‘Antidemokratik seçim kanunun iptali için AYM’ye gidilmeli’

Adil Seçim için Seçim Güvenliği Platformu, Cumhur İttifakı’nın geçen hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilen seçim kanunu değişiklik yasası hakkında açıklama yaptı.

Teklifin AYM‘ye götürülmesi gerektiğinin vurgulandığı açıklamada, kanun teklifinin açık oylama bile yapılmadan oylanarak geçtiğine, yaklaşık 32 buçuk saat süren tartışmalarla ülkenin seçim sisteminin değiştiğine ve eksikliklere dikkat çekildi.

‘Teklif AYM’ye götürülmeli’

“2018 seçimlerinde Cumhurbaşkanı’nın kampanya bütçesi, hazine yardımı, TRT’ye çıkma süreleri, TV reklamları, kamu kaynaklarının kullanımı gibi pek çok konuda eşitsizliği bizzat uyguladığını hatırlatmak istiyoruz” denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Önümüzdeki dönemde, muhalif siyasi partilere, sivil toplum kuruluşlarına ve yurttaşlarımıza önemli görevler düşüyor. Daha önce başbakan ve bakanlara getirilen seçim yasaklarının bu değişiklik ile Cumhurbaşkanı’na getirilmemesi Anayasa’ya aykırıdır. Bu nedenle Teklif’in AYM’ye götürülmesi gerekiyor.”

Başvurunun tek parti tarafından değil, adil bir seçimin herkesin çıkarına olacağı düşüncesi ile bütün partilerin ortak imzası ile AYM’ye iletilmesinin çok daha değerli olacağının belirtildiği açıklamada yurttaşlara ve sivil toplum kuruluşlarına süreci yakından izlemeleri ve görüşlerini siyasi partilere iletmeleri yönünde talepte bulunuldu.

‘Muhalefet, iktidarın zaten gideceği havasında;  değişiklikler önemsenmedi’

Platform tarafından yapılan açıklamada, üç gün süren Genel Kurul tartışmalarında şu hususların gözlemlendiğine yer verildi:

• Teklifin Komisyon ve Meclis görüşmelerinde muhalefet sözcüleri önemli açıklamalar yaptılar. Ancak, bu açıklamaların kamuoyu ile paylaşılması ve seçmen tabanına ulaştırılması için çaba harcanmadı.
• Muhtarlarla ilgili maddenin (madde 13) çıkartılması, seçmen kütük işlemlerinin bir yıl önceki kayıtlar üzerinden alınmak yerine üç ay öncesine çekilmesi Meclis’te bir şeylerin değişebildiğinin göstergesi idi.
• Bunlar dikkate alınıp teklif iyileştirilebilir, partilerin tam katılım sağlaması ve ortak hareket etmesi ile bu antidemokratik teklifin demokratik hale getirilebilmesi için çaba gösterilebilirdi.
• Genel Kurul tutanakları ve basına yapılan açıklamalar incelendiğinde muhalefet cephesinde iktidarın zaten gideceği havasının yaygın olduğu, bu nedenle değişikliklerin önemsenmediği görüldü.
• Kanun tekliflerinin açık oylandığı TBMM Genel Kurulu’nda bu Teklif açık olarak oylanmadı ve bir madde hariç vekillerin elektronik oy kullanması sağlanmadı. Böylesi bir değişikliğe neden olanlar kayıtlara geçmemiş oldu.
• Komisyon aşamasında 14 partinin 8’inin katılmamasına ek olarak, Genel Kurul aşamasına katılan muhalif milletvekili sayısının azlığı dikkat çekti.
• Bu önemli kanunda yapılacak olan değişiklikler sırasında parti genel başkanlarının Genel Kurul’da bulunmaları ve oylamaya katılmaları kamuoyunun bilgilendirilmesi açısından son derece yararlı olurdu.

‘Eskisinden daha kötü, daha adaletsiz bir seçim sistemine geçildi’

Adil Seçim İçin Seçim Güvenliği Platformu tarafından yeni düzenleme ile eski Seçim Kanunu’ndan daha kötü, daha adaletsiz bir seçim sistemine geçildiği, seçim süreci güvenliği ve sandık güvenliğinin ciddi olarak darbe aldığı belirtildi.

‘Diğerlerinin haklarına el koyacak bir düzenleme getirildi’

Açıklamada il barajı görevi görecek ve birinci partiye imtiyaz sağlayarak diğerlerinin temsil hakkına el koyacak bir düzenlemenin getirildiği belirtildi.

Ek olarak Platform açıklamasında, kıdemli hakimlerin tasfiye edileceği, daha önce bakanlar ve başbakana getirilen seçim yasaklarından Cumhurbaşkanı’nın muaf tutulduğunu ve Cumhurbaşkanı’nın geçen seçimlerde suistimal ettiği her şeyin böylece kanuni hakkı haline getirilmesini adil ve güvenli bir seçim açısından son derece tehlikeli olduğuna vurgu yapıldı.

TBMM’den geçen Kanunun, seçim güvenliği çalışmalarının yerele indirilmesinin ve muhalif tüm siyasi partilerin yerelde birlikte hareket etmelerinin hayati önemini ortaya koyduğunun ifade edildiği açıklamada son olarak şunlar aktarıldı:

“Adil Seçim İçin Seçim Güvenliği Platformu olarak; seçimlerin adil ve eşit koşullarda yapılması için, içinde bulunduğumuz seçim süreci, seçim günü ve seçim sonrasında, başta bu seçim kanunu ile ortaya çıkacak sorunlar ve zaten var olan sorunların çözümüne dönük bir yurttaş seferberliği yaklaşımıyla hareket edeceğiz. Seçmenlerin seçime katılımını artıracak önlemleri ortaya koymaya, kamuoyu ve siyasi partilerle veri paylaşımı başta olmak üzere iş birliğini geliştirmeye, sandıklara giren oyun aynı şekilde çıktığı, sonuçta halkın iradesinin sandığa yansıdığı bir seçim için kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.”

Adil Seçim İçin Seçim Güvenliği Platformu’nda yer alan Sivil toplum kuruluşları:

DİSK
KESK
TMMOB
TTB
SODEV
Alevi Bektaşi Federasyonu
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği
Hak İnisiyatifi Derneği
İnsan Hakları Derneği
Mülkiyeliler Birliği
ODTÜ Mezunları Derneği
Anıtpark Forum
Anti Kapitalist Müslümanlar
Demokrasi İçin Birlik
Doğu ve Güneydoğu Dernekleri Platformu
Hak ve Adalet Platformu
Seçim 2023 Yerel Medya Koordinasyonu
Sensiz Olmaz Hareketi
Yurttaş Girişimi