By 
9 Ekim’de Avrupa Parlamentosu Sanayi Komitesi’nde (ITRE) gerçekleştirilen oylamada kuzey kutup bölgesinde fosil yakıt aramak üzere kazı yapılmasına Avrupa Parlamentosu çapında bir moratoryum getirilmesi önerisi reddedildi.
2010 yılında Meksika Körfezi’nde BP’ye ait Deepwater Horizon platformunun patlamasıyla meydana gelen tarihteki en büyük petrol kazası sonrasında, Enerjiden Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Günther Oettinger’in önerisiyle gündeme gelen moratoryum, AP’de çevre, kamu sağlığı ve gıda güvenliği komitesi (ENVI) tarafından AB çapında bir tüzük kapsamına alınmak istenmişti. Ancak, bahse konu düzenleme genel kurulda oylanmadan önce son değişiklikler sanayi komitesinde getirildiği için ENVI tarafından önerilen maddelerde ciddi değişiklikler gerçekleşti.
Önerilen mevzuattaki en önemli değişikliklerden biri mevzuatın türü oldu. AB’nin yaygın olarak kullandığı mevzuat türleri arasında “tüzükler” yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren tüm üye devletlerde geçerli oluyor ve uygulamada herhangi bir fark olmuyor. “Yönetmelikler” ise AB resmi gazetesinde yayımlandıktan sonra üye devletler tarafından kendi mevzuatlarına aktarılması için Avrupa Komisyonu tarafından süre tanınıyor. Bu süreç bazı durumlarda yıllar sürüyor. Yönetmelikler uygulama esnasında yorum serbestisi bıraktığı için uygulamada farklılıklar da gerçekleşebiliyor. Bu çerçevede, mevzuatın türü tüzükten, yönetmeliğe değiştirilerek üye devletlere yorum hakkı tanınmış oldu.
Öte yandan, yeni yönetmelik taslağında herhangi bir moratoryum yer almıyor. Bunun yerine fosil yakıt çıkarmak için kazı yapmak isteyen şirketlere “kazalar sonucu ortaya çıkabilecek yükümlülükleri üstlenebilecek mali güvenliğe sahip olma” şartı getiriliyor. Aynı zamanda, şirketlere faaliyete geçmeden altı ay önce ilgili ulusal ajansa güvenlik tehlikeleri ve acil durum müdahale planlarıyla ilgili bir rapor sunma yükümlülüğü getiriliyor.
Düzenleme AP Genel Kurulu’na bu değişikliklerle gönderilirken çevre örgütleri başta olmak üzere birçok paydaş tepkisini dile getirdi. Greenpeace sözcüsü Joris den Blanken, EurActiv haber sitesine yaptığı açıklamada ITRE’de yapılan oylamanın üzerinde “petrol lobisinin parmak izleri” olduğunu ifade etti.
Yine EurActiv haber sitesi tarafından yapılan araştırmada petrol devi Chevron’un ITRE üyesi parlamento üyelerine 12-14 Temmuz 2012 tarihleri arasında Alba’daki petrol platformuna helikopterle tur önerisi yaptığı ortaya çıktı. Chevron’dan yapılan açıklamada söz konusu turun “organizasyonel sebepler”den ötürü gerçekleşmediği dile getirildi.
Her ne kadar, Chevron’un tur önerisi gerçekleşmese de Avrupa Parlamentosu üyelerinin kararlarının büyük mali ve lojistik imkanlara sahip sanayi lobileri tarafından etkilendiği, diğer paydaşlar tarafından sıklıkla dile getiriliyor. AP üyeleri bu tür lobicilik faaliyetlerini parlamentonun çevrimiçi çıkar deklarasyonu belgesine ekleyebilse dahi, bu yöntem her zaman tercih edilmiyor. Örneğin, kıyı petrol aramaları mevzuat taslağına getirilen 642 değişiklik önerisinin yarısından fazlasını kendi başına yapan ITRE üyesi Vicki Ford’un Mart 2011’de Aberdeen açıklarında bir petrol platformuna ziyaret gerçekleştirdiği ve bu ziyaretin maliyetinin petrol devi ConocoPhillips tarafından karşılandığı ortaya çıktı. Vicki Ford’un ofisinden yapılan açıklamada bu ziyaretin AP’nin çıkar deklarasyonu belgesinde yer aldığı ifade edilse de EurActiv sitesi 10 Ekim tarihinde belgede böyle bir ziyaretin yer almadığını ortaya çıkardı. Benzer şekilde AP’nin lobi kayıtlarına bakıldığında Vicki Ford’un Ocak-Haziran 2012 tarihleri arasında petrol şirketleriyle aylık toplantılar gerçekleştirdiği görülüyor.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’na göre dünyanın keşfedilmemiş petrol rezervlerinin yüzde 13’ü ve keşfedilmemiş gaz rezervlerinin yüzde 30’u kuzey kutup bölgesinde bulunuyor. Büyük ölçüde fosil yakıt tüketimine dayanan insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle kuzey kutbundaki buzulların tarihteki en düşük seviyeye gelecek şekilde erimesini takiben bölge, fosil yakıt şirketlerinin ağzını sulandırıyor.
(Yeşil Gazete, EurActiv, Opendemocracy.net)
Comments