New Weather Institute tarafından bu hafta yayınlanan analiz, büyük petrol ve gaz şirketlerinin küresel spor etkinliklerinin sponsorluğu için yaptıkları 205 aktif anlaşma kapsamında en az 5,6 milyar dolar harcadığını ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre en çok anlaşma yapılan spor dalları futbol, motor sporları, rugby birliği ve golf olup ana sponsorlar arasında Aramco (1,3 milyar dolar), Shell (470 milyon dolar), TotalEnergies (340 milyon dolar) ve petrokimya devi Ineos (777 milyon dolar) yer alıyor.
Raporda ayrıca en hızlı büyüyen yatırımın Ortadoğu‘daki petrol ülkelerinden geldiği belirtiliyor.
Bulgular, Kirli Para – Fosil Yakıt Sponsorları Sporu Nasıl Kirletiyor başlıklı yeni raporda, bu ay sonunda yapılacak BM Gelecek Zirvesi öncesinde ve sporcular ile iklim uzmanlarının gelecek yazların iklim değişikliği nedeniyle “imkânsız” olacağı yönündeki uyarılarına sahne olan, kayıtlara geçen en sıcak yaz mevsiminin ardından geldi.
BM Genel Sekreteri António Guterres‘in etkinlikte reklamcılara petrol ve gaz sektörüyle ittifaklarına son vermeleri çağrısında bulunması bekleniyor.
Fosil yakıt sponsorluğu: Küçük hesaplar yaparken büyük ölçekte kaybetmek
Raporda tanımlanan şirketler, 2030 yılına kadar küresel ekonomiye 300 milyar dolara mal olacak iklim değişikliği konusunda büyük bir sorumluluğa sahip.
Avustralya erkek futbolunun eski kaptanı Craig Foster futbolun fosil yakıt sponsorluğu konusunda utanç liginde başı çektiğini görmenin şaşırtıcı olmasa da üzücü olduğunu söyledi: “Güvenli geleceğimizi ve sporun geleceğini baltalayan petrol ve gaz sponsorlarına ilişkin rahatsız edici sorular çok uzun zamandır göz ardı ediliyor. Sporcular, taraftarlar ve sporun koruyucuları olarak bizler bu soruları ele almalıyız.”
Paris 2024 Olimpiyat Şampiyonu ve iki kez TeamGB Olimpiyatlarına katılan Imogen Grant de Paris’in fosil yakıtlardan arındırılmış bir Olimpiyat Oyunları yaratmış olmasının, diğer spor dallarının petrol ve gaz sponsorlarının zehirli kadehini kabul etmesinin gerekli olmadığını gösterdiğine dikkat çekti: “Dünya çapında toplumlarda, taban sporlarında ve daha geniş anlamda sporda ortaya çıkan yıkıcı etkileri gördüğümüzde, kısa vadeli herhangi bir mali kazanç buna değmez.”.
İki kere olimpiyatlara katılan, ABD Atletizm Şampiyonu ve NCAA Şampiyonu Samuel Mattis ise şunları söyledi:
“ABD’de sıcaktan ölen atletlere yabancı değiliz. Sporun petrol ve gaz şirketlerinden para alması söz konusu olduğunda akla gelen ifade ‘küçük hesaplar yaparken büyük ölçekte kaybetmek’ oluyor. Evet, bu fosil yakıt şirketleriyle çalışarak kısa vadede biraz daha fazla para kazanabilirsiniz. Ancak uzun vadede sporun para kazanma kabiliyetini, taraftarların sağlığını, sporcuların hayatını ve tüm gezegenin sağlığını riske atıyorsunuz. Bu ahlaksızlıktır” dedi.
Rapor, spor alanında halihazırda aktif olan enerji ve petrokimya sponsorluk anlaşmalarına ilişkin toplu verileri bir araya getiriyor. Anlaşmaya parasal bir değer atfedilmediği durumlarda rapor, toplam harcamanın bilindiği diğer benzer sponsorluk anlaşmalarıyla karşılaştırmalar yaparak bilgiye dayalı tahminlerde bulunuyor.
New Weather Institute Eş Direktörü Andrew Simms, iklim eylemini geciktiren ve küresel ısınma yangınına daha fazla yakıt döken petrol şirketlerinin “büyük tütün“ün eski oyun kitabını kullandığına ve kendilerini sporun patronları olarak göstermeye çalıştığına dikkat çekti. Fosil yakıtlardan kaynaklanan hava kirliliği ve ısınan dünyanın aşırı hava koşullarının sporcuların, taraftarların ve Kış Olimpiyatlarından Dünya Kupalarına kadar çeşitli etkinliklerin geleceğini tehdit ettiğini belirten Simms, “Eğer sporun bir geleceği olacaksa, çevreyi kirleten büyük şirketlerden gelen kirli paradan kendini arındırmalı ve kendi yıkımını teşvik etmeyi bırakmalıdır” dedi.
Avustralya Senatörü ve eski Wallabies Kaptanı David Pocock, “Fosil yakıt sponsorlarından para almanın, seller, orman yangınları ve sıcak dalgaları üzerindeki daha yıkıcı etkiler için bir anlaşma imzalamak olduğunu vurguladı: “Petrol ve gaz sponsorlarının, sevdiğimiz oyunların yanı sıra sevdiğimiz insanların ve yerlerin geleceğini korumak söz konusu olduğunda karşılaştığımız en zorlu rakipler olduğunu biliyoruz. Rugby’nin dünya genelinde petrol ve gaz sponsorlarıyla yaptığı anlaşma sayısı bakımından podyumda yer aldığını görmek hayal kırıklığı yaratıyor. Eğer dönüşüm sağlayacaksak, fosil yakıt şirketlerinin sosyal lisanslarını spor sponsorluğu yoluyla genişletmeye çalışmalarını durdurmalıyız.”
‘Bu şirketleri reklam panolarından indirme zamanı geldi’
İtalyan Serie A kulübü Genoa ve Norveç milli takımından Morten Thorsby de konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Fosil yakıt sponsorlarıyla en fazla anlaşma yapılan spor dalının futbol olması utanç verici. Bu petrol ve gaz şirketlerinin bir yandan milyarlarca dolar harcayarak spora sponsor olurken, diğer yandan iklim değişikliği yoluyla sporun ve genç oyuncuların geleceğini yok etmeleri bir paradokstur. Futbol aracılığıyla geleceğimizin petrol ve gazdan arınmış bir gelecek olduğu mesajını yaymalıyız.”
Hindistan tarihinin en çok madalya kazanan triatleti Pragnya Mohan ise “temiz spor” a vurgu yaptı: “Doping bağlamında ‘temiz spor’dan bahsediyoruz ve kazanmak için hile yapan ve sporun itibarını zedeleyen uyuşturucu kullanan sporcuları kamuoyu önünde teşhir ediyoruz. Bu raporun fosil yakıt sponsorlarından gelen kirli para söz konusu olduğunda da aynı şeyi yapması önemlidir. Petrol ve gaz şirketlerinin sporu ve üzerinde oynadığımız gezegeni zehirlediğini biliyoruz – artık onları sporun reklam panolarından indirmenin zamanı geldi.”
ABD’li dünyanın ilk yerli elektrikli yarış pilotu Ellis Spiezia, sponsorluğun sporcuların, takımların ve serilerin başarısı ve dünyanın dört bir yanındaki insanlara ulaşma, onları etkileme ve onlara ilham verme becerimiz açısından kritik önem taşıdığını vurguladı:
“İklim eylemi ön plandayken, sporu destekleyen, şeffaf, özgün ve benim neslim için daha iyi bir gelecek yaratmaya kararlı marka ve şirketlere ihtiyacımız var. İnovasyon ve teknolojik ilerlemeye odaklanmak, fosil yakıtlara daha az güvenebileceğimiz ve daha sürdürülebilir bir geleceği temsil eden yeni oyuncuları spor sponsorluğuna davet edebileceğimiz anlamına geliyor.”
Rapor, spor otoritelerini fosil yakıt şirketlerinin sponsorluğuna son vermeye ve sponsorların emisyon verileri ve azaltım tedbirleri konusunda şeffaflık talep etmeye çağırarak son buluyor.
