Ekvador Amazonu‘ndan yerli lider Nemonte Nenquimo, bu yılki Goldman Çevre Ödülü’nün kazananlarından biri oldu. Nenquimo ve parçası olduğu Waorani yerli grubunun üyeleri 500 bin dönümlük yağmur ormanını petrol çıkarımından koruyan başarılı bir mücadele yürütmüşlerdi.
Ekvador hükümetini, yaşadıkları bölgeyi satışa çıkarma planı nedeniyle mahkemeye veren grup, 2019 yılında yasal bir zafer elde etmiş ve böylece yerli halklar için emsal oluşturmuşlardı.
BBC’ye röportaj veren Nenquimo, bu mücadelesinin bir seçimden daha çok sürdürmeye kararlı olduğu bir miras olduğunu söyledi. Başarılı lider, “Waorani halkı her zaman koruyucuydu. Binlerce yıldır bölgelerini ve kültürlerini savundular” dedi.
En geç ulaşılan topluluklardan
Waorani halkı yaklaşık 5 binlik bir nüfusa sahip. Geleneksel olarak avcılık ve toplayıcılık ile yaşamlarını sürdüren topluluk küçük klan yerleşimlerinde yaşıyor.
Grup ABD misyonerleri tarafından en geç ulaşılan topluluklar arasında. 1958 yılına kadar dış dünyadan uzak bir şekilde yaşamışlardı.
Yaşadıkları bölge, dünyanın en çok biyoçeşitliliğe sahip ekosistemlerinden biri olan Yasuni Ulusal Parkı’nın sınırlarıyla kesişiyor. Waoraniler artık atalarının topraklarının onda bir büyüklüğündeki bir alanda yaşıyor.
‘Toplumumuzda kararları kadınlar veriyor’
Büyüklerinden misyonerler tarafından ulaşılmadan önce nasıl yaşadıklarının hikayelerini dinlediğini söyleyen Nenquimo, büyükbabasının topraklarını savunmak için büyük bir mücadele verdiğini şu sözlerle anlatıyor:
“Büyükbabam bir liderdi ve topraklarımızı yabancıların saldırılarına karşı korudu. Elinde mızrakla davetsiz misafirlerle yüzleşerek tam anlamıyla bu savunmaya öncülük etti.”
Nenquimo, beş yaşından itibaren büyükleri tarafından bir lider olmak üzere yetiştirildiğini söylüyor. Kadın liderlerin topluluklarında oldukça yaygın olduğunu belirten Nenquimo, “Tarihsel olarak da Waorani kadınları kararları verirken, erkekler de savaşa gitti” ifadelerini kullanıyor.
Altı kişi ödüle layık görüldü
Goldman Çevre Ödülü bu yıl savunuculuk faaliyetleriyle öne çıkan altı başarılı çevre aktivisti arasında paylaştırıldı. Ödülü kazanan diğer isimler ise şu şekilde:
Fransa’dan Luvie Pinson, Meksika’dan Leydy Pech, Myanmar’dan Paul Sein Twa, Ghana’dan Chibeze Ezekiel ve Bahamalar‘danKristal Ambrose.
