Afganistan Kyoto’ya katıldı

Afganistan Kyoto Prokolü’ne katılarak iklim değişikliğiyle mücadele yolunda bir adım daha attı.

Kişi başı karbon salımları yıllık 0.2 tonla oldukça düşük olan Afganistan’ın (karşılaştırma için: ABD’de 17.3 ton olan bu sayı, Afganistan’ın komşusu Pakistan’da da 0.9 ton. Türkiye’de ise 5.5 ton)  Kyoto’ya katılması, uzun süredir ciddi çatışmalar, savaş ve siyasi belirsizlikler yaşayan bir ülkenin bile iklim değişikliği konusunda adım atması açısından önemli görülüyor.

Kyoto Protokolü’ne Ek-1 olmayan ülke statüsünde katılan Afganistan, anlaşmayı 23 Haziran 2013’den itibaren yürürlüğe sokacak.

Afganistan protokole katılarak karbon salımlarında düşüş taahhüdününde bulunmayacak ancak düşük karbonlu bir ekonomiye geçiş için yol haritasını çizmesi gerekecek.

Afganistan'daki ekonomik büyüme oldukça hızlı olsa da ülkenin kişi başı mili geliri halen 1000 dolar civarında seyrediyor. Fotoğraf: BM

Öte yandan Afganistan, iklim değişikliğinden doğrudan ve ağır biçimde etkileniyor. Nüfusun önemli bir bölümünün kırsalda yaşadığı Afganistan’da toprak bozunumu, su varlıklarının hızla azalması ve kuraklık, nehirleri besleyen büyük buzulların giderek erimesi ve ülkedeki su rezervlerinin hızla azalması gibi sorunlar had safhada.

Afganistan’ın uluslararası karbon ticareti sistemine dahil olmasına ve “gelişmiş” ülkelerdeki şirketlerin Afganistan’da düşük-karbonlu yatırımlar yapmasını teşvik edecek olanak verecek olan Kyoto Protokolü ise “eksik” ve hatta “yanlış” uygulamalara sahip olduğu için başından beri eleştirilmesine rağmen, 2015’e sarkıtılan “Kyoto-sonrası” iklim müzakereleri için temel metin olarak kabul edilmeye devam ediliyor.

Dünyanın en büyük salımcılarından ABD’nin imzaladığı ama Senato’dan geçirip onaylamadığı (ing: ratification) anlaşmanın meşruluğu ve etkisi, Japonya, Yeni Zelanda ve Rusya’nın “ikinci dönem için bağlayıcı taahhütte bulunmayacaklarını, Kanada’nın da protokolden çekildiğini açıklamasıyla iyice azalmıştı.

(Yeşil Gazete, RTCC.org)