya istekli görünmediler.

Hindistanlıların yüzde 70’i,  ülkelerinin iklim değişikliğiyle mücadele için “adil payı” üstlendiğini veya bundan fazlasını yaptığını düşünüyor. Bu, ankete katılan 13 ülke arasında en yüksek oran. Aynı soruya Japonya halkı yüzde 33 oranında olumlu yanıt veriyor.

Hindistan’ın hükümet politikası ile Hint kamuoyunun yakın uyumu, enerji için kömür kullanılmasına karşı kampanya yürütenler için iyiye alamet değil, çünkü kömür,  Hindistan’ın enerji arzının yaklaşık yüzde 50’sini sağlıyor.

ABD İklim Elçisi John Kerry, geçen ay kömürü “gezegendeki en kirli yakıt” olarak tanımlamıştı ve “Kömür kullanımının son aylarda [ve] yılda yüzde 6 arttığını” söylemişti: “Bu bir sorun ve bunu çözmenin kömürden vaz geçmekten başka yolu yok.”

Almanya‘da da benzer bir durum doğal gazla ilgili. Ankete katılan Almanların yüzde 62’si, ülkelerinin iklim konusunda “adil bir pay” üstlendiği veya daha iyisini yaptığı görüşünde.  Almanya’nın elektrik için hala sıvılaştırılmış doğal gaza, özellikle de Rusya‘ya bağımlı olması nedeniyle, nükleer sektörünü yeniden canlandırma veya yenilenebilir kaynaklara geçme şansı ise zayıf görülüyor.

Hükümetlerinden en mutsuz olanlar 

Güney Afrika‘daki katılımcılar, ülkelerinde iklim değişikliğinin ele alınmasıyla ilgili derin bir endişe ve memnuniyetsizlik dile getiriyor.

Avrupa ülkeleri arasında ise hükümetlerinin iklim çabalarına en şüpheyle bakanlar Fransız seçmenler. Her iki sağ eğilimli ve merkez Fransız seçmeninden biri  hükümetlerinin iklim değişikliği konusunda yeterince çaba göstermediğini söylüyor. Sol eğilimli seçmenler arasında, çok az şey yapıldığını söyleyenlerin  oranı yüzde 66, doğru politikalar izlendiğini düşünenler ise sadece yüzde 17’yi oluşturuyor.

Hükümetlerini daha az eleştirmekle birlikte, Brezilyalılar ve Meksikalılar da iklim konusunda en çok kaygılananlar arasında.

Anketin yürütücülerinden gazeteci ve iklim aktivisti Bill McKibben, “Bu noktada, dünya çapındaki kamuoyunun hükümetlerin ve şirketlerin çok daha hızlı hareket etmesini istediği açık – şimdiye kadar rastladığımız en kötü krizin yavaş yürümesinden giderek daha fazla öfkeleniyorlar” dedi.

Talepler

İklim eylemini doğrudan ve vergilendirme yoluyla finanse etmenin yanı sıra, katılımcılar iklim değişikliğine karşı mücadelede işletmelerin hangi rolü oynamaları gerektiği konusunda kararsız görünüyorlar.

Çevre dostu altyapı, ankete katılan 13 ülkenin tamamında, kömür ve benzinle çalışan arabaları yasaklamanın çok ötesinde, en popüler acil iklim yatırımı olarak görülüyor. En büyük karbon emisyonu kaynaklarından bazılarının yasaklanıp yasaklanmayacağı veya ne kadar hızlı bir şekilde yasaklanacağı konusunda ise çok az fikir birliği var.

Hindistanlılar, benzinle çalışan araçları yasaklamak konusunda en istekli olanlar: Yüzde 50’si 2030’a kadar bir yasağı destekliyor. Ancak ankete katılan Amerikalıların yüzde 41’i benzinle çalışan araçların asla yasaklanmaması gerektiğini söylüyor. 2040’tan önce bu araçları yasaklamak için nispeten az küresel destek bulunuyor.

Anket yapılan her ülkedeki büyük çoğunluk, fosil yakıt şirketlerinin iklim üzerindeki etkilerinden sorumlu tutulmasını destekliyor. Listenin başında ise  Rusya yer alıyor. Katılımcıların yüzde 90’ı , fosil yakıt şirketlerinin ürünlerinin çevre üzerindeki etkilerinden “kesinlikle” veya “muhtemelen” sorumlu tutulması gerektiği konusunda hemfikir.

Ancak, bankaların ve sigorta şirketlerinin kendilerini fosil yakıt projelerinden uzaklaştırıp uzaklaştırmamalarına konusunda bilgi eksikliği ve kafa karışıklığı bulunuyor. Japonya’da  vatandaşların yaklaşık üçte biri, bir fikir sunmak için yeterli bilgiye sahip olmadıklarını belirtiyor.