Rize’nin Çayeli ilçesinde bulunan Senoz Vadisi’nde yapılmak istenen HES için ancak Danıştay 14. Dairesi tarafından ‘Su Kullanım Hakkı Anlaşması’ ve ‘Enerji Üretim Lisansı’ iptal edilen Kayalar HES Projesi’ne Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ‘ÇED Olumlu Kararı’ verildi.
ÇED olumlu kararına köylüler itiraz etti
2007 yılında dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından verilen ‘ÇED Gerekli Değildir‘ kararıyla İYON Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından vadide yapılmak istenen HES projesi, yöre köylülerinin açtığı davanın ardından Rize İdare Mahkemesi’nce Kasım 2009’da iptal edildi. Mahkeme, oybirliğiyle aldığı iptal kararında, projede çevresel etkilerin göz ardı edildiği ve vadide havza planlaması gerektiği gerekçelerini haklı buldu.
Yerel mahkemenin kararını temyiz etmek isteyen dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı’nın bu talebi, Danıştay tarafından reddedilerek Aralık 2012’de HES’le ilgili iptal kararı kesinleşti. Ancak HES şirketi mahkemenin iptal kararına rağmen yeni bir ÇED süreci başlattı. Yoğun tartışmalar eşliğinde yapılan bilgilendirme toplantısının ardından Ağustos 2013’te ilan edilen ÇED Nihai raporuna ise yöreden 159 köylü yazılı olarak itiraz etti.
Senoz Vadisi’nde ÇED tartışmaları sürerken, Senoz Derneği’nin HES firmasına karşı açtığı ‘Su Kullanım Hakkı’nın iptaline ilişkin davayı gören Danıştay, Kasım 2013 tarihli kararında, firmaya verilen ‘enerji üretim lisansı’ ve su kullanım hakkı ve işletme esaslarına ilişkin anlaşmada hukuka uygunluk bulunmadığına hükmederek, üretim lisansı ve su kullanım anlaşmasını iptal etti.
Yargı kararlarının ardından vadilerinin HES’ten kurtulduğunu düşünen Senozlular, geçen ay Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan aldıkları yeni bir duyuruyla adeta şoke oldular. Çünkü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, geçen ay yayınladığı bir ilanla, Danıştay’ın iki ayrı kesinleşmiş iptal kararı bulunan Kayalar HES Projesi için ‘ÇED Olumlu’ kararı verildiğini duyurdu.
Kork: Senozlular doğasını paraya çevirmeyi düşünmez
Bakanlığın duyurusunun ardından yeniden yargı yoluna gitmeye hazırlanan Senoz halkı öfkeli ve tedirgin. Konuyla ilgili konuşan TEMA Vakfı Çayeli Temsilcisi Ahmet Ali Kork; Senoz halkının bu hukuksuzluğa geçit vermeyeceğinin altını çizerek, “Senoz’un binlerce insanını aş, iş için gurbete gönderdiğini ama hiçbir zaman doğasını suyunu paraya çevirmeyi düşünmediğini belirterek Senoz halkının doğa korumadaki yüksek bilinci bu hukuksuzluğa geçit vermeyecek” dedi.
(Birgün / Yeşil Gazete)
