Merkezi Washington’da bulunan insan hakları örgütü Özgürlük Evi’nin (Freedom House) bu yıl hazırladığı basın özgürlüğü raporunda Türkiye, basın özgürlüğü sıralamasında 196 ülke arasında 120’inci sırada gösterildi. Türkiye önceki yıllarda olduğu gibi “kısmen özgür” ülkeler kategorisinde tutulmaya devam etti.
120’inci sırayı Kongo, Fiji, Liberya, Makedonya ve Seyşeller’le paylaşan Türkiye, Özgürlük Evi’nin geçen yılki basın özgürlüğü raporunda 117’inci sıradaydı ve bu yıl üç basamak geriledi. 2011 raporunda ise Türkiye 112’nci sıradaydı.
Örgütün 2013 raporunda Türkiye, bir Batı Avrupa ülkesi olarak gösterilse de bölgesel olarak bir “dışadüşen”, yani bölgesel ortalamadan açık farklı değerlere sahip bir ülke olarak tanımlanıyor. Buna neden olarak da hükümetin 2012 yılında gazeteciler üzerindeki kısıtlamalarını sürdürmesi gösteriliyor.
Örgütün küresel değerlendirme yaptığı genel raporunda Türkiye hakkında, basın ve ifade özgürlüğüne tanınan anayasal güvencelerin kısmen uygulandığı, ceza ve terörle mücadele yasalarındaki kısıtlayıcı hükümlerin bu özgürlüklere zarar verdiği vurgulanıyor.
Özgürlük Evi, geçen yıl Gazetecileri Koruma Komitesi’nin Türkiye için ortaya attığı “en çok gazeteci hapseden ülke” tanımlamasına da destek veriyor. Raporda, Ergenekon davaları ve PKK’yla mücadele yüzünden Türkiye’nin “dünyada en çok gazeteciyi hapseden ülkeler arasında kalmaya devam ettiği” belirtiliyor.
Özgürlük Evi 1980 yılından bu yana küresel basın özgürlüğü raporu hazırlıyor. Son raporsa özellikle Arap Baharı’nın vurduğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan siyasi karışıklıkların, basın özgürlüğü açısından istikrarsızlık sergilediğine dikkati çekiyor. Örneğin Tunus ve kanlı bir ayaklanmanın yaşandığı Libya’da basın özgürlüğünde 2011 yılından bu yana ilerleme kaydedilirken, yönetim değişikliği sürecinin Libya’ya oranla daha ılımlı yaşandığı Mısır, “özgür olmayan ülkeler” kategorisine düşüyor. Örgütün raporuna göre yalnızca bu bölgede basın özgürlüğü açısından gerileme yaşanmıyor. Tüm dünya genelinde özgür basın ortamından yararlanan insanların yüzdesi de on yılı aşkın bir süredir en düşük düzeyine gerilemiş durumda. Örgüt, son birkaç yıldır ekonomik kriz yaşayan Yunanistan da bile basın özgürlüğünün önemli ölçüde gerilediğine dikkati çekiyor.
(VOA)
