Bingöl’ün Çeltiksuyu köyünde Göynük çayında yaşanan balık ölümleri tartışmalara yol açtı. Köy muhtarı ve muhalafet partileri yaşanan çevre kirliliğinin ve toplu balık ölümlerinin SÜTAŞ’ın atık suyundan kaynaklandığını ileri sürdü.
Fırat Bulut‘un Munzurpress’ten aktardığına göre; SÜTAŞ su analiz sonuçlarını paylaşarak suçlamaları reddederken, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü‘nden de ‘ölü balıkların bulunamadığı’ açıklaması yapıldı.
Murat Nehri’ni besleyen en önemli kollardan olan Göynük çayının Çeltiksuyu köyü mevkiisinde son bir haftadır toplu balık ölümleri yaşanıyor. Çeltiksuyu köyü muhtarı Yücel Gürdeğir balık ölümlerinin SÜTAŞ’tan kaynaklandığı iddia etti.
SÜTAŞ’ın geri dönüşüm tesislerinden Göynük çayına dökülen atık suyunun zehirlenmelere yol açtığını ileri süren Gürdeğir, “Bölgede bir çevre felaketi yaşanıyor ama yetkililer sessiz” diyerek duruma tepki gösterdi.
Gürdeğir, toplu balık ölümlerine ilişkin fotoğraf ve video paylaşarak şunları söyledi:
“Son bir haftadır binlerce balık öldü. Göynük çayında yüzen köyün çocukları hastalanıyor, vücutlarında kaşıntı, alerji gibi rahatsızlıklar oluşuyor. Daha önce de sudan içen hayvanlar hastalanmıştı. SÜTAŞ yetkilileri ile görüştüm ama SÜTAŞ tesislerinin yol açtığı çevre kirliliğini kabul etmiyorlar.”
Can suyu dahi kalmayıncaya kadar…
Çevre Yüksek Mühendisi TMMOB ÇMO Diyarbakır Şube Başkanı Canfidal Boldaş ise bölgede büyük ve küçükbaş hayvanlarda da rahatsızlıklar görüldüğünü belirtiyor:
“Göynük Çayı, ilimiz Karlıova ilçesi civarından kaynaklanıp 95 km uzunluğundadır. Bu çayın suyu, ilerlediği güzergâh boyunca tarımsal sulamada ve hayvansal faaliyetlerde de kullanılmaktadır. Bize ulaşan bilgilere göre Göynük Çayından su ihtiyacını karşılayan büyük ve küçükbaş hayvanlarda da rahatsızlıklar gözlemlenmiştir.”
“İnşa edilen barajlar sermayedarlara ait olduğundan dolayı yüksek kar için maksimum su tutma kapasitesi geliştiriyorlar. Bu barajların sonrasında neredeyse can suyu bile yok denecek kadar az oluyor” diyen Boldaş, şu çağrıda bulundu:
“Her platformda dediğimiz gibi teknik ve hukuki sınırlarda, TMMOB’un ilkeleri ışığında bu tür sorunlara karşı duracağımızı, tekniğin ve bilimin referansı ile politik duruşumuzun gerekliliğinden ötürü halkımız için-emek için-doğa için kapitalist merkezler ile egemen ittifaklara-koalisyonlara karşı mücadelede yol arkadaşlığı yapabileceğimiz ve bu hassasiyetle yaklaşan tüm kesimlerle ilkelerimiz doğrultusunda ortak hareket edebileceğimizi belirtmek isteriz.”
‘Bölgeden alınan numuneler temiz çıktı, ölü balıklar bulunamadı’
İddiaların basında yer alması sonrası Bingöl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü inceleme başlattı. Telefonla ulaştığımız İl Müdürü İsa Gülgür balık ölümlerini yalanladı:
“Ekiplerimiz bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Çeltiksuyu’nun kargaşa sisteminin doğal arıtma ile arıtıldığı ve söz konusu bölgeye deşarj edildiği, SÜTAŞ ile ilgili periyodik olarak numune alındığı, numunelerde herhangi bir sıkıntı görülmediği tespit edilmiştir. Bölgeye giden arkadaşlarımız kanal boyunda dolaşmış ama ölü balık görmemişlerdir.”
Ölü balıkların bölgedeki köprünün altında olduğu ve köy muhtarı tarafından fotoğraflarının çekildiğini hatırlattığımız Gülgür, “Arkadaşlarımız da orada fotoğraf çekmiş ve ölü balık bulamadıklarını söylemişlerdir. SÜTAŞ’ın kaynağına ve havaalanına kadar gidilmiş ancak herhangi bir sorun görülmemiş. Sadece Çeltiksuyu kanalizasyon hattının taştığı görülüyor” yanıtını verdi.
‘Ölü balıkları kendi gözümüzle gördük’
Halkların Demokratik Partisi İl Genel Meclis üyesi İmdat Morsümbül de balık ölümlerinin yaşandığı Çeltiksuyu köyüne giderek incelemelerde bulundu ve şunları söyledi:
“Göynük çayında yüzen çocukların vücutlarında kızarıklıklar görülüyormuş. Köylüler yetkililere durumu aktarmış ama ilgilenen olmamış. Atık suyunun Göynük çayı ile birleştiği yerde yüzlerce balık ölmüş.”
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nün ‘Ölü balık bulamadık’ açıklamasına da tepki gösteren Morsümbül, “Nasıl bulamamışlar, kendi gözlerimizle gördük ve telefonla kayıt altına aldık. Atık suyun kaynağından başlayarak Göynük çayı ile birleştiği yere kadar balık ölümleri yaşanmış. Köprünün altında suyun kirliliği çok açık görünüyor. Yağmur yağması sonucu ölen balıklar geniş bir alana yayılmış” ifadelerini kullandı.
Köyde incelemelerde bulunan Saadet Partisi Bingöl İl Başkanı Muhammed Fatih Tiryaki de açıklama yaparak Göynük çayında daha önce de balık ölümlerinin yaşandığını ifade etti:
“Balık ölümlerine ilişkin daha önce de çokça şikâyet ulaştı bize. SÜTAŞ’ın hayvan gübresinden elektrik ve gaz ürettiği geri dönüşüm tesisinden çevreye yayılan kokular nedeniyle de bölgedeki Çeltiksuyu, Yeniköy ve Sarıçiçek köylerinde yaşayan vatandaşlarımız çok ciddi şekilde rahatsız oluyor.”
SÜTAŞ tahlil sonuçlarını paylaştı
İddialara ilişkin ulaştığımız SÜTAŞ yetkilileri, SÜTAŞ’ın balık ölümleri ile ilişkilendirilmesinden büyük bir üzüntü duyduklarını ifade ederek atık suyu tahlillerini paylaştı. SÜTAŞ yetkilileri tarafından sorularımıza verilen yazılı yanıtta bölgedeki çevre kirliliği sorunun çözülebilmesi için her türlü desteği vermeye hazır oldukları belirtilerek “İddiaların aksine tesislerden dereye karışan deşarj sularında kirliliğe yol açabilecek herhangi bir madde bulunmayıp bu durum düzenli olarak yapılan tahlillerle de belgelenmektedir” denildi.